Kradzież pieniędzy z konta. Jak banki chronią twoje oszczędności?

Liczba zgłoszeń dotyczących kradzieży środków z kont klientów banku Santander wciąż rośnie. W Poznaniu i Bydgoszczy liczba poszkodowanych może sięgać nawet 150 osób. Jak przestępcom udało się przeprowadzić tę akcję i wykraść dane z kart?
Policja podejrzewa skimming - jedną z najczęstszych metod kradzieży danych bankowych.

To jednak niejedyny sposób, po jaki sięgają złodzieje. Warto wiedzieć, jak działają i jak można się przed nimi skutecznie bronić. Podpowiadamy, jak zabezpieczyć swoje konto i uniknąć utraty pieniędzy.

Kradzież pieniędzy z konta bankowego to niestety coraz częstszy problem, który może dotknąć każdego użytkownika internetu. Do takiego zdarzenia dochodzi zazwyczaj w wyniku działań cyberprzestępców, którzy wykorzystują nieuwagę, brak ostrożności lub luki w zabezpieczeniach.

Jednym z najczęstszych sposobów jest tzw. phishing, czyli podszywanie się pod znane instytucje - na przykład bank, urząd lub firmę kurierską. Oszuści wysyłają wiadomości e-mail, SMS-y lub kontaktują się telefonicznie, prosząc o kliknięcie w link lub podanie danych logowania. Strony, na które trafia ofiara, do złudzenia przypominają oryginalne witryny banków, co ułatwia wyłudzenie loginu i hasła.

Inną metodą jest instalowanie złośliwego oprogramowania na komputerze lub smartfonie. Może ono dostać się do urządzenia po otwarciu zainfekowanego załącznika lub pobraniu podejrzanej aplikacji. Takie oprogramowanie śledzi wpisywane dane, przechwytuje loginy i hasła, a czasem nawet umożliwia zdalny dostęp do konta. Przestępcy potrafią też wykorzystać dane zdobyte w wyciekach z innych serwisów, licząc na to, że użytkownik używa tych samych haseł w wielu miejscach.

Zdarzają się również kradzieże przez tzw. spoofing - podszywanie się pod numer telefonu banku lub znajomego, co uśpi czujność ofiary. Wystarczy chwila nieuwagi, by przekazać oszustom dane logowania lub zatwierdzić przelew, który opróżni konto. Dlatego tak ważne jest, by zawsze dokładnie sprawdzać adresy stron internetowych, nie klikać w podejrzane linki, nie podawać danych przez telefon oraz korzystać z silnych, unikalnych haseł i dwuskładnikowego uwierzytelniania.

Z kolei skimming to metoda kradzieży danych z kart płatniczych, polegająca na nielegalnym kopiowaniu informacji zapisanych na pasku magnetycznym lub w chipie karty. Przestępcy wykorzystują do tego specjalne urządzenia - tzw. skimmery, które montują np. w bankomatach, terminalach płatniczych czy dystrybutorach paliwa. Urządzenia te są bardzo dobrze ukryte, często wyglądają jak część oryginalnego sprzętu, dlatego użytkownicy zazwyczaj nie zdają sobie sprawy, że zostali okradzeni. Skimming jest trudny do wykrycia, dlatego warto zachować czujność przy korzystaniu z bankomatów. Przed włożeniem karty należy sprawdzić, czy czytnik nie wygląda podejrzanie, nie wystaje ani nie jest poluzowany, a w czasie wpisywania PIN-u zasłaniać klawiaturę dłonią. Warto też korzystać głównie z bankomatów znajdujących się wewnątrz banków lub galerii handlowych, które są monitorowane i trudniejsze do zmanipulowania przez przestępców.

W przypadku kradzieży pieniędzy z konta bankowego kluczowe jest szybkie działanie. W pierwszej kolejności należy niezwłocznie skontaktować się z infolinią swojego banku i zgłosić incydent. Większość banków ma opracowane procedury postępowania w takich sytuacjach - konsultant pomoże ci zablokować dostęp do rachunku lub kart płatniczych, aby zapobiec dalszym stratom.

Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 (PSD2) oraz Ustawą o usługach płatniczych z dnia 19 sierpnia 2011 r., bank ma obowiązek niezwłocznie, czyli najpóźniej do końca następnego dnia roboczego, zwrócić klientowi środki utracone w wyniku nieautoryzowanej transakcji, chyba że udowodni, iż do incydentu doszło z winy użytkownika (np. przez rażące zaniedbanie zasad bezpieczeństwa).

Po zgłoszeniu kradzieży w banku, koniecznie udaj się na najbliższy komisariat policji, aby złożyć oficjalne zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Na miejscu zostanie spisany protokół, w którym opiszesz szczegóły zdarzenia. Warto przygotować dowód osobisty, wydruki z konta bankowego z nieautoryzowanymi transakcjami, korespondencję z bankiem oraz inne dokumenty, które mogą być pomocne w śledztwie.

Następnie złóż w banku reklamację dotyczącą nieautoryzowanej transakcji - najlepiej osobiście, aby mieć pewność, że dokument zostanie przyjęty natychmiast. W piśmie dokładnie opisz, co się wydarzyło, wskaż, że nie miałeś wpływu na zaistniałą sytuację, oraz dołącz informację o zgłoszeniu sprawy na policji. Pamiętaj, aby zawsze poprosić o potwierdzenie przyjęcia reklamacji.

Szybka reakcja poprzez kontakt z bankiem, zgłoszenie na policję i złożenie reklamacji zwiększa szansę na szybkie odzyskanie pieniędzy oraz na zablokowanie dalszych prób kradzieży z twojego konta.

Bankowość elektroniczna to wygoda, ale również ryzyko - policja ostrzega także przed kradzieżą pieniędzy metodą na BLIK. Oszuści mogą włamywać się na konta na mediach społecznościowych, a następnie podszywać się pod naszych znajomych. Proszą o szybką pożyczkę, która najczęściej uzasadniona jest kryzysową sytuacją, jak zgubiony portfel, torebka, brak pieniędzy na jedzenie czy powrót do domu. Niestety te płatności, w odróżnieniu od tych wykonywanych przelewem nie mogą zostać cofnięte, ani zwrócone przez bank - w momencie, kiedy przestępca wpisuje kod blik do bankomatu, a ofiara potwierdza transakcję, gotówka jest natychmiastowo wypłacana.

Odzyskanie pieniędzy może być w tym wypadku bardzo trudne, a często nawet niemożliwe. Pomimo tego warto zgłosić sprawę w banku i na policję. Ma to duże znaczenie, szczególnie jeśli w tym samym czasie doszło do kradzieży danych. To zmniejszy ryzyko podobnych sytuacji w przyszłości.

Aby ochronić się przed kradzieżą na BLIK warto zachować czujność i chronić swoje dane - nie podawaj informacji przez telefon, komunikator czy pocztę mailową, nie klikaj w linki od nieznanych nadawców i za każdym razem potwierdzaj tożsamość osoby, która prosi cię o kod BLIK.

Warto pamiętać, że zarówno kartę kredytową, jak i debetową można objąć ubezpieczeniem, które zapewnia ochronę w przypadku kradzieży lub utraty. Jeśli stracisz do niej dostęp, natychmiast ją zastrzeż - możesz to zrobić szybko i wygodnie, nawet za pośrednictwem aplikacji mobilnej swojego banku.

Skuteczną formą zabezpieczenia przed kradzieżą jest również dwuetapowa weryfikacja. Dzięki niej, nawet jeśli ktoś przechwyci twoje dane, dodatkowa warstwa ochrony może uniemożliwić przestępcom dostęp do pieniędzy.

Pamiętaj też o regularnym monitorowaniu historii transakcji - pozwoli to błyskawicznie wychwycić wszelkie podejrzane operacje. Możesz nawet włączyć powiadomienia SMS lub e-mail o każdej dokonanej transakcji - dzięki takim informacjom będziesz mógł szybko przejść do działania w przypadku kradzieży lub podejrzanej aktywności na koncie.

Dobrą praktyką jest również systematyczna zmiana haseł i kodów PIN. Upewnij się, że nie są one proste do złamania ani oczywiste - unikaj dat urodzin, imion czy sekwencji typu "1234". Silne, unikalne hasła znacząco zwiększają bezpieczeństwo twoich finansów. Nie przekazuj ich nikomu i nie zapisuj ich w telefonie czy na kartce papieru - złodzieje w ten sposób będą mogli się do nich łatwo dostać.

Źródło: gov.pl, warminsko-mazurska.policja.gov.pl, pledziewicz.pl