2014 MU69 – kolejny cel przelotu sondy New Horizons

14 lipca sonda New Horizons (NH) przeleciała w pobliżu planety karłowatej Pluton. Był to pierwszy przelot obok tego obiektu i symboliczny koniec pierwszej fazy eksploracji Układu Słonecznego. Oczom naukowców ukazał się niespodziewany widok: ślady ciągłej aktywności i w wielu miejscach młoda (w geologicznym sensie) powierzchnia Plutona.  W ciągu kilku dni od przelotu sonda przesłała niewielką ilość danych, szacowaną na około 5 proc. całości. Od września przez kolejne kilka lub nawet kilkanaście miesięcy NH będzie przesyłać całość danych na Ziemię. Zanim jednak to nastąpi, naukowcy będą musieli dokonać trudnego wyboru: obok którego obiektu przeleci sonda za kilka lat.  W ciągu kilku lat przez przelotem NH obok Plutona trwały intensywne poszukiwania kolejnych celów dla sondy. Wstępnie oczekiwano, że idealny cel dla misji NH będzie miał następujące cechy:  - średnica większa od 50 km, - “prymitywny” obiekt, pozostający w niezmienionej formie od wczesnego Układu Słonecznego, - neutralny w kolorze, w porównaniu z czerwonawym Plutonem, - obiekt podwójny lub posiadający własny księżyc.  Zadanie okazało się trudne – Pluton przebywa obecnie w obszarze nieba, gdzie w tle znajduje się nasza Droga Mleczna. “Wyłuskanie” słabych obiektów na tle wielu gwiazd to duże wyzwanie. Ziemskie obserwatoria nie podołały zadaniu - wszystkie odkryte nowe obiekty okazały się znajdować zbyt daleko, by sonda NH mogła do nich dotrzeć. Dlatego też w 2014 roku zaprzęgnięto kosmiczny teleskop Hubble do poszukiwań. Poszukiwania przyniosły pozytywny efekt – wykryto pięć obiektów, z których początkowo dwa, a potem trzy odrzucono. Pozostały jedynie dwa obiekty, które noszą oznaczenia PT1 (ang. Potential Target) i PT3. PT1 otrzymał oficjalne oznaczenie 2014 MU69, a PT3 – 2014 PN70.  Z perspektywy ilości dostępnego paliwa wybór PT1 to mniejsze ryzyko dla misji, gdyż możliwe są kolejne korekty trajektorii. Z kolei dotarcie do PT3 zużyłoby prawie całe dostępne paliwo sondy, co utrudniłoby manewry tuż przed przelotem. PT1 jest jednak mniejszym obiektem od PT3, gdyż jego rozmiary są szacowane na około 25-45 km. Bez wątpienia jest to mniejszy obiekt, niż zakładały wstępne oczekiwania naukowców. Dla porównania PT3 ma szacowane rozmiary od 30 nawet do 120 km.  Pod koniec sierpnia NASA oficjalnie zadecydowała: New Horizons poleci ku PT1. Sonda wykona serię korekt trajektorii w późnym październiku i wczesnym listopadzie tego roku. Przelot nastąpiłby 1 stycznia 2019. Zespół New Horizons musi jeszcze napisać odpowiedni wniosek do NASA o finansowanie misji rozszerzonej. Powinno to nastąpić w 2016 roku. Wówczas też NASA oficjalnie powinna zaakceptować i sfinansować prace związane z lotem do PT1. Misja rozszerzona powinna być znacznie tańsza od dolotu i przelotu NH obok Plutona. Wybór PT1 z pewnością miał związek z ilością dostępnego paliwa na pokładzie sondy. W tej chwili szacuje się, że sonda zużyje około 1/3 dostępnego paliwa dla zmiany trajektorii ku PT1. Oznacza to, że pozostanie wciąż wystarczająca ilość paliwa, by móc przeprowadzić bliski przelot obok PT1. Przelot musi być bliski – z dystansem nie większym od kilku tysięcy kilometrów – w przeciwnym przypadku na uzyskanych obrazach można będzie niewiele zobaczyć.  PT1 może być bardzo ciekawym obiektem: jest około 10 razy większy i 1000 razy masywniejszy od typowych komet. Z drugiej strony, PT1 jest około 100-200 razy mniejszy od Plutona a masa to zaledwie 1/10000 masy tej planety karłowatej. Naukowcom wydaje się, że może to być pewien rodzaj “budulca” Pasa Kuipera, choć niektórzy uważają, że może to być pozostałość po kosmicznej kolizji dwóch większych obiektów.  Przelot New Horizons obok PT1 nastąpi w odległości około 43,4 jednostek astronomicznych od Słońca. Będzie to najdalsze (od Słońca) tego typu zbliżenie do obiektu w Układzie Słonecznym. Aktualny “rekord”, ustanowiony 14 lipca 2015, należy do sondy New Horizons w trakcie przelotu obok Plutona. Odległość sondy (i Plutona) od Słońca wówczas wyniosła 33 jednostki astronomiczne.