Z tych urządzeń w PRL-u leciała muzyka i audycje radiowe. Masz jeszcze taki w domu?
Za czasów PRL-u wyprodukowano całkiem pokaźną gamę sprzętu pozwalającego słuchać radia czy muzyki z płyt gramofonowych i kaset. Czy masz w domu jeszcze taki sprzęt?
Dzisiaj chcąc posłuchać muzyki, sięgamy po smartfon albo komputer i Youtube. Ale jak słuchano muzyki za czasów PRLu? Wróćmy do czasów PRLu i zobaczmy, na czym słuchało się największych przebojów i które fabryki wyprodukowały wymarzony przez wielu sprzęt.
Unitra - symbol PRL
Najbardziej znaną marką minionych lat jest Unitra. Nie był to jednak producent, tylko państwowy zakład zrzeszający przedsiębiorstwa produkujące sprzęt elektroniczny. Z najbardziej znanych można wymienić: Diora, Fonica, Tonsil, Unitra-Lubartów, Unimor czy Zakłady Radiowe im. Kasprzaka.
W 1961 roku powołano do życia Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego i Eletechnicznego, które następnie podzielone zostało na Zjednoczenie Przemysłu Podzespołów i Materiałów Elektronicznych Unitra-Elektron oraz Zjednoczenie Przemysłu Eletronicznego Unitra-Dom.
Ten drugi odpowiadał za produkcję sprzętu znanego wśród Polaków i wywołującego tyle westchnień co negatywnych opinii. Chociaż wersje eksportowe były wykonane z lepszych materiałów i oferowały lepszą jakość dźwięku, to każdy korzystał z tego, co miał.
Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka
Sprzęty wytwarzane przez to warszawskie przedsiębiorstwo były opatrzone logo Unitra ZRK. Powstały w 1949 roku i produkowały takie znane urządzenia jak odbiorniki radiowe Syrena, odbiornik Aga na licencji szwedzkiej (wspólnie z Diorą), czy Stolica.
Pod koniec lat 60. XX wieku produkcję radioodbiorników przekazano Diorze, a ZRK skupiły się na wytwarzaniu magnetofonów szpulowych, kasetowych i radiomagnetofonów. To właśnie tu, pod koniec lat 80. do produkcji wszedł pierwszy polski walkman PS 101 Kajtek.
W latach 70. utworzono oddział w Lubartowie, który później przekształcił się w samodzielne przedsiębiorstwo.
Zakłady Wytwórcze Magnetofonów Unitra Lubartów
Skupiało się na produkcji magnetofonów, radiomagnetofonów i urządzeń specjalistycznych. Pierwszymi urządzeniami wyprodukowanymi w Lubartowie były radioodbiorniki Rajd i Mini 2. Wśród urządzeń wymienić można m.in. magnetofony kasetowe MK 122 na licencji Thomsona, M536SD Finezja 1, Magnetofon MK232 (na licencji Grundig).
Ostatnim radioodbiornikiem wyprodukowanym w zakładach był RM830S.
Unitra-Diora
Nazwa tego przedsiębiorstwa powstałego po II wojnie światowej jest anagramem słowa radio. To pierwsza polska fabryka produkująca odbiorniki radiowe. Początkowo produkowano proste odbiorniki radiowe na niemieckich podzespołach. Ciekawym etapem produkcji było "zeskrobywanie gapy", czyli... usuwanie swastyki z obudowy. Podobne początki miał TONSIL.
Wśród najbardziej znanych produktów można wymienić: Aga, Pionier, Mazur, Sonatina, Kos, Krokus, Ewa, Śnieżnik, Polonez czy Zodiak. Trzeba przyznać, że wszystkie miały niezwykle sympatyczne nazwy.
Pod koniec lat 70. i w latach 80. produkowano zestawy wieżowe, na które składały się: odbiornik radiowy (tuner), wzmacniacz, magnetofon kasetowy, korektor graficzny, a w późniejszym czasie również odtwarzacz płyt CD.
Łódzkie Zakłady Radiowe Fonica
Powstały w marcu 1945 roku, jako zakład filialny, a w samodzielne przedsiębiorstwo o nazwie Zakłady Wytwórcze Aparatów Telefonicznych, w skrócie ZWAT, przekształcone zostały w 1948 roku.
Zgodnie z nazwą, pierwszymi urządzeniami produkowanymi były telefony. W pewnym momencie ktoś wpadł na pomysł produkcji gramofonów i zaskoczyło. Zaczęto od skopiowania walizkowego gramofonu Philips HX-301A z 1950 r., a później stworzono bardzo popularne gramofony Bambino.
Na początku lat 70. powstał tu również kultowy gramofon G-600, Fonomaster a w kolejnej dekadzie następcy: Daniel, Fryderyk, Bernard i Adam. Firma upadła w 2002 r.
Inne ciekawe firmy i produkty
Uruchomiona przez Niemców firma Tonsil produkowała głośniki, które trafiały na do Europy Zachodniej oraz Stanów Zjednoczonych. W Polsce raczej nie były dostępne.
Przedsiębiorstwo Eltra było z kolei cenione za wygląd sprzętu. To za sprawą zatrudnienia plastyka odpowiedzialnego za projektowanie sprzętu.
Reaktywacja wybranych marek
Nie wszystkie marki z czasów PRL odeszły w zapomnienie. Diora została reaktywowana w 2009 roku przez Manta Multimedia. W 2011 roku prawa do marki Tonsil zakupił Sławomir Wieszczeciński, przedsiębiorca z Wrześni, a Eltra działa do dziś.
Przeczytaj także: Zdjęcie satelitarne ujawniło istnienie tajnego ośrodka jądrowego Chin