Tania szczepionka mRNA działa cuda. Chorzy na raka pacjenci żyją znacznie dłużej

Naukowcy z MD Anderson Cancer Center na Uniwersytecie Teksańskim w Austin, pod kierownictwem dr. Stevena Lina i Adama Grippina, przeprowadzili nowatorskie badanie na grupie ponad 1000 pacjentów leczonych onkologicznie między 2019 a 2023 rokiem. Grippin już w badaniach do swojej pracy magisterskiej odkrył, że szczepionki mRNA są potężnymi aktywatorami odpowiedzi immunologicznej. Okazało się wówczas, że substancje te "szkolą" system odpornościowy do usuwania komórek nowotworowych, nawet jeśli mRNA nie celuje w nie bezpośrednio.

Badacz pracował wcześniej ze spersonalizowanymi szczepionkami dla pacjentów z nowotworem mózgu. Następnie wyszedł z hipotezą, że inne rodzaje szczepionek mRNA także mogą działać w ten sposób - wliczając w to szczepionki mRNA przeciw COVID-19. Teraz wspólnie ze swoim kolegą po fachu zweryfikował ją w nowym badaniu. Swoimi wnioskami podzielili się w niedzielę (19 października) na 2025 European Society for Medical Oncology (ESMO) Congress w Berlinie.

Hipoteza okazała się słuszna. Badanie retrospektywne, obejmujące pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuc, czerniakiem i innymi nowotworami, leczonych w latach 2019-2023, wykazało znaczną poprawę przeżywalności po podaniu szczepionki mRNA przeciw SARS-CoV-2 w ciągu 100 dni od rozpoczęcia immunoterapii. Osoby te miały dwukrotnie wyższą szansę pozostania przy życiu po 3 latach od rozpoczęcia terapii w porównaniu z tymi pacjentami, którzy nie otrzymali szczepienia. Dlaczego to tak działa?

Autorzy badania twierdzą, że szczepionki mRNA działają niczym alarm ostrzegawczy, który wprowadza układ odpornościowy organizmu w stan wzmożonej czujności, tak by rozpoznawał i atakował komórki nowotworowe. Te wytwarzają specjalne białko PD-L1, które działa jak "hamulec" dla komórek odpornościowych, utrudniając im działanie. Istnieją jednak inhibitory zaprojektowane do blokowania właśnie PD-L1.

Zostało to potwierdzone także w testach klinicznych. Po podaniu szczepionki mRNA przeciw COVID-19 dochodziło do odpowiedzi odpornościowej u zdrowych pacjentów, zaś u pacjentów z nowotworem - do zwiększonej ekspresji PD-L1 na powierzchni komórek nowotworowych. Mimo że mechanizm nie został jeszcze w pełni poznany, to badanie pokazało, iż ten rodzaj szczepionki może być potężnym narzędziem w walce z rakiem.

"To badanie demonstruje, że dostępne komercyjnie szczepionki mRNA przeciw COVID-owi potrafią trenować układ odpornościowy do eliminowania raka. Gdy są łączone z inhibitorami punktów kontrolnych, szczepionki te produkują potężną antynowotworową odpowiedź immunologiczną, co wiąże się z ogromną poprawą przeżywalności pacjentów z rakiem" - powiedział Adam Grippin, M.D., Ph.D.

Co dalej? Choć odkrycie jest obiecujące, to do wdrożenia szczepionek do standardowej terapii onkologicznej są wymagane dalsze testy. Naukowcy planują rozpocząć trzeci etap badań klinicznych z randomizacją w wielu ośrodkach. Jeśli efekty będą tak samo zadowalające, jak w dotychczasowych etapach, można spodziewać się wręcz dramatycznej poprawy przeżywalności pacjentów z rakiem - i to dzięki szczepionce, która jest zarówno tania, jak i dostępna praktycznie na całym świecie.

"Jesteśmy pełni nadziei, że szczepionki mRNA nie tylko poprawią wyniki pacjentów poddawanych immunoterapii, ale również przyniosą korzyści z tych terapii pacjentom cierpiącym na choroby oporne na leczenie" - dodaje Adam Grippin.

Źródła:

• MD Anderson Research News, ESMO 2025: mRNA-based COVID vaccines generate improved responses to immunotherapy (2025).
• Adam J. Grippin et al., LBA54 - SARS-CoV-2 mRNA vaccines sensitize tumors to immune checkpoint blockade, ESMO Congress 2025 - Conference Calendar (2025).