Planeto X, gdzie jesteś?
W ostatnich tygodniach pojawiły się trzy ciekawe publikacje naukowe na temat “Planety 9", zwanej również "Planetą X", czyli hipotetyczną, dziewiątą planetą w Układzie Słonecznym, znajdująca się dalej od Słońca niż Neptun.
W styczniu tego roku świat zelektryzowała informacja o możliwym istnieniu nieznanej jeszcze dużej planety w naszym Układzie Słonecznym. Ten obiekt, nazwany “Planetą 9", miałby oddziaływać na pewną ilość ciał poza pasem Kuipera, kształtując ich ekscentryczne orbity.
Do takiego wniosku doszli astronomowie Konstantin Batygin i Michael Brown z California Institute of Technology (Caltech). Ich wniosek opiera się na analizie statystycznej orbit odległych planetoid i planet karłowatych, takich jak 90377 Sedna, 2007 TG422, 2013 RF98 czy 2012 VP113. Te obiekty charakteryzują się ekscentrycznymi orbitami (od 0,7 aż do ponad 0,9) i okresem obrotu dookoła Słońca rzędu 4 do 12 tysięcy lat. Co więcej, ułożenie orbit tych obiektów sugeruje wpływ masywnej planety. Wstępne wyliczenia Batygina i Browna sugerowały, że ta planeta miałaby masę około 10 mas Ziemi i okres obrotu dookoła Słońca rzędu 15 tysięcy lat.
Ta publikacja wywołała duże zainteresowanie w środowiskach naukowych. Bardzo szybko pojawiła się praca, która opisuje możliwy wygląd i strukturę wewnętrzną. W ostatnich tygodniach pojawiły się trzy interesujące publikacje naukowe, które nieco poszerzają naszą wiedzę na temat zewnętrznego Układu Słonecznego i “Planety 9". Jak aktualnie wygląda sprawa poszukiwań i modeli teoretycznych “Planety 9"?
Pierwsza z publikacji, autorstwa Renu Malhotra z University of Arizona, dotyczy konfiguracji orbit wcześniej wspomnianych obiektów. Ich rezonansy orbitalne względem hipotetycznej “Planety 9" sugerują, że ta masywna planeta powinna mieć okres obiegu rzędu 17120 lat i krążyć w średniej odległości około 665 jednostek astronomicznych od Słońca. Jest to zgodne z wcześniejszymi publikacjami.
Druga z publikacji, autorstwa Browna i Batygina dotyczy przede wszystkim potencjalnych miejsc, gdzie “Planeta 9" może się obecnie znajdować. Ci dwaj naukowcy wyznaczyli strefy poszukiwań, które już zostały przebadane, te które niebawem będą obserwowane oraz rejony nieba, w których jeszcze nie zaplanowano poszukiwań. Aktualnie Brown i Batygin uważają, że “Planeta 9" ma masę pomiędzy 5 a 20 mas Ziemi, peryhelium w odległości 150-350 jednostek astronomicznych i średnią odległość w zakresie 380-980 jednostek astronomicznych.
Trzecia z publikacji, autorstwa Jonathan Fortney’a z uniwersytetu w Santa Cruz, dotyczy potencjalnych warunków na “Planecie 9". Temperatura efektywna tej planety to prawdopodobnie pomiędzy 35 a 50 K (Neptun ma 60K), co oznacza, że może tam dojść do częściowej kondensacji metanu w atmosferze. Oznacza to prawdopodobnie inną charakterystykę spektralną tej planety w porównaniu z Uranem i Neptunem.
Przez kolejne miesiące, a być może nawet i lata, będą trwać poszukiwania “Planety 9". W tej chwili wciąż nie jest pewne, czy ten obiekt rzeczywiście istnieje - choć coraz większa ilość teoretycznych publikacji sugeruje, że rzeczywiście na krańcach Układu Słonecznego skrywa się masywna planeta.
