To największy na świecie wodospad. Jest pod wodą
Wodospad Cieśniny Duńskiej to największy na świecie wodospad. Jest nietypowy, bo znajduje się w całości pod wodą. Tak naprawdę jest to pochyły fragment dna morskiego między Islandią a Grenlandią. Odprowadza wodę z Mórz Nordyckich do Morza Irmingera, napędzając prądy morskie w rejonie Oceanu Atlantyckiego.
Kojarzycie cieśninę między Islandią a Grenlandią? To właśnie w tym rejonie woda opada z wysokości 3500 m w dół zbocza. W zasadzie sam wodospad ma 2 tys. m wysokości, a jego dolna część znajduje się w głębokim basenie zimnej wody. Choć nie wygląda tak okazale, to wciąż dwa razy więcej niż największy lądowy wodospad Angel Falls (979 m) znajdujący się w Wenezueli.
Wodospad Cieśniny Duńskiej imponuje także szerokością. Jest ona równa szerokości Cieśniny Duńskiej, tj. ma około 480 km, zaś wspomniany wyżej spadek rozciąga się na długości 500-600 km. Woda spływająca nachyleniem porusza się z prędkością zaledwie 0,5 m/s. Dla porównania w Wodospadzie Niagara jest to 30,5 m/s.
Jak powstał Wodospad Cieśniny Duńskiej?
Dna mórz i oceanów nie są płaskie. Pod ogromną masą wody kryje się niezwykle zróżnicowany obszar z dolinami, wzniesieniami, a nawet potężnymi szczytami. Są tam również rozcięcia w miejscach, gdzie tworzą się nowe skały i głębokie rowy tam, gdzie płyta o oceaniczna wchodzi pod lądową.
Ukształtowanie dna Cieśniny Duńskiej jest związane z epoką lodowcową. Lodowce wyrzeźbiły go około 17,5 tys. do 11,5 tys. lat temu. Tym stosunkowo wąskim obszarem wpłyną wody polarne z mórz: Grenlandzkiego, Norweskiego i Islandzkiego do Morza Irmingera – regionu północnego Atlantyku kluczowego dla cyrkulacji oceanicznej Atlantyku.
Jak działa Wodospad Cieśniny Duńskiej?
Podziemny wodospad może funkcjonować, ponieważ zimna woda jest gęstsza od ciepłej. Płynąca na południe lodowata woda z Mórz Nordyckich spotyka się w Cieśninie Duńskiej z cieplejszą wodą z Morza Irmingera. Zimna, gęsta woda szybko opada pod cieplejszą wodę i przepływa nad ogromnym spadkiem w dnie oceanu, tworząc przepływ w dół szacowany na ponad 3,5 mln m sześc. na sekundę.
Ponieważ jednak przepływa pod powierzchnią oceanu, ogromne turbulencje Cieśniny Duńskiej pozostają całkowicie niezauważone bez pomocy instrumentów naukowych wskazujących zmiany temperatury i zasolenia. Nie można go zobaczyć nawet z kosmosu. Po wyjściu z Cieśniny część wód kontynuuje podróż na południe wzdłuż dna morskiego, dołączając do globalnej pętli prądów oceanicznych.
Co ciekawe, wodospad w Cieśninie Duńskiej nie jest jedynym podwodnym wodospadem, jednak inne udokumentowane kaskady nie mogą równać się z nim wielkością. Wiele z nich często występuje wzdłuż krawędzi kontynentalnych.
Źródła: NOAA, LiveScience
