95 proc. mniej - jak nie palisz

8 proc. mniej - zjedz jabłko dziennie

To, co na początku dziejów było grzechem, dziś może cię ocalić. Ewa pewnie o tym nie wiedziała, ale dając Adamowi jabłko, chroniła go przed rakiem. Jabłka zawierają bardzo dużo kwercetyny - przeciwutleniacza, który hamuje rozwój komórek nowotworowych, zwłaszcza tych w płucach i trzustce. Duże stężenie tego związku jest też w nieklarownym soku jabłkowym. No, to do roboty, Adamie. Lecz się sam.

9 proc. mniej - przewietrz mieszkanie

I wcale nie chodzi o to, żeby wywietrzyć pokój po wizycie palących kumpli do brydża. Jak oceniają uczeni, co dziesiąty rak płuc jest spowodowany nie przez palenie, lecz przez toksyczny, bezwonny i bezbarwny gaz, zwany radonem. W Polsce największe stężenie radonu jest na Górnym Śląsku i w Sudetach. Do mieszkań przedostaje się z gleby, dlatego najwięcej jest go w piwnicach i na parterze. Najprostszym sposobem zmniejszenia stężenia radonu jest regularne wietrzenie.

13 proc. mniej - napij się wina

Rak najwyraźniej nie przepada za winem. Tak przynajmniej wynika z badań uczonych hiszpańskiego uniwersytetu w Santiago de Compostella. Ale pamiętaj - tylko czerwonego. Ani piwo, ani wódka, ani nawet białe wino nie mają takich właściwości. Swoje prozdrowotne właściwości czerwone wino zawdzięcza taninie i resweratrolowi - substancjom, które hamują namnażanie komórek rakowych. Optymalna dawka to 200 ml, a najlepiej do obiadu, żeby ułatwić wchłanianie przeciwutleniaczy. No cóż, jak by na to nie patrzeć, jest to jeden z najłatwiejszych do utrzymania nawyków zdrowotnych.

16 proc. mniej - przeskanuj się dobrze

Nie, TK to nie początek słynnego TKM z czasów, kiedy rządziła nami AWS. TK to skrót od tomografia komputerowa. Z rakiem płuc jest tak, że jeżeli już go u ciebie zdiagnozują, masz tylko 25 proc. szans, iż przeżyjesz więcej niż rok. Jeżeli badanie tomograficzne wykryje raka w ciągu trzech miesięcy od pojawienia się pierwszych objawów i od razu rozpoczniesz leczenie,

szanse przeżycia drastycznie rosną. Aż do 92 proc., że pożyjesz jeszcze 10 lat. Jak wynika z badań opublikowanych w "New England Journal of Medicine", masz też 16 proc. szans na wyzdrowienie. Kiedy się badać? Jeśli zauważasz kłopoty z oddychaniem, gwałtowny spadek pojemności płuc albo poczujesz ostry ból w klatce piersiowej. To pierwsze zauważalne przez chorego objawy.

24 proc. mniej - wyhoduj rzeżuchę

Rzeżucha kojarzy się głównie z podstawówką, kiedy pani od biologii kazała wysypać na mokrą ligninę nasionka rzeżuchy i obserwować wzrost. Warto powtórzyć doświadczenie. Jak odkryli uczeni z University of California, rzeżucha jest jednym z najbogatszych źródeł glukozynatów - substancji, które nie dopuszczają do "przyklejania się" dymu tytoniowego i innych toksyn do ścianek płuc. Wystarczy, że cztery razy w tygodniu zjesz po 30 gramów rzeżuchy.

30 proc. mniej - odsuń się od kabli

To odwieczna mantra agentów nieruchomości. Wartość posesji zależy od lokalizacji, lokalizacji i jeszcze raz lokalizacji. A w tym przypadku? Najważniejsze, żeby w promieniu 500 metrów od twojego domu nie było linii wysokiego napięcia. Jak wynika z badań University of Bristol, jej obecność potraja ryzyko zachorowania na raka płuc. - Obecność przewodów powoduje, że cząsteczki spalin samo chodowych naelektryzowują się, co sprawia, że stają się klejące", i dlatego wchłaniasz ich od dwóch do trzech razy więcej - wyjaśnia autor badania, dr Alan Preece.

95 proc. mniej - rzuć palenie

To absolutna podstawa. Jeśli nie zrezygnujesz z palenia, reszta zabiegów na niewiele się zda. I nie daj się zwieść poglądowi, że już jest za późno. Tak naprawdę nigdy nie jest za późno. Zrezygnuj z fajek przed 35. rokiem życia, a po 5 latach ryzyko zachorowania na raka płuc spadnie do takiego poziomu, jakbyś nigdy nie palił. Jeśli próbowałeś już wszystkiego i nadal ci się nie udało, spytaj lekarza o warniklinę. To lek najnowszej generacji, wspomagający rzucanie palenia. Dostępny tylko na receptę.

33 proc. mniej - jedz sushi

Może nie najlepiej wpłynie to na zapach twojego oddechu, ale jedzenie surowych ryb pomoże ci go zachować dłużej. Potwierdzają to badania Centrum Leczenia Nowotworów w Aichi w Japonii. Dowody? WJaponii odsetek palaczy jest o 10 proc. wyższy niż wWielkiej Brytanii, a rak płuc występuje o 1/3 rzadziej. Badacze wiążą tę odporność na raka z tradycyjną japońską dietą, bogatą w wielonienasycone kwasy tłuszczowe pochodzące z ryb morskich. Nie lubisz ryb? Sięgnij po tran w kapsułkach.

35 proc. mniej - pobiegaj trochę

Jak donosi "Cancer Epidemiology Biomarkers and Prevention", umiarkowany wysiłek fizyczny cztery razy wtygodniu, albo intensywny przynajmniej dwa razy na tydzień, zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc o ponad 30 proc. Zdaniem uczonych, zawdzięczamy to zwiększonej wydolności płuc, dzięki której poprawia się wentylacja i wolniej osadzają się w nich substancje rakotwórcze. Być może ma to też związek z tym, że trudno odpalić fajkę na ergometrze.

46 proc. mniej - jedz i pij soję

Uczeni z Texas University odkryli, że znakomitym środkiem zapobiegania rakowi jest wzbogacenie diety o produkty sojowe, zawierające chroniące przed rakiem fitoestrogeny. Nie musisz od razu przechodzić na wegetarianizm. Wystarczy zastąpić mleko od krowy tym sojowym.

48 proc. mniej - gryź orzechy

Najlepiej brazylijskie. Są wręcz napakowane selenem, który wykazuje silne właściwości antynowotworowe. Uczeni z Harvardu zapewniają, że wystarczą trzy orzechy dziennie. Jeśli nie masz ich pod ręką, pamiętaj, że dużo selenu zawierają też: wątróbki, małże i płatki kukurydziane.

50 proc. mniej - łykaj aspirynę

Dawka aspiryny o poranku potrafi złagodzić nie tylko skutki sobotniej nocy. Dr Arslan Akhmedakov z New York University przeprowadził badania, z których wynika, że codzienne przyjmowanie małych dawek kwasu acetylosalicylowego zmniejsza ryzyko raka płuc o połowę. Zanim zaczniesz łykać zalecaną dawkę 75 miligramów dziennie, spytaj swojego lekarza, bo aspiryna potrafi podrażnić ściany żołądka.

71 proc. mniej - postaw na zielone

Tak, tak, ogłaszamy zielone światło dla zielonych warzyw. Wcinaj brokuły, brukselkę, kapustę i jarmuż, a ochronisz swoje płuca. Te warzywa zawierają izotiocyjaniany, które również skutecznie chronią przed nowotworami.

Matthew Barbour, Piotr Pflegel