NATO
Poniedziałek, 4 grudnia 2023 (17:34)
Aktualizacja Poniedziałek, 12 lutego 2024 (14:39)
NATO, czyli Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, to międzynarodowy sojusz wojskowy utworzony w 1949 roku. Ma na celu obronę wspólną swoich członków przed zewnętrzną agresją. Skupia państwa z Europy i Ameryki Północnej, opierając się na zasadzie kolektywnej obrony zawartej w artykule 5 Traktatu Waszyngtońskiego. Polska jest członkiem NATO od 12 marca 1999 roku.
NATO - najważniejsze informacje
-
Rok założenia:
1949
Co to jest NATO?
NATO (Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego) jest międzynarodową organizacją wojskowo-polityczną. W Polsce najczęściej funkcjonuje pod nazwą Sojuszu Północnoatlantyckiego.
NATO powstało 4 kwietnia 1949 roku w reakcji na napięcia powojenne w Europie i rosnące obawy przed ekspansją komunistyczną, zwłaszcza ze strony Związku Radzieckiego. W tym czasie zachodnie demokracje chciały zapewnić bezpieczeństwo i stabilność w regionie atlantyckim. Krajami założycielskimi Sojuszu są Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania i Francja.
NATO powstało 4 kwietnia 1949 roku w reakcji na napięcia powojenne w Europie i rosnące obawy przed ekspansją komunistyczną, zwłaszcza ze strony Związku Radzieckiego. W tym czasie zachodnie demokracje chciały zapewnić bezpieczeństwo i stabilność w regionie atlantyckim. Krajami założycielskimi Sojuszu są Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania i Francja.
Co to jest artykuł 5 NATO?
Głównym celem NATO jest obrona zbiorowa, zgodnie z zasadą, że atak na jednego członka jest traktowany jak atak na całą organizację. Jest to zapisane w Artykule 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, który stanowi kluczowy element solidarności sojuszniczej. Oprócz obrony zbiorowej, NATO zajmuje się również zarządzaniem kryzysowym i współpracą w zakresie bezpieczeństwa z krajami niebędącymi członkami sojuszu.
Od kiedy Polska jest w NATO?
Ważnymi wydarzeniami w historii NATO było jego rozszerzenie w 1952 roku, kiedy do organizacji dołączyły Grecja i Turcja oraz wprowadzenie sił reagowania w 1994 roku, jako część transformacji NATO po zakończeniu zimnej wojny. Polska (wraz z Węgrami i Czechami) stała się członkiem NATO 12 marca 1999 roku.
Współczesne wyzwania, jak cyberbezpieczeństwo i terroryzm, również znacząco wpłynęły na operacje i strategie tej organizacji.
Współczesne wyzwania, jak cyberbezpieczeństwo i terroryzm, również znacząco wpłynęły na operacje i strategie tej organizacji.
W skład NATO wchodzi 31 krajów, w tym zarówno założyciele, jak Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, Francja, a także kraje, które dołączyły później, takie jak Polska, Czechy, Węgry, kraje bałtyckie, oraz ostatnio włączeni członkowie, jak Czarnogóra i Macedonia Północna. Każdy z tych krajów wnosi do sojuszu swoje zasoby wojskowe i niemilitarne, współpracując na rzecz wspólnego bezpieczeństwa i stabilności.
W 2023 roku do NATO przystąpiła Finlandia. Przez lata utrzymywała politykę neutralności, ale w obliczu rosnących napięć międzynarodowych i zwłaszcza po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku, Finlandia przewartościowała swoją politykę zagraniczną i obronną.
Na włączenie do Sojuszu czeka też Szwecja.
Udział NATO w konfliktach
Siły NATO były zaangażowane w różnego rodzaju konflikty od momentu powstania organizacji w 1949 roku, aż do dzisiaj, kiedy toczy się wojna w Ukrainie. W latach 1992-1995 w Bośni i Hercegowinie, w odpowiedzi na wojnę w Bośni, NATO przeprowadziło operacje powietrzne w 1995 roku, które miały na celu ograniczenie eskalacji konfliktu i zapewnienie przestrzegania warunków zawieszenia broni.
To była pierwsza operacja bojowa w historii NATO. Konflikt w Kosowie doprowadził do interwencji NATO w 1999 roku, która składała się głównie z kampanii bombardowań przeciwko Jugosławii. Celem było powstrzymanie przemocy etnicznej i represji wobec Albańczyków kosowskich.
To była pierwsza operacja bojowa w historii NATO. Konflikt w Kosowie doprowadził do interwencji NATO w 1999 roku, która składała się głównie z kampanii bombardowań przeciwko Jugosławii. Celem było powstrzymanie przemocy etnicznej i represji wobec Albańczyków kosowskich.
Po atakach z 11 września 2001 roku, NATO po raz pierwszy w swojej historii wywołało Artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, co doprowadziło do zaangażowania w Afganistanie. Misja ISAF (Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa) rozpoczęła się w 2001 roku i trwała do 2014 roku, a następnie przekształciła się w misję wsparcia i szkolenia afgańskich sił bezpieczeństwa, która trwała do 2021 roku.
W 2011 roku, w odpowiedzi na kryzys w Libii i rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ, NATO przeprowadziło operację Unified Protector. Misja ta obejmowała egzekwowanie zakazu lotów oraz ataki na siły lojalne wobec Muammara Kaddafiego, wspierając rebeliantów i chroniąc cywilów przed przemocą ze strony reżimu.
NATO angażowało się również w operacje przeciwko piratom działającym u wybrzeży Somalii, mając na celu ochronę żeglugi międzynarodowej i zwalczanie piractwa.
W odpowiedzi na działania Rosji na Ukrainie w 2014 roku, NATO zintensyfikowało swoją obecność w krajach wschodniej Europy, w tym poprzez rotacyjne wzmocnienia wojskowe, manewry i działania szkoleniowe. Głównym celem jest wzmocnienie wschodniej flanki NATO.
Temat NATO znajdziesz również w serwisie:
Więcej na temat NATO
NATO - Wiadomości
-
Ukraiński olbrzym wylądował w Polsce. Wiadomo, co miał na pokładzie
Poniedziałek, 15 kwietnia (21:20)Sztab Generalny Wojska Polskiego ujawnił, co dostarczył do naszego kraju największy na świecie samolot transportowy, jakim jest obecnie Antonow An-124 Rusłan. -
Polska wśród najczęściej atakowanych cyfrowo państw
Poniedziałek, 15 kwietnia (15:05)Polska jest jednym z najczęściej atakowanych państw w sferze cyfrowej na świecie. Jak powiedział wiceminister obrony Cezary Tomczyk na kongresie cyberbezpieczeństwa INSECON 2024 w... -
Czy NATO pomoże Izraelowi? Oto najwięksi sojusznicy
Niedziela, 14 kwietnia (12:57)Atak Iranu na Izrael sprawił, że zaczęły pojawiać się konkretne pytania o sojuszników w tym konflikcie. Czy NATO wesprze Izrael i kto może pomóc temu państwu? Sprawdźmy, jakich... -
Mapa NATO 2024. Jakie kraje są w Sojuszu Północnoatlantyckim?
Niedziela, 14 kwietnia (10:51)32 kraje należą do NATO po poszerzeniu Sojuszu o Szwecję w marcu 2024 roku. NATO istnieje od 1949 roku, a jego celem jest obrona państw członkowskich w przypadku ataku zbrojnego.... -
Rosja przeprowadziła symulację ataku jądrowego na Europę i USA
Piątek, 12 kwietnia (19:45)Ministerstwo Obrony Rosji poinformowało, że z poligonu Kapustin Jar w obwodzie astrachańskim doszło do udanego próbnego wystrzelenia międzykontynentalnej rakiety balistycznej zdolnej do... -
Pilot RAF o misjach nad Polską: Wtedy chcesz wyskoczyć z kokpitu [WYWIAD]
Piątek, 12 kwietnia (09:28)Codziennie naszego bezpieczeństwa pilnują piloci państw NATO. Ci elitarni żołnierze stanowią pierwszą tarczę, przed możliwym atakiem. Co dzieje się w kokpicie podczas misji i jak ta elita... -
Już jadą na Ukrainę. Ich bardzo obawia się Rosja
Czwartek, 11 kwietnia (05:53)Siły Zbrojne Ukrainy jakiś czas temu wzbogaciły się o nową, potężną broń przeznaczoną do zwalczania rosyjskich rakiet wystrzelonych w celu niszczenia miast i zabijania cywilów. Teraz USA... -
Amerykańskie Black Hawki nad Rosją. Szybka reakcja Kremla
Niedziela, 7 kwietnia (19:44)W sieci pojawił się materiał filmowy, na którym uwieczniono przelot słynnych amerykańskich śmigłowców Black Hawk nad terytorium Rosji. Kreml natychmiast zareagował na tę ukraińską akcję.
NATO - Wideo
-
"Wydarzenia": ORP Tadeusz Kościuszko zacumował w Gdyni po półrocznych ćwiczeniach NATO
Czwartek, 29 czerwca 2023 (17:03)Polska fregata kończy międzynarodową misję. ORP Tadeusz Kościuszko zacumował w Gdyni po półrocznych ćwiczeniach NATO. Dla Marynarki to okres sprawdzenia możliwości bojowych, dla marynarzy... -
"Wydarzenia": Wojskowe ćwiczenia na Mazurach. Polskim żołnierzom towarzyszą sojusznicy z NATO
Środa, 15 czerwca 2022 (17:48)To są ćwiczenia, ale w obliczu wojny w Ukrainie, to jest bardzo cenne doświadczenie. Polscy wojskowi razem z sojusznikami z NATO szkolą się na Mazurach. Jest 400 żołnierzy, most pontonowy... -
Amerykańskie pojazdy opancerzone przybyły do duńskiego portu w ramach operacji NATO „Atlantic Resolve”
Środa, 6 kwietnia 2022 (19:42)Pojazdy armii amerykańskiej i inny sprzęt przybyły do portu Esbjerg w Danii w celu wsparcia, którym jest m.in. rozmieszczenie amerykańskiej brygady pancernej w Europie. Operacja „Atlantic... -
Bogdan Klich w „Gościu Wydarzeń” o możliwościach polskiej armii
Niedziela, 20 marca 2022 (09:34)- Polska armia, nawet gdyby miała jakiekolwiek deficyty, to nie czas o tym w tej chwili mówić. Polska armia jest armią sojuszniczą działającą w układzie natowskim. Jest w pełni...