Język ojczysty wpływa na strukturę mózgu. Czy Polak ma inny mózg od Niemca?
Naukowcy zdobyli kolejne dowody na to, że nasz język ojczysty ma ogromny wpływ na nasze mózgi. Porównując ze sobą dwa różne języki - niemiecki i arabski - odkryli, jak bardzo nasza ojczysta mowa może wpływać na to, jak kształtuje się mózg oraz w jaki sposób myślimy.
Języki to jedne z najbardziej różnorodnych elementów ludzkości. Charakteryzują się swoją własną gramatyką, relacjami semiotycznymi czy nawet brzmieniem. Przez to naukowcy zakładają, że przynajmniej w jakimś stopniu język, jakim posługujemy się od dziecka, wpływa na funkcjonowanie i strukturę mózgu. Nowe światło rzucają na to ostatnie badania naukowców z Instytutu Maxa Plancka Nauk o Człowieku i Mózgu.
Mózg tego samego gatunku, inny dzięki językowi
Za pomocą rezonansu magnetycznego istoty białej w mózgu, chcieli zobaczyć czy język ojczysty faktycznie wpływa na rozwój jego struktury. Założyli, że może on oddziaływać na rozwój połączeń mózgowych. Do porównania wybrali osoby, które od małego posługują się językiem niemieckim bądź arabskim. Od razu zobaczyli ogromne różnice.
Osoby posługujące się językiem arabskim wykazywały silniejsze połączenia między lewą i prawą półkulą niż osoby posługujące się językiem niemieckim. To wzmocnienie zostało również znalezione pomiędzy semantycznymi regionami języka i może być związane ze stosunkowo złożonym przetwarzaniem semantycznym i fonologicznym w języku arabskim
Jak osoby posługujące się językiem arabskim wykazywały mocniejsze połączenie sieci między półkulami, rodzimi użytkownicy języka niemieckiego mieli znacznie bardziej rozwinięte połączenia mózgowe w samej lewej półkuli, odpowiadającej m.in. za logiczne myślenie.
Autorzy badań wskazują, że znaleźli niezwykle mocne dowody na to, że struktura naszego mózgu jest kreowana przez czynniki środowiskowe. Na bazie ich wyników aż kusi postawić pytanie, czy my Polacy też możemy mieć inne mózgi od chociażby wspomnianych Niemców?
Czy więc mózg Polaka może być faktycznie inny od mózgu Niemca?
Badanie naukowców z Instytutu Maxa Plancka wskazuje, że naturalnie na różnice w mózgu wpływał sam stopień różnic między językami. Niemiecki a arabski to zupełnie dwa inne sposoby porozumiewania się, bardziej odległe od siebie niż w przypadku porównania języka niemieckiego a polskiego. Jednak nie wyklucza to niewielkich różnic we wpływie języków np. tej samej grupy indoeuropejskiej.
Na podstawie badań można pokusić się o hipotezy, że między mózgiem Polaka a Niemca mogą istnieć różnice w lewej półkuli mózgu. Największe powinny wystąpić w ośrodku Wernickego. Odpowiada bowiem za procesowanie gramatyki językowej. Na podstawie badań można przyjąć, że mózg Polaka mógłby mieć lepiej rozwiniętą sieć mózgową w tym miejscu ze względu na to, że nasza gramatyka jest technicznie trudniejsza od niemieckiej.
W badaniach naukowcy zauważyli, że duże różnice w lewej półkuli między językiem niemieckim a arabskim mogły wynikać z różnego szyku zdań między tymi językami. Według tego niewielkie różnice mogłyby się pojawić także między niemieckim a polskim. Mimo że podstawowo mamy taki sam szyk zdania, to my możemy sobie pozwolić na zmianę miejsca orzeczenia w zdaniu oznajmującym. W niemieckim jest zaś taki porządek, że tam orzeczenie zawsze zna swoje drugie miejsce. Przez to my musimy lepiej zapamiętywać większą liczbę układów zdań.
Najnowsze badanie naukowców z Instytutu Maxa Plancka pokazuje, że neurologia ma przed sobą ogromne pole do badań nad wpływem języka ojczystego. Obecnie chcą kontynuować pracę porównawczą języka niemieckiego i arabskiego. Niemniej możliwe, że w przyszłości tego typu badania się rozwiną i kto wie, może będzie cała baza danych porównująca struktury mózgów użytkowników języka różnych państw.
