Placebo nie ma żadnych wartości terapeutycznych - trzeba uważać

Efekt placebo od czasu do czasu przynosi nieoczekiwane rezultaty, ale to nie oznacza, że powinniśmy przeceniać jego siłę. Badacze z Uniwersytetu w Sydney potwierdzili, że placebo nie ma żadnej klinicznej wartości, dlatego nie powinno być traktowane jako "cudowne lekarstwo".

- Wiele z obecnych dyskusji na temat placebo wydaje się skupiać bardziej na podkreślaniu, że placebo jest tajemnicze i wysoce skuteczne, a mniej na wprowadzaniu praktycznych zmian w opiece nad pacjentem i wynikach leczenia - powiedział Chris Maher, główny autor badania.

Obserwacje efektu placebo sięgają XVIII wieku, a jego "reputacja" systematycznie rośnie. Pomysł, że obojętne, pozorowane leczenie, podejmowane nieświadomie przez pacjenta, może przynosić efekty terapeutyczne, jest niedorzeczny.

Zespół Mahera stwierdził, że placebo oferuje bardzo skromne efekty, jeżeli przyjrzymy się mu dokładniej.

- W przeglądzie dotyczącym placebo wzięto pod uwagę 234 badania i stwierdzono, że generalnie nie przynosi większych korzyści zdrowotnych, z wyjątkiem niewielkiego i niespójnego wpływu na wyniki zgłaszane przez pacjentów, takie jak ból czy nudności - dodał Maher.

W ostatnim czasie pojawiły się sugestie, że placebo może być warte zbadania jako substytut do stosowania w opiece medycznej nad pacjentami, na podstawie tego, że możemy wykorzystać efekt placebo do osiągnięcia wyników klinicznych.

Zespół Mahera zwrócił uwagę na niektóre z problemów związanych z tymi argumentami, wskazując, że wiele eksperymentów badających efekt placebo ma istotne ograniczenia, o których należy pamiętać (m.in. małe grupy uczestników lub źle zaprojektowane badania).

Naukowcy przekonują, że placebo nie powinno być podawane pacjentom w warunkach klinicznych, a już na pewno nie w sytuacji, gdy dostępne są prawdziwe leki.