Dalsze problemy modułu MLM

Jeszcze na początku 2017 roku Rosjanie sądzili, że będą w stanie w ciągu roku dołączyć nowy moduł do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Te optymistyczne założenia zostały szybko zweryfikowane przez rzeczywistość. Ostatnim wielkim problemem w budowie modułu były opiłki znajdowane w przewodach paliwowych modułu. Okazało się, że robotnicy pracujący przy jego systemach napędowych byli przekonani, że demontują sprzęt przeznaczony do kasacji.

Co gorsza, uszkodzony został cały system paliwowy, który powinien zostać wymieniony. Nie pomaga też fakt, że wiele komponentów sprzętu zostało wyprodukowanych na przełomie lat 80 i 90. Jak również, że przeniesienie niektórych elementów (inne zbiorniki paliwowe) wymagałoby usunięcia części radiatorów modułu a także zmiany owiewki rakiety Proton, która miała wynieść moduł na orbitę. Ostatecznie część sprzętu będzie przeniesiona z FGB-2, niezrealizowanego projektu modułu dla ISS.

Najbliższy czas pokaże, czy elementy systemu napędowego z  FGB-2 również nie są zanieczyszczone opiłkami. Jednocześnie ostatnie badania wykazały, że zbiorniki paliwowe modułu MLM Nauka zaczynają korodować. W połowie kwietnia w budujących moduł Zakładach Chruniczewa uruchomiono nowy program naprawczy oraz zlecono budowę nowych części. Wydaje się jednak, że “epopeja budowy” modułu MLM jeszcze potrwa.

Wpływ na loty program ISS

Opóźnienia ukształtują także zakres najbliższych lotów załogowych w Rosji. Bezpośrednią przyczyną jest już wieloletnie opóźnienie modułu Nauka, gdzie Rosjanie od dawna mieli prowadzić eksperymenty w swojej części stacji. Pierwotna wersja Nauki została zbudowana jeszcze w latach dziewięćdziesiątych jako rezerwa dla pierwszego modułu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) – Zarja. Następnie moduł był poddawany wieloletnim przeróbkom, modyfikacjom i naprawom. Towarzyszyły temu wręcz coroczne nowe opóźnienia.

Dlatego możliwym jest, że zmniejszony udział rosyjskich kosmonautów na ISS utrzyma się jeszcze przez wiele lat, być może nawet do końca żywotu stacji. Z drugiej strony moduł MLM ma stać się podstawą do nowej, rosyjskiej stacji kosmicznej – dlatego wraz ze starzeniem się ISS, rosyjskim władzom powinno ze względów prestiżowych zależeć na posiadaniu własnej stacji (lub przynajmniej jej zalążka) na orbicie.

Problemy rosyjskiego przemysłu kosmicznego

W ostatnich kilkunastu miesiącach pogłębił się kryzys w rosyjskim przemyśle kosmicznym. Opisane powyżej problemy z MLM to tylko jedna z jego oznak. Innym problemem są rosyjskie rakiety, których loty zostały praktycznie wstrzymane (poza misjami do ISS). Przykładowo rakieta Proton, która zwykle wykonuje około ośmiu lotów rocznie, w 2016 roku wystartowała tylko trzy razy. Ostatni lot tej rakiety odbył się 9 czerwca 2016 a najbliższy jest planowany na czerwiec 2017. Rosja, dotychczas mocny gracz w segmencie startów rakiet (w tym również dla celów komercyjnych) wyraźnie traci swoją pozycję na rzecz USA, Chin oraz firm prywatnych.

Kryzys widoczny jest również w ostatnim naborze kosmonautów. W 2017 roku chętnych kandydatów z Rosji było tylko około dwustu, co jest bardzo słabym wynikiem w porównaniu do ilości zgłoszeń w przypadku Stanów Zjednoczonych czy Kanady.