Nowy model AI przewiduje skuteczniejszą szczepionkę przeciw grypie niż WHO
Eksperci z MIT zaproponowali nowe narzędzie wspierane przez AI, które dzięki zaawansowanym analizom może lepiej przewidywać zmieniające się szczepy grypy i ułatwiać podejmowanie decyzji dotyczących składu sezonowej szczepionki. Testy wykazały, iż model ten często lepiej typuje skuteczne szczepy niż zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia.
Czy to przełom? Naukowcy sądzą, że stworzyli model, który może zwiększyć skuteczność corocznej szczepionki przeciw grypie.
Jak powstaje szczepionka przeciwko grypie
Grypa nieustannie mutuje, więc co roku eksperci ds. zdrowia muszą zdecydować, które szczepy powinny się znaleźć w kolejnej sezonowej szczepionce. Plan musi zostać podjęty z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, na długo przed rozpoczęciem sezonu grypowego. Jeśli wybrane szczepy będą pasować do tych, które danego roku krążą, szczepionka okaże się wysoce skuteczna - w przeciwnym wypadku poziom ochrony może znacząco spaść.
Teraz model znany jako VaxSeer może pomóc wyeliminować część domysłów podczas planowania szczepionek. VaxSeer został opracowany przez naukowców z Massachusetts Institute of Technology, jak donosi MIT News. Wykorzystuje sztuczną inteligencję do przewidywania, jakie szczepy grypy będą dominować w nadchodzącym roku, jak mogą ewoluować i jak skuteczne będą szczepionki przeciwko nim. Narzędzie wykorzystuje modele głębokiego uczenia, trenowane na podstawie dekad sekwencji wirusowych i wyników badań laboratoryjnych.
Nowy model może pomóc w przewidywaniu
VaxSeer najpierw szacuje, jak szybko szczep wirusa rozprzestrzenia się w czasie, a następnie określa jego dominację, uwzględniając konkurencję między różnymi szczepami. Po obliczeniu wniosków są one wbudowywane w ramy matematyczne oparte na równaniach różniczkowych zwyczajnych, aby symulować rozprzestrzenianie się wirusa w czasie.
- Dzięki modelowaniu ewolucji wirusów i interakcji szczepionek z nimi, narzędzia sztucznej inteligencji, takie jak VaxSeer, mogą pomóc pracownikom służby zdrowia podejmować lepsze i szybsze decyzje - i wyprzedzać konkurencję w wyścigu między zakażeniem a odpornością - wyjaśnia Wenxian Shi, główna autorka artykułu na ten temat.
Wyniki okazały się nadzwyczaj dobre
Naukowcy przetestowali VaxSeer, sprawdzając, jakie zalecenia przedstawił w ciągu ostatnich 10 lat. Następnie wyniki porównano z faktycznie zalecanymi szczepami do szczepionek przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) przeciwko dwóm głównym wariantom grypy. W przypadku jednego szczepu szczepionka VaxSeer przewyższyła zalecenia WHO w dziewięciu z dziesięciu lat. W przypadku drugiego szczepu szczepionka VaxSeer dorównała lub przewyższyła zalecenia WHO w sześciu z dziesięciu lat.
- Biorąc pod uwagę tempo ewolucji wirusów, obecny rozwój terapii często pozostaje w tyle. VaxSeer to nasza próba nadrobienia zaległości - mówi Regina Barzilay.
Zespół badawczy opublikował swoje odkrycia w czasopiśmie Nature Medicine.
