Spray do nosa zapobiega przenoszeniu się SARS-CoV-2

Związek aktywny zawarty w sprayu - lipopeptyd opracowany przez dr Annę Mosconę i Matteo Porrotto - ma na celu zapobieganie przenikania SARS-CoV-2 do komórek gospodarza.

Lipopeptyd antywirusowy jest tani w produkcji, ma długi okres trwałości i nie wymaga chłodzenia. Cechy te sprawiają, że wyróżnia się na tle innych opracowywanych preparatów antywirusowych, w tym przeciwciał monoklonalnych. Związek ten może być idealny do powstrzymania rozprzestrzeniania się nowego koronawirusa na świecie. 

Wstępne wyniki badań ukazały się w "bioRxiv" 5 listopada. Artykuł opisujący pierwszą generację związku i jego działanie w modelu 3D ludzkiego płuca pojawił się w "mBio" 20 października. Wykazano wtedy, że lipopeptyd może zahamować początkową infekcję w płucach, zapobiegając rozprzestrzenianiu się patogenu.

Wstępne badania zostały przeprowadzone na fretkach. Zwierzęta te są często wykorzystywane w badaniach nad chorobami układu oddechowego, gdyż ich płuca są podobne do ludzkich. Fretki są podatne na infekcje SARS-CoV-2, a patogen łatwo przenosi się między osobnikami.

W przeprowadzonych badaniach, 100 proc. nieleczonych fretek zostało zarażonych przez zainfekowanych towarzyszy z klatek. Wydaje się być to środowisko zbliżone do warunków panujących w miejscach takich jak wspólne łóżko czy mieszkanie.

Moscona i Porotto opracowali wcześniej podobne lipopeptydy - małe białka połączone z cholesterolem lub cząstką tokoferolu - aby zapobiec zakażaniu komórek przez inne wirusy, np. odrę, paragrypę czy wirusa Nipah. Kiedy na początku roku zidentyfikowano SARS-CoV-2 jako patogen wywołujący COVID-19, naukowcy z Uniwersytetu Columbia postanowili zaadaptować swoje badania do prac nad nowym wrogiem. 

Działanie lipopeptydów polega na zapobieganiu łączeniu się wirusa z błoną komórkową gospodarza, co jest niezbędnym etapem, który obejmuje mechanizmy wykorzystywane do infekcji komórek (m.in. przez SARS-CoV-2). W celu połączenia, nowy koronaawirus rozwija swoje białko szczytowe (białko S) przed skurczeniem się w zwarty pakiet, który aktywuje połączenie.

Związek zaprojektowany przez Mosconę i Porotto rozpoznaje białko szczytowe SARS-CoV-2, wbija się w rozwinięty obszar i uniemożliwia mu przyjęcie zwartego kształtu niezbędnego do fuzji.

Nowo opracowany preparat został wprowadzony do nosów sześciu fretek. Następnie zwierzęta zostały umieszczone w klatkach ze zwierzętami otrzymującymi placebo (sól morską) i gryzoniami zainfekowanymi SARS-CoV-2. Po 24 godzinach bezpośredniego kontaktu między fretkami, żadne ze zwierząt nie zachorowało - ich wiremia była dokładnie zerowa. Dla porównania - wszystkie zwierzęta z grupy kontrolnej zaraziły się wirusem.

Naukowcy proponują, aby lipopeptydy mogły być stosowane w każdej sytuacji, w której osoba niezarażona byłaby narażona na kontakt z patogenem - czy to w gospodarstwie domowym, szkole, placówce opieki zdrowotnej, czy w społeczności.

Środek przeciwwirusowy jest łatwy w podawaniu, zapewnia natychmiastową ochronę, która trwa przez co najmniej 24 godziny.