50. rocznica ladowania na Księżycu

​Program księżycowy Apollo - przegląd misji

Program Apollo to nie tylko słynne lądowanie na Księżycu Neila Armstronga i Buzza Aldrina. Jak Amerykanie zdobywali Srebrny Glob?

Program Apollo to seria lotów kosmicznych przygotowywanych od 1961 r. i realizowanych w latach 1966-1972. Nadrzędnym celem programu była załogowa misja na Księżyc, a także bezpieczny powrót astronautów na Ziemię. Zadanie to udało się zrealizować podczas misji Apollo 11 w 1969 r. Później Amerykanie wylądowali na Srebrnym Globie jeszcze 5 razy. Łączny koszt programu szacuje się na 25,4 mld dolarów. Poniżej krótki przegląd najważniejszych misji.

Apollo 1

Zanim jakakolwiek załoga Apollo opuściła Ziemię, NASA musiała poradzić sobie z poważną tragedią. 27 stycznia 1967 r. pierwsza załoga Apollo - Gus Grissom, Ed White i Roger Chaffee - przeprowadzała symulację na wyrzutni na Florydzie, gdy w kapsule wybuchł pożar. W tlenowej atmosferze, z której korzystała NASA, ogień rozprzestrzenił się błyskawicznie i zabił wszystkich trzech astronautów. Katastrofa sprawiła, że NASA ponownie przeanalizowała wszystkie składowe programu i przerobiła wiele systemów statku kosmicznego. Załoga: Virgil I. "Gus" Grissom, Edward H. White, Roger B. Chaffee.

Reklama

Apollo 7

Pierwsza misja Apollo, która poleciała w kosmos. Podczas 11-dniowego lotu załoga Apollo 7 dokonała szeregu testów i przeprowadziła pierwszą relację na żywo ze statku kosmicznego. Wszyscy trzej członkowie załogi - Wally Schirra, Walt Cunningham i Donn Eisele - podczas misji cierpieli na bóle głowy. Pomimo tego dyskomfortu astronauci zrealizowali cele misji, wykazując odporność i zdolność adaptacji niezbędną w kosmosie. Załoga: Walter Schirra Jr., R. Walter Cunningham, Donn F. Eisele. 

Start: 11.10.1968 r., wodowanie: 22.10.1968 r.

Apollo 8

Sukces wcześniejszych lotów, problemy z rozwojem modułu księżycowego i obawy, że ZSRR może być gotowy do wysłania astronautów na Księżyc, zmusiły NASA do zmiany planu lotu. Zamiast lotu bezzałogowego, Apollo 8 było pierwszym lotem załogowym w kierunku Księżyca. Frank Borman, Jim Lovell i Bill Anders byli pierwszymi, którzy opuścili Ziemię rakietą Saturn V. 24 grudnia 1968 r. statek wszedł na orbitę wokółksiężycową i wykonał 10 okrążeń Srebrnego Globu. Wtedy to Anders wykonał kultowe zdjęcie Ziemi Earthrise (numer kodowy nadany przez NASA: AS8-14-2383), które przedstawia naszą planetę wynurzającą się zza horyzontu Księżyca. Załoga: Frank F. Borman II, James A. Lovell Jr. i William A. Anders.

Start: 21.12.1968 r., wodowanie: 27.12.1968 r.

Apollo 9

Po odbyciu podróży wokół Księżyca, NASA zaczęła poważnie planować lądowanie astronautów na powierzchni naszego naturalnego satelity. Kolejnym krokiem była misja Apollo 9 - pierwsza, która wyniosła moduł księżycowy na orbitę. Mimo iż misja została przeprowadzona na orbicie okołoziemskiej, komandor James McDivitt i pilot Rusty Schweickart oddzielili moduł księżycowy od modułu dowodzenia i latali nim niezależnie przez sześć godzin, testując poszczególne systemy. Schweickart dokonał spaceru kosmicznego po module księżycowym, testując skafandry, które miały polecieć na Księżyc. Załoga: James A. McDivitt, Russell L. Schweickart, David R. Scott.

Start: 3.03.1969 r., wodowanie: 13.03.1969 r.

Apollo 10

Kolejny lot załogowy na orbicie wokółksiężycowej i test modułu księżycowego. Misja Apollo 10 była próbą generalną przed pierwszym lądowaniem na Srebrnym Globie. Załoga przetestowała wszystkie manewry misji Apollo 11 poza lądowaniem. Dowódca Thomas Stafford i pilot Eugene Cernan latali lądownikiem LM-4 przez osiem godzin, zbliżając się na wysokość 14,4 km od powierzchni Księżyca. Załoga: Thomas P. Stafford, John W. Young i Eugene A. Cernan.

Start: 18.05.1969 r., wodowanie: 26.05.1969 r.

Apollo 11

Tę misję zna cały świat. Pierwsze lądowanie ludzi na Księżycu: 20 lipca 1969 r., 20:17:39 UTC (0,67408°N, 23,47297°E - Mare Tranquillitatis). Neil Armstrong i Buzz Aldrin dokonali jednego wyjścia na powierzchnię. Astronauci przeprowadzali badania naukowe, zbierali próbki gleby i skał, wetknęli amerykańską flagę w powierzchnię Księżyca i zostawili tam medaliony honorujące załogę Apollo 1. Czas pobytu na Księżycu: 21 h 36 min 20,9 s. Masa zebranych próbek: 21,55 kg. Załoga: Neil A. Armstrong, Michael Collins, Edwin E. Aldrin Jr.

Start: 16.07.1969 r., lądowanie na Księżycu: 20.07.1969 r., wodowanie: 24.07.1969 r.

Apollo 12

Jednym z wielu celów misji Apollo 12 było odzyskanie fragmentów Surveyor 3, robota, który był na Księżycu od dwóch lat. Naukowcy chcieli bowiem zbadać wpływ księżycowego środowiska na statek kosmiczny. Lądowanie załogi na Księżycu odbyło się 19 listopada 1969 r., o 06:54:36 UTC (3,01239°S, 23,42157°W - Oceanus Procellarum, w pobliżu sondy Surveyor 3). Dwa wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 1 dzień 7 h 31 min. Masa zebranych próbek: 34,35 kg. Załoga: Charles Conrad Jr., Richard F. Gordon Jr., Alan L. Bean.

Start: 14.11.1969 r., lądowanie na Księżycu: 19.11.1969 r., wodowanie: 24.11.1969 r.

Apollo 13

Misja Apollo 13 została nazwana "szczęśliwą porażką", ponieważ załoga nie wylądowała na Księżycu, ale bezpiecznie wróciła do domu po eksplozji na statku. Moduł księżycowy został użyty jako kapsuła ratunkowa. Wszyscy trzej członkowie załogi - Jim Lovell, Fred Haise i Jack Swigert - wrócili bezpiecznie na Ziemię dzięki improwizowanym procedurom zespołu kontroli misji i własnej pomysłowości. Udało się dokonać oblot Księżyca w dniu 15 kwietnia 1970 r. Załoga: James A. Lovell Jr., John L. Swigert Jr., Fred W. Haise Jr.

Start: 11.04.1970 r., wodowanie: 17.04.1970 r.

Apollo 14

Misja Apollo 14 była prawdopodobnie najłatwiejszym lądowaniem na Księżycu. Wszystko poszło zgodnie z planem, a załoga osiadła na powierzchni Księżyca 5 lutego 1971 r. o 09:18:13 UTC (3,64530°S, 17,47136°W - okolice krateru Fra Mauro). Dwa wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 1 dzień 9 h 30 min. Załoga spędziła poza lądownikiem ponad 9 godzin, a Alan Shepard ustanowił rekord odległości pokonanej na Księżycu (ponad 2,7 km). Masa zebranych próbek: 42,28 kg. Załoga: Alan B. Shepard Jr., Stuart A. Roosa, Edgar D. Mitchell.

Start: 31.01.1971 r., lądowanie na Księżycu: 5.02.1971 r., wodowanie: 9.02.1971 r.

Apollo 15

Po raz pierwszy w historii, ludzie przemieszczali się pojazdem kołowym po Księżycu. Lądowanie załogi na Srebrnym Globie odbyło się 30 lipca 1971 r. o 22:16:29 UTC (26,13222°N, 3,63386°E - szczelina Hadleya, podnóże Apeninów). Do poruszania się po powierzchni wykorzystano pojazd LRV, który pokonał łączny dystans 27,9 km. Trzy wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 2 dni 18 h 54 min. Masa zebranych próbek: 77,31 kg. Pozostawienie subsatelity na orbicie wokółksiężycowej. Przed opuszczeniem powierzchni Księżyca David Scott przeprowadził eksperyment, aby przetestować teorię Galileusza, że obiekty w próżni, bez oporu powietrza, spadną w tym samym tempie. Upuścił młot geologiczny i pióro, które uderzyło w powierzchnię Księżyca w tym samym czasie, udowadniając, że Galileusz miał rację. Załoga: David R. Scott, Alfred M. Worden, James B. Irwin.

Start: 26.07.1971 r., lądowanie na Księżycu: 30.07.1971 r., wodowanie: 7.08.1971 r.

Apollo 16

Lądowanie załogi na Księżycu: 21 kwietnia 1972 r., 02:23:35 UTC (8,97301°S, 15,50019°E - wyżyna Descartes). Podczas misji Apollo 16 również wykorzystano pojazd LRV, który przejechał dystans 26,9 km. Problemy zmusiły kontrolę lotów do skrócenia misji o jeden dzień. Trzy wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 2 dni 23 h 2 min. Masa zebranych próbek: 95,71 kg. Pozostawienie subsatelity na orbicie wokółksiężycowej. Załoga: John W. Young, Thomas K. Mattingly II, Charles M. Duke Jr.

Start: 16.04.1972 r., lądowanie na Księżycu: 20.04.1972 r., wodowanie: 27.04.1972 r.

Apollo 17

Apollo 17 to ostatnia, ale najbardziej złożona, misja programu Apollo. Lądowanie załogi na Księżycu: 11 grudnia 1972 r. o 19:54:58 UTC (20,19080°N, 30,77168°E - okolica gór Taurus i krateru Littrow). Wykorzystano pojazd LRV, którym pokonano dystans 35,7 km. Trzy wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 3 dni 2 h 59 min. Masa zebranych próbek: 110,52 kg - do dzisiaj są one badane. Zakończenie amerykańskiego programu załogowych lotów na Księżyc. Załoga: Eugene A. Cernan, Ronald E. Evans, Harrison H. Schmitt.

Start: 7.12.1972 r., lądowanie na Księżycu: 11.12.1972 r., wodowanie: 19.12.1972 r.

INTERIA.PL
Dowiedz się więcej na temat: Apollo | Księżyc | NASA | lądowanie na księżycu
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama