Coraz bliżej powstania szczepionki na HIV
Już wkrótce w Stanach Zjednoczonych rozpoczną się pierwsze testy kliniczne szczepionki przeciwko HIV, która okazała się skuteczna podczas badań na myszach, świnkach morskich i małpach. To może być przełom w walce z wirusem HIV.
Naukowcy z National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) rozpoczną testy na ludziach w 2019 r. Szczepionka jest o tyle innowacyjna, że celuje w białko powierzchniowe HIV, które jest niezbędne do mechanicznego procesu wykorzystywanego przez wirusa do wchłonięcia do wnętrza komórek gospodarza. Peptyd fuzyjny HIV-1 został zidentyfikowany jako potencjalny cel szczepionki w 2016 r., kiedy przeanalizowano przeciwciała walczące z HIV w ciele pacjenta, który żył z wirusem przez wiele lat.
Układ odpornościowy pacjenta wytworzył linię szczególnie skutecznych "przeciwciał neutralizującym o szerokim działaniu", których epitop - miejsce wiązania na wirusie - stanowił końcówkę peptydu fuzyjnego HIV-1. Po dokładniejszych badaniach, zespół kierowany przez Johna Mascolę i Petera Kwonga zauważył, że epitop nosi wszystkie kluczowe cechy niezbędne do stworzenia skutecznej szczepionki - pozostaje spójny w wielu szczepach szybko rozwijającego się wirusa i nie jest zasłaniany przez komórki odpornościowe przez dodawanie cząsteczek cukru, takich jak niektóre wirusowe białka powierzchniowe.
Laboratorium Kwonga i Mascoli opracowało białko, które pobudzałoby układ odpornościowy biorcy do tworzenia dużej liczby przeciwciał neutralizujących o szerokim zakresie, specyficznych dla epitopu peptydu fuzyjnego HIV-1. Naukowcy opracowali i przetestowali różne formuły 8-aminokwasowego biała, które jest związane z cząsteczką wzmacniającą reakcję odpornościową. Gdy najlepszy z kandydatów na szczepionkę podano myszom, układ odpornościowy zwierząt wytworzył przeciwciała, które z powodzeniem przyłączały się do białka fuzyjnego i neutralizowały 31 proc. wirusów z 208 szczepów HIV zebranych z całego świata. Eksperymenty powtórzono na świnkach morskich i makakach, co udawadnia, że szczepionka działa u wielu gatunków. Być może także u ludzi.