Niezwykłe odkrycie dotyczące historii Ziemi
Skorupa ziemska jest dużo starsza niż myśleliśmy. Nowe badania sugerują, że składniki naszych kontynentów przeciekały do oceanów przez co najmniej 3,7 mld lat.
Sztywna skorupa kontynentalna jest cechą charakterystyczną naszej planety od miliardów lat. Trudno jednak powiedzieć, jak jest stara. Aby obliczyć wiek kontynentów, naukowcy badają rozpad starożytnych związków chemicznych zamkniętych w skałach, zazwyczaj w minerałach węglanowych wydobytych z oceanu. Są one jednak trudne do znalezienia, a kiedy już się to uda, rzadko są w wystarczająco dobry stanie, aby je przeanalizować.
Naukowcy opracowali nowy sposób datowania starożytnych fragmentów skorupy ziemskiej i według ich najnowszych badań, źle oszacowaliśmy wiek kontynentów o pół miliarda lat.
W badaniach przedstawionych na konferencji European Geosciences Union (EGU) General Assembly 2021, zespół wykazał, że analizując minerał zwany barytem - kombinację soli oceanicznych i baru uwalnianych przez kominy hydrotermalne - znalazł dowody na to, że kontynentalna skorupa ziemska istniała co najmniej 3,7 miliarda lat temu. To znacznie wcześniej niż dotychczasowe szacunki.
Minerały barytu tworzą się głęboko pod wodą, gdzie gorąca, bogata w składniki odżywcze woda sączy się z kominów hydrotermalnych w dnie morskim.
- Skład barytu, który jest na Ziemi od 3,5 mld lat jest dokładnie taki sam, jak w momencie wytrącenia. Jest to świetny rejestrator do spojrzenia na procesy zachodzące na wczesnej Ziemi - powiedziała Desiree Roerdink, geochemik z Uniwersytetu w Bergen.
Kluczowym procesem jest wietrzenie skał. Gdy kontynenty zużywają się naturalnie w czasie, rozlewają składniki odżywcze do sąsiednich mórz. Te składniki odżywcze pomagają wspierać życie w morzach - badanie opublikowane w czasopiśmie "Science" wykazało, że kiedy skorupa kontynentalna Ziemi przestała rosnąć na około miliard lat podczas "średniego wieku" Ziemi, ewolucja życia nagle również zwolniła.
Jednym z pierwiastków wyciekających ze skorupy kontynentalnej do oceanu jest stront. Mierząc stosunek dwóch izotopów strontu w sześciu różnych złożach minerałów barytowych, naukowcy obliczyli wiek tych minerałów. Wiek minerałów wahał się od 3,2 mld do 3,5 mld lat. Na podstawie tych minerałów zespół wywnioskował również, jak dawno temu stront zaczął wyciekać ze starożytnych kontynentów do oceanów, w których ostatecznie powstały baryt. Ten kontynentalny proces wietrzenia rozpoczął się prawdopodobnie około 3,7 mld lat temu.
Oznacza to, że około 3,7 mld lat temu istniały dobrze rozwinięte kontynenty - to 0,5 mld lat wcześniej niż wcześniej szacowano na podstawie minerałów węglanowych.