Szczepionki donosowe zapewniają szerszą ochronę niż zastrzyki
Ciągłe mutacje SARS-CoV-2 i pojawienie się nowych wariantów wirusa, jak Delta i Omikron, zmusiły naukowców do opracowania alternatywnych do szczepionek domięśniowych metod ochrony przed COVID-19. Świetnym pomysłem są szczepionki donosowe, które wyzwalają błyskawiczną odpowiedź immunologiczną.
Zespół prof. Akiko Iwasaki z Yale University wykazał, że szczepionka donosowa zapewnia szeroką ochronę przed heterologicznymi wirusami oddechowymi u myszy, podczas gdy tzw. immunizacja ogólnoustrojowa (w wyniku zastrzyku) nie jest tak efektywna. Odkrycia naukowców zostały opublikowane w "Science Immunology" i sugerują, że firmy farmaceutyczne powinny pracować także nad szczepionkami donosowymi.
- Najlepsza obrona immunologiczna ma miejsce przy bramie, strzegąc przed wirusami próbującymi dostać się do środka - powiedziała prof. Iwasaki.
Szczepionki donosowe lepsze od zastrzyków?
Błony śluzowe mają własny zestaw strażników, którzy zwalczają patogeny przenoszone drogą powietrzną lub pokarmową. W przypadku wykrycia intruza, wytwarzane są limfocyty B, które z kolei produkują przeciwciała z grupy immunoglobin A (IgA). Działają one lokalnie, a nie ogólnoustrojowo.
Zespół prof. Iwasaki postanowił sprawdzić, czy przeciwciała IgA mogą stymulować odpowiedź immunologiczną przeciwko wirusom oddechowym. Naukowcy przetestowali szczepionkę opartą na białku wywołującą odpowiedź immunologiczną IgA, podając ją myszom w zastrzykach (jak w przypadku immunizacji ogólnoustrojowych), a także donosowo. Zwierzęta wystawiono na działanie wielu szczepów grypy.
Okazało się, że myszy, które otrzymały preparat donosowo, były znacznie lepiej chronione przed grypą niż te, którym podano zastrzyki. Szczepionki donosowe wyzwalały także przeciwciała chroniące gryzonie przed różnymi szczepami grypy, a nie tylko tym, przed którym preparat miał chronić.
Jeżeli szczepionki donosowe okażą się bezpieczne i skuteczne u ludzi, mogą stanowić dodatkowy arsenał w walce z pandemią COVID-19.
