Król przestworzy sprzed 168 mln lat. Niezwykłe odkrycie ze szkockiej wyspy
Na szkockiej wyspie Skye odkryto nowy gatunek latającego gada, czyli pterozaura, który żył 168-166 milionów lat temu. Jego skrzydła, ramiona, nogi i kręgosłup znaleziono w skale na plaży - brakowało jedynie czaszki.
Pterozaury to rząd latających archozauromorfów, prawdopodobnie archozaurów, żyjących od późnego triasu do końca kredy, czyli od 230 do 65,5 mln lat temu. Przez 150 milionów lat dominowały w powietrzu, skolonizowały wszystkie kontynenty i wykształciły wielką rozmaitość form i rozmiarów. Do dzisiaj odkryto ok. 60 rodzajów i 120 gatunków pterozaurów począwszy od takich wielkości wróbla do okazów o rozpiętości skrzydeł powyżej 12 metrów, czyli więcej niż myśliwiec F-16. Jak na tym tle wypada okaz odkryty w Szkocji? Stworzenie nazwane Ceoptera miało prawdopodobnie miało rozpiętość skrzydeł od około 1 m do 1,5 m, więc nie należało do kolosów.
Unikalny gatunek pterozaura z wyspy Skye
Jego oryginalna nazwa pochodzi od gaelickiego szkockiego słowa cheò oznaczającego mgłę i jest nawiązaniem do celtyckiej nazwy wyspy Skye - Eilean a' Cheò lub Wyspa Mgły. Co ciekawe, jest ono drugim pterozaurem znalezionym na wyspie Skye, ale naukowcy i tak nie kryją zaskoczenia jego odkryciem, bo nie sądzili, że stworzenie z tego okresu można znaleźć gdziekolwiek poza terenem współczesnych Chin. Skamieniałości z tej epoki, zwanej jurą środkową, są niezwykle rzadkie, co podkreśliła dr Liz Martin-Silverstone z Uniwersytetu w Bristolu, która za pomocą tomografu komputerowego stworzyła cyfrowy model 3D okazu:
Znalezienie czegokolwiek z tego okresu, co jest czymś więcej niż pojedynczą kością, jest naprawdę ekscytujące
Profesor Steve Brusatte, który nie był zaangażowany w badania, twierdzi, że to okaz dość unikalny dla Szkocji - badania dowodzą, że był typem pterozaura pomiędzy prymitywnym a zaawansowanym etapem ewolucji.
Trzeba jednak pamiętać, że okresie jury środkowej Szkocja była częścią wyspy na środku Oceanu Atlantyckiego z klimatem subtropikalnym, plażami i lagunami, na których prawdopodobnie lubiły żyć pterozaury.
To czas, kiedy nie było ptaków, więc na niebie rządziły pterozaury. Badania pokazują, że pterozaury były pospolitymi zwierzętami w Szkocji i szybowały nad głowami dinozaurów
Co ciekawe, naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej znaleźli skamieniałość podczas wykopalisk z 2006 roku, ale usunięcie wystarczającej ilości twardej skały wapiennej znajdującej się wokół niej, aby można było ją zbadać, zajęło tysiące godzin, stąd też tak długo czekaliśmy na wyniki.
