Polscy studenci szykują kolejnego satelitę
Studenckie Koło Astronautyczne opublikowało zestaw szczegółów dotyczących misji PW-Sat 2. Ze wstępnych założeń wynika, że PW-Sat 2 ma być satelitą standardu CubeSat 2U i będzie wyposażony m.in. w deorbitujący żagiel oraz dwie kamery. Jednocześnie dokonano analizy wyników uzyskanych przez pierwszą misję PW-Sat.
Pierwszy polski satelita, studencki PW-Sat, został wystrzelony 13 lutego 2012 r. za pomocą europejskiej rakiety Vega. Zbudowali go studenci ze Studenckiego Koła Astronautycznego (SKA), działającego przy Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa na Politechnice Warszawskiej. Misja tego satelity okazała się być w dużej części sukcesem, a główny cel projektu - edukacyjny - został osiągnięty. PW-Sat jest satelitą standardu CubeSat 1U. Satelity tego formatu mają wymiary 10 na 10 na 11,3 cm i masę maksymalną 1,33 kg.
Gdy misja PW-Sat dobiegała końca, w kręgach SKA pojawiło się pytanie - co dalej? Odpowiedzią jest projekt PW-Sat 2. Jeszcze w zeszłym roku rozpoczęły się wstępne prace przy projekcie PW-Sat 2. Pierwsze wyniki prac zostały właśnie opublikowane i zawierają wstępne założenia tego projektu. Te wyniki są streszczeniem 30 stronicowego dokumentu w języku angielskim, który powstał w ciągu kilku tygodni po marcowych warsztatach studentów związanych z projektem PW-Sat 2.
Jaki jest cel główny misji PW-Sat 2? W streszczeniu można przeczytać:
Celem projektu PW-Sat2 jest edukacja poprzez umożliwienie młodym inżynierom zdobycia doświadczenia w samodzielnym zarządzaniu i pracy nad rzeczywistym projektem kosmicznym. Jednocześnie będzie to okazja do przetestowania w warunkach kosmicznych autorskich technologii opracowanych przez studentów i wykształcenia kadr dla powstającego w Polsce przemysłu kosmicznego.
Ten cel zostanie zrealizowany poprzez budowę CubeSata formatu 2U (dwie jednostki, dwa razy większy od pierwszego PW-Sata), który zostanie wyniesiony na orbitę zanim uczestniczący w projekcie studenci zakończą swoją naukę. Aktualnie zakłada się, że start satelity nastąpi do jesieni 2015 roku.
We wnętrzu PW-Sata 2 znajdą się elementy stanowiące platformę satelitarną oraz ładunek użyteczny. Do platformy można zaliczyć następujące subsystemy:
- OBC (Onboard Computer) - komputer pokładowy;
- COM (Communication) - podzespół odpowiedzialny za transmisję sygnału i komunikację z OBC;
- AntS (Antennas) - anteny;
- EPS (Electrical Power System) - system zasilania wraz z bateriami;
- ADCS (Attitude Determination and Control System) - system odpowiedzialny za orientację satelity.
Z kolei do ładunku użytecznego będą należeć następujące instrumenty:
- System rozkładania żagla - system będzie składał się z pojemnika na żagiel wraz z żaglem i płytki elektroniki do obsługi podzespołu;
- Sun Sensor - czujnik słoneczny, odpowiedzialny za wyznaczanie orientacji satelity względem Ziemi i/lub Słońca;
- CAM 1, CAM 2 (cameras) - pierwsza (większa) będzie fotografowała Ziemię i być może dostarczy nam pierwszych polskich zdjęć Ziemi wykonanych z kosmosu. Druga, bardzo niewielka, będzie filmowała i robiła zdjęcia procesu rozkładania się żagla aby zweryfikować czy proces ten przebiegał poprawnie i sprawdzić jak żagiel zachowuje się po rozłożeniu.
Misja PW-Sat 2 ma mieć kilka celów, które pozwolą określić, czy projekt zakończy się pełnym czy "tylko" częściowym sukcesem. Aktualnie wyznaczone poziomy sukcesu są następujące:
- Satelita złożony i przetestowany przed startem, gotowość do lotu,
- Satelita zaakceptowany do startu,
- Satelita zintegrowany z rakietą na wyrzutni startowej,
- Satelita wystrzelony na orbitę,
- Satelita działa w trybie podstawowym, wszystkie podstawowe podzespoły działają na nominalnym poziomie,
- Komunikacja działa na podstawowym paśmie (UHF transmisja/odbiór, anteny rozłożone prawidłowo, dane wysłane na Ziemię),
- Mamy kontrolę nad satelitą ze stacji naziemnej,
- Udane rozłożenie otwieranych paneli słonecznych i dostarczenie wymaganej mocy,
- Sun Sensor (czujnik słoneczny) działa i mierzy orientację satelity względem Słońca,
- ADCS (system kontroli orientacji) działa, jest możliwość zdalnej kontroli orientacji z Ziemi,
- Komunikacja działa na dodatkowym paśmie S-band,
- CAM1 (kamera 1) działa i wysyła zdjęcia na Ziemię,
- Żagiel zostaje prawidłowo rozłożony,
- CAM2 (kamera 2) nagrywa proces otwierania żagla i wysyła nagranie na Ziemię,
- Satelita zostaje zdeorbitowany, następuje koniec misji.
Wszystkie powyższe prace były wykonywane w ramach tzw. Fazy 0 projektu satelitarnego, w trakcie której dokonano także przeglądu wyników uzyskanych przez misję PW-Sat. Teraz czas na Fazę A, w trakcie której zaczną się dedykowane prace nad satelitą (ściślej - nad poszczególnymi komponentami PW-Sata 2). Te prace w Fazie A zostaną wykonane na podstawie celów i terminów wyznaczonych podczas Fazy 0. Faza A będzie trwać około 6 miesięcy i w jej trakcie powstanie m.in. kilka "konkurujących" ze sobą koncepcji poszczególnych podzespołów i spośród nich zostaną wybrane te do rozwoju podczas Fazy B.
Typowy projekt satelitarny (w pełni zrealizowany, nie anulowany w trakcie realizacji) jest realizowany pomiędzy Fazą A a Fazą F, która oznacza zakończenie misji. O wszystkich pracach SKA będzie informować na łamach swojej strony www.pw-sat.pl oraz na profilu Faceboook.
Źródło informacji (PW-Sat)
Krzysztof Kanawka
