NATO
Poniedziałek, 4 grudnia 2023 (17:34)
Aktualizacja Poniedziałek, 12 lutego 2024 (14:39)
NATO, czyli Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, to międzynarodowy sojusz wojskowy utworzony w 1949 roku. Ma na celu obronę wspólną swoich członków przed zewnętrzną agresją. Skupia państwa z Europy i Ameryki Północnej, opierając się na zasadzie kolektywnej obrony zawartej w artykule 5 Traktatu Waszyngtońskiego. Polska jest członkiem NATO od 12 marca 1999 roku.
NATO - najważniejsze informacje
-
Rok założenia:
1949
Co to jest NATO?
NATO (Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego) jest międzynarodową organizacją wojskowo-polityczną. W Polsce najczęściej funkcjonuje pod nazwą Sojuszu Północnoatlantyckiego.
NATO powstało 4 kwietnia 1949 roku w reakcji na napięcia powojenne w Europie i rosnące obawy przed ekspansją komunistyczną, zwłaszcza ze strony Związku Radzieckiego. W tym czasie zachodnie demokracje chciały zapewnić bezpieczeństwo i stabilność w regionie atlantyckim. Krajami założycielskimi Sojuszu są Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania i Francja.
NATO powstało 4 kwietnia 1949 roku w reakcji na napięcia powojenne w Europie i rosnące obawy przed ekspansją komunistyczną, zwłaszcza ze strony Związku Radzieckiego. W tym czasie zachodnie demokracje chciały zapewnić bezpieczeństwo i stabilność w regionie atlantyckim. Krajami założycielskimi Sojuszu są Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania i Francja.
Co to jest artykuł 5 NATO?
Głównym celem NATO jest obrona zbiorowa, zgodnie z zasadą, że atak na jednego członka jest traktowany jak atak na całą organizację. Jest to zapisane w Artykule 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, który stanowi kluczowy element solidarności sojuszniczej. Oprócz obrony zbiorowej, NATO zajmuje się również zarządzaniem kryzysowym i współpracą w zakresie bezpieczeństwa z krajami niebędącymi członkami sojuszu.
Od kiedy Polska jest w NATO?
Ważnymi wydarzeniami w historii NATO było jego rozszerzenie w 1952 roku, kiedy do organizacji dołączyły Grecja i Turcja oraz wprowadzenie sił reagowania w 1994 roku, jako część transformacji NATO po zakończeniu zimnej wojny. Polska (wraz z Węgrami i Czechami) stała się członkiem NATO 12 marca 1999 roku.
Współczesne wyzwania, jak cyberbezpieczeństwo i terroryzm, również znacząco wpłynęły na operacje i strategie tej organizacji.
Współczesne wyzwania, jak cyberbezpieczeństwo i terroryzm, również znacząco wpłynęły na operacje i strategie tej organizacji.
W skład NATO wchodzi 31 krajów, w tym zarówno założyciele, jak Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, Francja, a także kraje, które dołączyły później, takie jak Polska, Czechy, Węgry, kraje bałtyckie, oraz ostatnio włączeni członkowie, jak Czarnogóra i Macedonia Północna. Każdy z tych krajów wnosi do sojuszu swoje zasoby wojskowe i niemilitarne, współpracując na rzecz wspólnego bezpieczeństwa i stabilności.
W 2023 roku do NATO przystąpiła Finlandia. Przez lata utrzymywała politykę neutralności, ale w obliczu rosnących napięć międzynarodowych i zwłaszcza po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku, Finlandia przewartościowała swoją politykę zagraniczną i obronną.
Na włączenie do Sojuszu czeka też Szwecja.
Udział NATO w konfliktach
Siły NATO były zaangażowane w różnego rodzaju konflikty od momentu powstania organizacji w 1949 roku, aż do dzisiaj, kiedy toczy się wojna w Ukrainie. W latach 1992-1995 w Bośni i Hercegowinie, w odpowiedzi na wojnę w Bośni, NATO przeprowadziło operacje powietrzne w 1995 roku, które miały na celu ograniczenie eskalacji konfliktu i zapewnienie przestrzegania warunków zawieszenia broni.
To była pierwsza operacja bojowa w historii NATO. Konflikt w Kosowie doprowadził do interwencji NATO w 1999 roku, która składała się głównie z kampanii bombardowań przeciwko Jugosławii. Celem było powstrzymanie przemocy etnicznej i represji wobec Albańczyków kosowskich.
To była pierwsza operacja bojowa w historii NATO. Konflikt w Kosowie doprowadził do interwencji NATO w 1999 roku, która składała się głównie z kampanii bombardowań przeciwko Jugosławii. Celem było powstrzymanie przemocy etnicznej i represji wobec Albańczyków kosowskich.
Po atakach z 11 września 2001 roku, NATO po raz pierwszy w swojej historii wywołało Artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, co doprowadziło do zaangażowania w Afganistanie. Misja ISAF (Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa) rozpoczęła się w 2001 roku i trwała do 2014 roku, a następnie przekształciła się w misję wsparcia i szkolenia afgańskich sił bezpieczeństwa, która trwała do 2021 roku.
W 2011 roku, w odpowiedzi na kryzys w Libii i rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ, NATO przeprowadziło operację Unified Protector. Misja ta obejmowała egzekwowanie zakazu lotów oraz ataki na siły lojalne wobec Muammara Kaddafiego, wspierając rebeliantów i chroniąc cywilów przed przemocą ze strony reżimu.
NATO angażowało się również w operacje przeciwko piratom działającym u wybrzeży Somalii, mając na celu ochronę żeglugi międzynarodowej i zwalczanie piractwa.
W odpowiedzi na działania Rosji na Ukrainie w 2014 roku, NATO zintensyfikowało swoją obecność w krajach wschodniej Europy, w tym poprzez rotacyjne wzmocnienia wojskowe, manewry i działania szkoleniowe. Głównym celem jest wzmocnienie wschodniej flanki NATO.
Temat NATO znajdziesz również w serwisie:
Więcej na temat NATO
NATO - Wiadomości
-
Broń jądrowa w Polsce. Czym jest Nuclear Sharing?
Wczoraj, 24 kwietnia (12:18)Prezydent Polski Andrzej Duda publicznie stwierdził, że Polska jest gotowa na rozmieszczenie broni atomowej na swoim terytorium w ramach programu NATO Nuclear Sharing. W ten sposób Polska... -
Transportery z Polski zauważone na froncie na Ukrainie
Wczoraj, 24 kwietnia (06:00)W sieci pojawiły się niezbite dowody na to, że Siły Zbrojne Ukrainy na co dzień używają dostarczonych z polski transporterów opancerzonych o nazwie Oncilla. -
Brytyjskie myśliwce Typhoon będą chroniły polskie niebo
Wtorek, 23 kwietnia (22:27)Rishi Sunak, premier Wielkiej Brytanii, podczas wizyty w Polsce zapowiedział, że niebawem nasze niebo będą chroniły brytyjskie myśliwce Eurofighter Typhoon, a w polskich bazach będzie... -
Ogromny transport wozów bojowych Bradley na Ukrainę
Wtorek, 23 kwietnia (20:20)Amerykanie wysłali na Ukrainę kolejne swoje wozy bojowe M2 Bradley, które pomogą Ukraińcom skuteczniej się bronić przed zapowiadaną wiosenno-letnią ofensywą rosyjskiej armii na wschodzie... -
Rzadkie ujęcie na armatohaubice K9 w norweskim śniegu
Poniedziałek, 22 kwietnia (21:48)Armia Norwegii pokazała na pięknym filmie, jak koreańskie armatohaubice K9 świetnie radzą sobie w ekstremalnie niskich temperaturach i górach śniegu. Te maszyny od niedawna ma też Wojsko... -
USA: Parasol atomowy obejmuje całe terytorium Polski
Piątek, 19 kwietnia (22:16)Polska w obliczu wojny w Ukrainie i pojawienia się przesłanek świadczących o przygotowaniach Rosji do ataku na kraje NATO, może liczyć na wsparcie sojuszników oraz bezustannie znajduje... -
Wielka Brytania pochwaliła się nowym czołgiem. Najpotężniejszy w historii
Piątek, 19 kwietnia (20:00)Konsorcjum Rheinmetall BAE Systems Land zaprezentowało w pełnej krasie docelowy prototyp potężnego czołgu Challenger 3 dla Wielkiej Brytanii i jednocześnie poinformowało o zakończeniu... -
To Ukraińcy zestrzelili w locie potężny rosyjski bombowiec
Piątek, 19 kwietnia (19:19)Siły Powietrzne Sił Zbrojnych Ukrainy ogłosiły, że to one zestrzeliły rosyjski bombowiec strategiczny Tu-22M podczas dzisiejszej (19.04) misji, w której odpalone z niego rakiety miały...
NATO - Wideo
-
"Wydarzenia": ORP Tadeusz Kościuszko zacumował w Gdyni po półrocznych ćwiczeniach NATO
Czwartek, 29 czerwca 2023 (17:03)Polska fregata kończy międzynarodową misję. ORP Tadeusz Kościuszko zacumował w Gdyni po półrocznych ćwiczeniach NATO. Dla Marynarki to okres sprawdzenia możliwości bojowych, dla marynarzy... -
"Wydarzenia": Wojskowe ćwiczenia na Mazurach. Polskim żołnierzom towarzyszą sojusznicy z NATO
Środa, 15 czerwca 2022 (17:48)To są ćwiczenia, ale w obliczu wojny w Ukrainie, to jest bardzo cenne doświadczenie. Polscy wojskowi razem z sojusznikami z NATO szkolą się na Mazurach. Jest 400 żołnierzy, most pontonowy... -
Amerykańskie pojazdy opancerzone przybyły do duńskiego portu w ramach operacji NATO „Atlantic Resolve”
Środa, 6 kwietnia 2022 (19:42)Pojazdy armii amerykańskiej i inny sprzęt przybyły do portu Esbjerg w Danii w celu wsparcia, którym jest m.in. rozmieszczenie amerykańskiej brygady pancernej w Europie. Operacja „Atlantic... -
Bogdan Klich w „Gościu Wydarzeń” o możliwościach polskiej armii
Niedziela, 20 marca 2022 (09:34)- Polska armia, nawet gdyby miała jakiekolwiek deficyty, to nie czas o tym w tej chwili mówić. Polska armia jest armią sojuszniczą działającą w układzie natowskim. Jest w pełni...