Startuje konkurs na odbudowę Pałacu Saskiego. Znamy wymagania i przeznaczenie budynków
W środę 22 marca w południe ogłoszono konkurs na odbudowę kompleksu, na który składa się Pałac Saski, Pałac Brühla i trzy kamienice przy ul. Królewskiej w Warszawie. Co będzie z Grobem Nieznanego Żołnierza?
― Rozpoczynamy dzisiaj międzynarodowy konkurs architektoniczny na koncepcję odbudowy Pałacu Saskiego ― poinformował wideprezes Rady Ministrów, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podczas konferencji zapowiadającej konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu pod inwestycję odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12 w Warszawie.
Organizatorem konkursu jest spółka Pałac Saski powołana na mocy specustawy, a bezpośrednim operatorem - Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP). W specustawie podano, że koszt odbudowy ma wynieść 2,4 mld zł. Jednak pojawia się wiele opinii, że finalnie inwestycja będzie jeszcze droższa. Ich wygląd zostanie przywrócony do historycznego wyglądu sprzed 1939 roku.
Podczas konferencji minister zwrócił uwagę, że wszystkie nieruchomości — Pałac Saski, Pałac Brühla oraz kamienice od strony ul. Królewskiej — będą zajmowane przez Senat, Urząd Wojewódzki oraz instytucje kultury pod nadzorem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wyjaśnił, że będzie to pięć instytucji - Muzeum Narodowe w Warszawie, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Muzeum Historii Polski, Zachęta i Biuro Programu "Niepodległa".
Jednym z wymagań konkursu jest również odtworzenie ogrodu przy pawilonie Becka wraz z ogrodzeniem, umożliwiającym swobodną komunikację z Ogrodem Saskim. Zgodnie z zapisem ustawy: "układ urbanistyczny placu Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz ze znajdującym się na nim Grobem Nieznanego Żołnierza, pomnikiem Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Papieskim, Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku oraz pomnikiem Lecha Kaczyńskiego jest nienaruszalny". Usunięte nie mogą być też relikty zabudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego. Wymogi konkursu zakładają, że zabytkowe piwnice Pałacu Saskiego będą wyeksponowane dla zwiedzających.
Niemal 100 lat temu, 11 listopada 1925 roku w arkadach Pałacu Saskiego złożono szczątki Nieznanego Żołnierza, co miało upamiętnić tych, którzy walczyli o wolność. To jedyny fragment pałacu, który przetrwał wyburzenie przez Niemców, które odbyło się w grudniu 1944 roku (przetrwał jedynie fragment środkowych arkad z centralną częścią monumentu). Podczas odbudowy symbolika ma zostać zachowana, a Grób Nieznanego Żołnierza ma odzyskać swój pierwotny kształt.
Według harmonogramu prac ogłoszonego przez spółkę, na 2023 zaplanowano ogłoszenie konkursu architektonicznego, w 2025 roku wybrany zostanie generalny wykonawca, a oddanie przewidziane jest do 2030 roku.
Realizacja ma odbywać się z poszanowaniem zasad ochrony środowiska i dbałością o każdy detal dawnych obiektów. W związku z tym zaangażowani zostali specjaliści m.in. z Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu czy Muzeum Ziemi Państwowej Akademii Nauk.
