Nie tylko Windows - zapomniane systemy operacyjne
Cofnijmy się na chwilę w przeszłość i omówmy 10 zapomnianych komputerowych systemów operacyjnych.
Można spotkać się z opiniami, że Amiga i jej system operacyjny, stworzony przez Commodore'a AmigaOS, wyprzedzały swój czas. W 1985 roku użytkownik AmigaOS mógł oglądać obrazy na ekranie 4096 kolorów i słuchać czterokanałowego dźwięku.
Przewagę nad konkurencją utwierdzała ponadto obsługiwana przez system wielozadaniowość oraz sprzętowe rozszerzenia, dzięki którym można było przyspieszyć działanie komputera.
Dlaczego system popadł w zapomnienie? Marketingowe błędy Commodore'a sprawiły, że komputery Amiga straciły na popularności. AmigaOS odszedł razem ze sprzętem, dla którego został stworzony. Mimo braku znaczącego udziału w rynku, AmigaOS nadal jest rozwijany.
Arthur to poprzednik systemu RISC OS. Od 1987 roku był sprzedawany w pakiecie z komputerami Archimedes.
Poza typowym dla roku powstania interfejsem użytkownika, Arthur niekorzystnie wyróżniał się jednozadaniowością odziedziczoną po poprzedniku - systemie MOS z ośmiobitowych komputerów Acorn.
UIQ to przeznaczony dla telefonów komórkowych interfejs oparty na Symbianie. Rozwijany przez Ericssona i Motorolę zadebiutował w smartfonie Ericssona P800.
Po przejęciu przez Nokię kontroli nad Symbian Foundation i decyzji o oparciu dalszych prac rozwojowych na S60 OS w 2008 roku zakończono rozwijanie UIQ.
Bob mógł zostać uznany za system operacyjny jedynie przez mniej doświadczonych użytkowników. W rzeczywistości była to graficzna nakładka na Windowsa.
Celem przyświecającym twórcom Boba było stworzenie interfejsu maksymalnie zbliżonego do tego, co pozbawiony technicznego przygotowania użytkownik widuje w swoim życiu. Współczesny pulpit został przedstawiony jako wypełniony różnymi sprzętami pokój.
Mimo starań Microsoftu, Bob poniósł spektakularną porażkę. Duże wymagania sprzętowe, wygórowana cena i niecodzienny wygląd interfejsu sprawiły, że zarówno nakładka, jak i idea przyświecająca jej powstaniu, dawno odeszły w zapomnienie.
Gdyby historia potoczyła się nieco inaczej, użytkownicy maców - zamiast systemu opartego na NeXTStep, korzystaliby z rozwojowej wersji BeOS-a. Stworzony przez firmę Be Inc. system został napisany w 1991 roku z myślą o zastosowaniach multimedialnych.
Jego potencjał szybko został doceniony. W 1997 roku Apple zaproponował odkupienie systemu za 125 milionów dolarów. Prezes Be Inc., Jean-Louis Gassée, wycenił jednak swój produkt znacznie wyżej - zażądał 200 milionów dolarów.
Ze względu na ówczesne niedopracowanie systemu Apple zrezygnował z zakupu, skupiając się na rozwijaniu systemu NeXTStep. Było to dzieło firmy NeXT - przedsięwzięcia Steve'a Jobsa, który założył nowy biznes po pierwszym odejściu z Apple'a.
W 2001 roku prawa do systemu BeOS kupiła firma Palm. Zapłaciła za niego... 11 milionów dolarów. Obecnie BeOS i projekty, oparte na tym systemie, są rozwijane przez nieliczne grono entuzjastów.
Inferno to system operacyjny zaprojektowany do pracy w sieci. Stworzony z myślą o dużych korporacjach, został w 2007 roku przekształcony w projekt Open Source.
Inferno może być uruchamiany na wielu platformach sprzętowych jako samodzielny system operacyjny. Można również uruchomić go jako aplikację w jednym z popularnych OS-ów lub jako wtyczkę Internet Explorera.
BAE Systems to firma zajmująca się m.in. produkcją sprzętu wojskowego. Nic dziwnego, że najważniejszą cechą stworzonego przez nią systemu operacyjnego jest bezpieczeństwo.
Wydany w 2003 roku XTS-400 nadal znajduje się w ofercie BAE Systems i jest wykorzystywany przez wojsko.
System napisany z myślą o sprzęcie firmy Palm odniósł - razem z nim - wielki sukces. Przez wiele lat urządzenia Palm Inc. i ich klony produkowane m.in. przez Sony dominowały na rynku urządzeń przenośnych.
Palm OS odszedł w zapomnienie razem ze sprzętem, dla którego został stworzony. Firma Palm Inc. podjęła próbę powrotu do dawnej świetności, wypuszczając w 2009 roku na rynek smartfona Palm Pre, wyposażonego w system Palm webOS.
Mimo podobieństwa nazwy webOS to oparty na Linuksie, napisany od nowa system operacyjny. Nowy OS wykorzystuje do zarządzania informacjami osobistymi jedynie kilka aplikacji wywodzących się z Palma OS.
Opracowany w drugiej połowie lat 70. BSD (Berkeley Software Distribution) to odmiana Uniksa. Podczas prac nad BSD wykorzystano rozszerzenia stworzone dla systemu należącego do firmy AT&T.
Prace nad systemem, wspierane między innymi przez Agencję DARPA, były kontynuowane do 1993 roku. Zatrzymanie rozwoju nastąpiło na wniosek firmy Novell - nowego właściciela AT&T, który przypomniał sobie o starych, zarejestrowanych przez AT&T patentach, wykorzystywanych w BSD.
Wytoczony przez Novella proces zakończył się wprawdzie ugodą, jednak oznaczał zaprzestanie dalszych prac nad BSD. Na szczęście jego zubożona wersja została uznana za wolną od wszelkich roszczeń i jako 4.4BSD Lite2 stała się podstawą do opracowania całej rodziny nadal rozwijanych systemów.
OS/2 to wspólne dzieło Microsoftu i IBM-u przeznaczone - zgodnie ze swoją nazwą - dla drugiej generacji pecetów. Szanse na rozwój systemu przekreślił Microsoft, który w obliczu rynkowego sukcesu Windowsa 3 postanowił porzucić konkurencyjny projekt i promować własne rozwiązania.
IBM próbował ratować swój system, wydając w 1992 roku OS/2 2.0 i dwa lata później OS/2 Warp, jednak system nie zdobył popularności. Próbą reanimowania projektu był OS/2 Warp dla komputerów PowerPC, jednak nie odniósł sukcesu za sprawą małej popularności tej platformy.
IBM zaprzestał wspierania OS/2 jeszcze w 2005 roku ale system - choć niewidoczny dla użytkowników - nadal jest wykorzystywany. Ze względu na dużą stabilność OS/2 możemy spotkać np. w bankomatach i innych urządzeniach wymagających długotrwałej, bezawaryjnej pracy.
Łukasz Michalik
Źródło: http://vbeta.pl