Ile czołgów ma Polska? Liczby zaskakują, armie NATO zazdroszczą

W Wojsku Polskim podstawową jednostką wojsk pancernych jest batalion. W jego strukturach etatowo znajduje się 58 czołgów (niemniej są plany, aby w ramach reformy zmniejszyć tę liczbę do 44 czołgów). Obecnie w wojsku polskim etatowo znajduje się 14 batalionów pancernych. 

Teoretycznie oznacza to w linii 808 czołgów. Niemniej zawsze część maszyn znajduje się np. w naprawach, w rotacji lub stanowi zasób magazynów. Pamiętać też trzeba, że w Wojsku Polskim powinno znajdować się też kilka pancernych kompanii szkoleniowych (po 14 czołgów). Obecnie różnice w liczebności naszych wojsk pancernych wynikają także z pomocy militarnej dla Ukrainy.

Przechodząc do stanu liczebnego czołgów i ich rodzajów w polskich siłach lądowych warto wyróżnić, że możemy mówić o okresach przed i po wybuchu wojny w Ukrainie, która przyniosła rewolucję pancerną.

Przed 24 lutego 2022 roku polskie siły pancerne składały się z:

• Około 300-350 T-72M/M1/M1R - najstarsze czołgi na wyposażeniu polskiej armii. Pierwsze T-72 znalazły się w Wojsku Polskim jeszcze w 1978 roku, w latach 1981-1989 produkowały je gliwickie zakłady Bumar- Łabędy.
• 232 PT-91 Twardy - polska modyfikacja czołgów T-72M1. Zachowując starszą poradziecką konstrukcję, wprowadzała zachodnie i krajowe zmiany m.in. w napędzie i elektronice. Czołgi PT-91 Twardy powstawały w zakładach Bumar-Łabędy od 1994 do 2002 roku.

• 127 Leopard 2A4 - czołg podstawowy III generacji, opracowany przez Krauss-Maffei Wegmann (KMW) oraz Rheinmetall, produkowany w latach 1985-1992. Pierwszy czołg zachodniej konstrukcji w Wojsku Polskim.
• 105 Leopard 2A5 - ulepszona wersja Leoparda 2, pozyskana dla naszego wojska od Bundeswery w ramach umowy z listopada 2013 roku.
• 15 Leopard 2PL - zmodernizowane czołgi Leopard 2A4 w ramach programu prowadzonego od 2015 roku przez Zakłady Bumar-Łabędy w Gliwicach we współpracy z niemieckim Rheinmetall Landsystems, który produkuje części zamienne i technologię.

Po 24 lutego 2022 roku z zasobów Wojska Polskiego przekazano Ukrainie ogromną flotę czołgów. Mówi się o nawet ponad 350 czołgach, z których około do 300 to wozów serii T-72, 30-60 PT-91 i 14 Leopard 2A4.

Wraz z wybuchem wojny za naszą granicą i przekazaniem ogromnych datków dla Ukrainy, Polska rozpoczęła szeroko zakrojoną modernizację wojsk pancernych. Opierają się na dostawach czołgów Abrams wersji M1A1 FEP oraz M1A2 SEPv3.

Czołgi Abrams w Wojsku Polskim pozyskano na podstawie dwóch umów wykonawczych. Pierwszą na dostawę 250 czołgów w wersji M1A2 SEPv3 podpisał 5 kwietnia 2022 roku ówczesny minister obrony narodowej i opiewała na 4,75 mld dolarów netto (20,03 mld złotych). To najnowsza dostępna modyfikacja M1A2 Abrams mogąca bez problemu przeciwstawić się najnowocześniejszym rosyjskim czołgom jak T-90M. Wprowadziła nową strukturę wieży, zapewniającą lepszy pancerz i systemy elektroniczne.

Druga umowa na 116 czołgów M1A1 FEP została podpisana 4 stycznia 2023 roku. Opiewała na 1,4 mld dolarów netto (6,19 mld złotych). M1A1 FEP stanowi wersję rozwojową serii amerykańskich czołgów z początku XXI wieku, które przed sprzedaniem Polsce służyły w jednostkach pancernych piechoty morskiej. Posiadają nowe systemy kierowania ogniem, ulepszające przede wszystkim optykę.

Czołgi K2 pozyskano dla Wojska Polskiego na bazie dwóch umów wykonawczych. Pierwszą podpisano 26 sierpnia 2022 roku z producentem Hyundai Rotem Company. Obejmowała 180 czołgów K2GF (Gap Filler) i opiewała na 3,37 mld dolarów (16,02 mld złotych). K2GF to wersja czołgu używana także w Siłach Lądowych Republiki Korei. Ma trzyosobową załogę, wykorzystując automat ładowania.

Drugą umowę wykonawczą na K2 podpisano 1 sierpnia 2025. Opiewała na 6,5 mld dolarów (24,35 mld złotych) i zakłada dostarczenie kolejnych 180 czołgów K2, wśród których 64 to nowa spolonizowana wersja K2PL. Według założeń umowy 61 K2PL ma zostać zmontowanych w polskich zakładach Bumar-Łabędy S.A. w Gliwicach. Dostawy wszystkich czołgów mają potrwać od 2026 do 2030 roku. Umowa zakłada także transfer technologii obejmujący ustanowienie w Polsce zdolności w zakresie pełnej obsługi i eksploatacji czołgów.

Obecnie w Wojsku Polskim możemy wskazać następujące liczby czołgów:

• Maksymalnie do 100 czołgów serii T-72
• Około 170-200 PT-91
• 46 Leopard 2A4
• 105 Leopard 2A5
• 82 Leopard 2PL
• 116 M1A1 FEP Abrams
• 85 M1A2 SEPv3 Abrams
• 160 K2GF

Po zsumowaniu daje nam to 864-894 czołgów w Wojsku Polskim. W całym NATO pod względem liczebności nasze wojska pancerne są wyprzedzane tylko przez kolejno Stany Zjednoczone (Z takimi liczbami polskie wojska pancerne plasują się na czwartej pozycji względem liczby wśród państw NATO, za kolejno armiami Stanów Zjednoczonych (4640 czołgów),Turcji (2238) oraz Grecji (1344). Niemniej w porównaniu do Turków i Greków polscy czołgiści jeżdżą już na znacznie nowocześniejszych maszynach, co podnosi ich wartość bojową.

Warto pamiętać, że w najbliższych latach docelowo z regularnych jednostek mają zostać wycofane czołgi poradzieckiej konstrukcji serii T-72 oraz PT-91 Twardy. Po odjęciu tych maszyn i dodaniu pewnych na ten moment dostaw jeszcze 165 M1A2 SEPv3 Abrams, 136 K2GF i 64 K2PL daje to łącznie 959 czołgów do 2030 roku tj. 16,5 batalionów pancernych.