Czy podróż astronautów w kosmos jest niebezpieczna? Naukowcy chcą to wyjaśnić
Ciało astronauty podczas startu rakiety kosmicznej doświadcza olbrzymiej siły grawitacji, przez co może dochodzić do uszkodzeń niektórych komórek. Naukowcy chcą dowiedzieć się, w jaki sposób zachowuje się ludzka krew w warunkach hipergrawitacji.
Naukowcy wskazują, że w przestrzeni kosmicznej dochodzi do degradacji około 54 proc. więcej czerwonych krwinek u astronautów, aniżeli ma to miejsce w normalnych warunkach na Ziemi. Spowodowane jest to tym, że ludzkie czerwone krwinki dostosowują się do mikrograwitacji. Doprowadza to do zmniejszenia liczby "transporterów żelaza w krwioobiegu".
Właśnie przez taki proces astronauci, którzy już powrócili na Ziemię, często skarżą się na silniejsze zmęczenie, osłabienie, zawroty głowy. W poprzednim roku badacze odkryli, że komórki krwi mogą pękać w mikrograwitacji, co może przyczyniać się do anemii kosmicznej.
- Większość istniejących badań przeprowadzono w warunkach mikrograwitacji. Pomyśleliśmy, że właściwie astronauci przechodzą dwie duże zmiany w ciele podczas lotu kosmicznego: aby dostosować się do mikrograwitacji, najpierw doświadczają krótkiego, ale intensywnego okresu hipergrawitacji. Postanowiliśmy więc zbadać jej skutki — powiedziała Georgina Chávez z Universidad Católica Boliviana "San Pablo" w Boliwii.
Obecnie badacze chcą dowiedzieć się, czy podobne wydarzenia powtórzą się w warunkach hipergrawitacji. Dlatego też w analizach wykorzystują należącą do ESA "wirówkę" o szerokości 8 metrów - znajduje się ona w Holandii. Dzięki niej będzie można symulować hipergrawitację do 20 razy większą od grawitacji Ziemi.
W trwających badaniach naukowcy do wirówki przyczepili pojemnik z ludzkimi czerwonymi krwinkami, które zanurzone są w roztworach hipotonicznych. Wirówka odtworzyła normalną grawitację występującą na Ziemi, a także grawitację 7,5 i 15 razy większą. Testy trwają 10, 30 i 60 minut. Po tym czasie czerwone krwinki są przenoszone do specjalistycznego laboratorium w celu dalszych analiz.
Na wyniki badań trzeba jeszcze poczekać, ponieważ szczegółowa analiza wciąż trwa. Naukowcy już teraz sugerują, że hipergrawitacja może być szkodliwa dla ludzkiego organizmu. Wcześniejsze badania na myszach wskazały, że ich białe krwinki mogą ulec uszkodzeniu w warunkach hipergrawitacji. Z kolei hipergrawitacja powoduje u myszy osłabienie tych komórek, które tworzą barierę między krwioobiegiem a mózgiem.