Tajemnice regeneracji aksolotli powoli odkrywane
Właściwości regeneracyjne aksolotli sprawiły, że są one jednym z najlepiej przebadanych gatunków salamander na świecie. W 2018 r. ich genom, który jest 10 razy dłuższy od ludzkiego, stał się najdłuższym kiedykolwiek zsekwencjonowanym. Zrozumienie funkcji genów związanych z regeneracją aksolotli okazało się dla naukowców wyzwaniem, ale gra jest warta świeczki - jeśli udałoby się rozwiązać ich zagadkę, człowiek otrzymałby możliwość regeneracji niczym bohater z komiksów.
Naukowcy z Uniwersytetu Yale opracowali nowatorską platformę badań przesiewowych, aby potencjalnie obejść ten problem i zwiększyć możliwość zastosowania zjawiska regeneracji u ludzi. Ich nowatorska platforma przesiewował obejmowała stworzenie markerów do śledzenia 25 genów podejrzewanych o udział w regeneracji odnóży aksolotli.
- Aksolotl regeneruje prawie wszystko po niemal każdym urazie, który nie jest śmiertelny. Jest jak Wolverine z X-Men - powiedział Parker Flowers, profesor biologii molekularnej z Uniwersytetu Yale.
Regeneracja obejmuje kończyny, rdzeń kręgowy, serce i inne narządy. To znacznie więcej niż inne płazy, które dysponują podobnymi umiejętnościami.
Naukowcy z Uniwersytetu Yale odkryli dwa geny kodujące enzym katalazę i białko fetuinę-b, które są niezbędne do regeneracji komórek kończyn i częściową regenerację ogona. Prawdopodobnie istnieje więcej takich genów.
Panuje powszechne przekonanie, że informacje zebrane z genomu aksolotli pozwolą pewnego dnia na rozwój procesów regeneracyjnych u ludzi. W ubiegłym roku odkryto, że mamy zdolność "wewnętrznej salamandry" i możemy regenerować część chrząstek.
Aksolotle nie tylko dysponują zdolnościami regeneracyjnymi, ale także są neoteniczne, co oznacza, że nie przechodzą metamorfozy jak inne płazy. Z tego powodu zachowują cechy młodzieńcze, takie jak skrzela, które nadają im charakterystyczny wygląd. To sprawia, że płazy te zamieszkują tylko środowiska wodne - występują wyłącznie w kompleksie jezior Xochimilco w pobliżu Mexico City. Gatunek ten jest od 2006 r. uważany za krytycznie zagrożony wyginięciem.