Szczury w kamizelkach. Mają powstrzymać kłusowników i przemytników

Widok psów szukających narkotyków czy nielegalnie przewożonych roślin i owoców powoli staje się lotniskowym standardem, ale szczurów w podobnej roli jeszcze nie widzieliśmy. To wkrótce może się jednak zmienić, bo naukowcy organizacji APOPO, którzy wcześniej wyszkolili wielkoszczury gambijskie do wykrywania gruźlicy i min lądowych, teraz nauczyli je także wykrywania nielegalnych produktów pochodzenia zwierzęcego.

Szacuje się, że nielegalny handel dzikimi zwierzętami to "biznes" o wartości nawet 23 miliardów dolarów rocznie i tym samym czwarta co do wielkości nielegalna gałąź przemysłu na świecie - po podróbkach, narkotykach i ludziach. Na dodatek z punktu widzenia przemytników ta najniższego ryzyka i najłatwiejsza do prowadzenia, bo jak wyjaśnia Crawford Allan z WWF US, "zorganizowana przestępczość wie, że istnieje prawdziwy słaby punkt w metodach wykrywania w portach, portach morskich i na lotniskach, szczególnie w Afryce". 

Już sama nazwa wielkoszczur może budzić zaniepokojenie, ale w rzeczywistości mowa o gryzoniach, które osiągają do 75 cm długości, z czego połowę zajmuje ogon. Oznacza to, że chociaż w szczurzych kategoriach są spore, to jednocześnie wystarczająco małe, aby mogły swobodnie poruszać się między ciasno upakowanymi skrzyniami w kontenerach transportowych, przeciwdziałając przemytowi nielegalnych produktów.

W nowym badaniu, którego wyniki zostały właśnie opublikowane na łamach Frontiers in Conservation Science, 11 szczurów o takich ciekawych imionach, jak Attenborough, Fossey czy Thoreau, zostało najpierw przeszkolonych do wkładania nosa przez otwór w klatce w celu otrzymania smakołyka. Następnie były wystawiane zarówno na zapachy neutralne, jak i na zapachy typowych nielegalnych produktów pochodzenia zwierzęcego, aby nauczyły się odróżniać jedne od drugich. 

Do neutralnych zapachów należały kable elektryczne, detergenty i ziarna kawy, które są powszechnie używane przez przemytników do maskowania zapachu nielegalnych produktów zwierzęcych. Z kolei wyzwalające zapachy obejmowały łuski pangolina, kość słoniową, rogi nosorożca i heban afrykański. Po nauce rozpoznawania nielegalnych produktów zwierzęcych, badacze dali szczurom wolne i odkryli, że zwierzęta te potrafiły poprawnie identyfikować te zapachy nawet osiem miesięcy później, co dorównuje umiejętnościom psów. 

W przeciwieństwie do psów szczury chętnie pracują jednak z wieloma opiekunami, a ze względu na swoje mniejsze rozmiary są znacznie tańsze w szkoleniu, utrzymaniu i transporcie. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę, że znaczna część nielegalnego handlu dzikimi zwierzętami pochodzi z najbiedniejszych regionów świata.

Naukowcy planują teraz wyposażenie szczurów w specjalne kamizelki z linką zakończoną kulką, którą zwierzęta mogą pociągnąć, aby wydać sygnał dźwiękowy po wykryciu nielegalnych produktów pochodzenia zwierzęcego w realnych warunkach. Uważają, że nowa drużyna szczurów może nie tylko pomóc w łapaniu przemytników dzikich zwierząt, ale także w walce z innymi formami przestępczości związanej z przemytem.