Pierwsze zmodyfikowane genetycznie jaszczurki
Naukowcy stworzyli pierwsze na świecie genetycznie zmodyfikowane gady. To przełom, który może przynieść efekty także w medycynie.
Uczeni z Uniwersytetu w Georgii (UGA) wyhodowali cztery jaszczurki-albinosów. Do stworzenia tych organizmów wykorzystano technikę edycji genów CRISPR/Cas9. Do tej pory użycie jej do modyfikowania genomu gadów stanowiło poważne wyzwanie dla naukowców.
Aby zmodyfikować genom danego organizmu, naukowcy wstrzykują kompleks CRISPR/Cas9 do jednokomórkowego embrionu lub komórki jajowej, która dopiero została zapłodniona. Wywołuje to mutacje DNA, które dają pożądany efekt i przenoszą się na wszystkie komórki rozwijającego się organizmu. Ale u gadów jest nieco inaczej. Samice gadów mają bowiem zdolność do przechowywania nasienia w jajowodach przez długi czas. To oznacza, że trudno jest stwierdzić kiedy doszło do zapłodnienia. Co więcej, zapłodnione komórki jajowe nie mają poduszek powietrznych, co utrudnia wprowadzanie do nich czegokolwiek bez ryzyka uszkodzenia.
- Gady są niedostatecznie zbadane pod względem biologii reprodukcyjnej i rozwoju embrionalnego. Nie ma dobrych metod manipulowania embrionami, tak jak można to robić z ssakami, rybami lub płazami. Według naszej wiedzy, żadne inne laboratorium na świecie tego wcześniej nie dokonało - powiedział genetyk Douglas Menke, główny autor badań.
Jaszczurkami użytymi w eksperymencie byli przedstawiciele gatunku Anolis sagrei. Uczeni wprowadzili kompleks CRISPR do niedojrzałych, niezapłodnionych komórek jajowych znajdujących się w jajnikach samic jaszczurek. Naukowcy zmodyfikowali gen tyrozynazy - gdy jest on nieaktywny pojawia się albinizm. Eksperyment udał się w czterech przypadkach, bo zamiast charakterystycznych brązowych jaszczurek urodziły się bladoróżowe organizmy.
Powyższe badania mogą mieć znaczenie dla lekarzy. Gen tyrozynazy jest zaangażowany w rozwój oczu u ludzi.