Nowy lek przeciwbólowy z jadu chińskiego ptasznika
Z jadu ptaszników można wydobyć substancję stanowiącą bezpieczną alternatywę dla opioidowych środków przeciwbólowych. To odkrycie może doprowadzić do stworzenia nowych leków.
Naukowcy z Uniwersytetu w Queensland zmodyfikowali neurotoksyczny jad ptasznika z gatunku Cyriopagopus schmidti i wyprodukowali białko, które działa jako silny środek przeciwbólowy. Udowodniono skuteczność jego działania u myszy.
- Nasze odkrycia mogą potencjalnie prowadzić do alternatywnej metody leczenia bólu bez skutków ubocznych i zmniejszać zależność wielu osób od opioidów - powiedziała CHristina Schroeder, biolog z Uniwersytetu w Queensland.
Opioidy - kodeina, morfina czy heroina - są jednymi z najlepszych znanych nam narzędzi do leczenia różnych rodzajów bólu. Są jednak mocno uzależniające, a ich przedawkowanie może być śmiertelne. W 2018 r. opioidy były zaangażowane w 46 802 zgonów. Są szczególnie nadużywane w Stanach Zjednoczonych, chociaż kryzys opioidowy powoli także wędruje do Europy.
Nawet opioidy stosowane zgodnie z zaleceniami lekarzy nie są pozbawione skutków ubocznych. Typowe komplikacje obejmują zawroty głowy, mdłości, senność, zaparcia i trudności w oddychaniu. Te problemy skłoniły badaczy do poszukiwania alternatyw, które doprowadziły do testowania neurotoksycznych jadów węży, pająków, a nawet ślimaków morskich. Substancje te wpływają na układ nerwowy, a ich paraliżujące właściwości mogą być wykorzystywane do uśmierzania bólu.
Jad pająka Cyriopagopus schmidtizawiera peptyd, który został niedawno przebadany pod kątem swoich właściwości przeciwbólowych. Nazywa się on huwentoksyną-IV (Huwentoxin-IV) i działa poprzez hamowanie aktywacji kanałów sodowych niezbędnych do przepływu jonów sodowych, które pobudzają receptory bólowe w organizmie.
Wcześniejsze badania wykazały, że substancja ta może być wykorzystywana do tłumienia bólu u szczurów. Zespół Schroeder postanowił zmienić huwentoksynę-IV w taki sposób, aby poprawić jej powinowactwo do błony komórkowej - a więc i poprawić właściwości przeciwbólowe. Eksperymenty na myszach potwierdziły, że związek wykazuje prawidłowe działanie przeciwbólowe. To ważny krok w stronę opracowania leków nowej generacji.
