Rozmiar ma znaczenie - ważne odkrycie dotyczące Marsa
Mars od dawna jest porównywany do Ziemi, ale planety te wiele różni. To dlatego, na jednej z nich istnieje życie, a na drugiej nie (przynajmniej o tym nie wiemy). Najnowsze badania wskazują na przyczynę tych różnic.
Nowe badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Waszyngtońskiego sugerują, że kluczowa może być różnica rozmiarów. Średnica Marsa to zaledwie 53 proc. średnicy Ziemi, a to za mało, aby zatrzymać na powierzchni lotne substancje, które są niezbędne do życia - jak woda.
- Los Marsa był przesądzony od samego początku. Prawdopodobnie istnieje próg wymagań dotyczących wielkości planet skalistych, aby zachować wystarczającą ilość wody, aby umożliwić podtrzymanie życia i tektonikę płyt - powiedział Kun Wang, planetolog z Uniwersytetu Waszyngtońskiego.
Mimo iż istnieje wiele różnic między Ziemią i innymi planetami skalistymi w Układzie Słonecznym, może być trudno ustalić, które czynniki sprzyjają powstaniu życia, a które je utrudniają. Patrząc na Ziemię, możemy wywnioskować, czego potrzebuje planeta, by podtrzymać życie.
Jednym z elementów, których wymaga życie na Ziemi jest obecność wody w stanie ciekłym, co jest jednym z kluczowych punktów dla planety potencjalnie nadającej się do zamieszkania. Wiemy, że na Marsie kiedyś istniała woda na powierzchni, co widzieliśmy w meteorytach, które dotarły na Ziemię. Dziś jednak Mars jest suchy i opustoszały, a woda na jego powierzchni jest zamarznięta.
Za przemianę ze stosunkowo wilgotnej planety do jałowej pustyni odpowiada utrata pola magnetycznego Marsa. Ale nie tylko. Możliwe, że inne czynniki odgrywają rolę w zatrzymaniu lotnych substancji, m.in. grawitacja powierzchniowa. Zespół Wanga przyjrzał się obfitości umiarkowanie lotnego potasu na różnych obiektach Układu Słonecznego, używając go jako markera dla innych lotnych związków. Stosunki izotopów potasu są uważane za wskaźnik wyczerpania lotnych pierwiastków we wnętrzach planet.
- Meteoryty marsjańskie są jedynymi dostępnymi nam próbkami do badania chemicznego składu Marsa. Te marsjańskie meteoryty mają wiek wahający się od kilkuset milionów do 4 miliardów lat i zapisały historię ewolucji Czerwonej Planety. Poprzez pomiar izotopów umiarkowanie lotnych pierwiastków, takich jak potas, możemy wnioskować o stopniu wyczerpania lotnych pierwiastków na dużych planetach i dokonywać porównań pomiędzy różnymi ciałami Układu Słonecznego - dodał Wang.
Badania wykazały, że Mars stracił więcej substancji lotnych niż Ziemia podczas swoich młodych lat, ale zachował więcej niż Księżyc i Westa, które są mniejsze i bardziej jałowe od Czerwonej Planety.
- Korelacja składu izotopowego potasu z grawitacją planety jest nowatorskim odkryciem z ważnymi ilościowymi implikacjami dla tego, kiedy i jak zróżnicowane planety otrzymywały i traciły swoje substancje lotne - wyjaśnił Wang.
Wcześniejsze badania wykazały, że Mars faktycznie kiedyś był wilgotny. Nowe odkrycie może pomóc określić, kiedy to się zmieniło i ile wody faktycznie było na powierzchni Czerwonej Planety. Ma to też znaczenie na nasze poszukiwania egzoplanet podobnych do Ziemi. Jednym z czynników wpływających na obecność ciekłej wody jest temperatura planety związana z bliskością od gwiazdy macierzystej. Jeżeli jest za blisko - woda paruje, a jeżeli zbyt daleko - zamarza.
- Rozmiar egzoplanety jest jednym z parametrów, które najłatwiej jest określić. Na podstawie rozmiaru i masy wiemy teraz, czy egzoplaneta jest kandydatem do podtrzymania życia, ponieważ czynnikiem pierwszego rzędu decydującym o retencji lotnej jest rozmiar - podsumował Wang.
