RMF 24: Teleskop Hubble'a dostrzegł planetę czarną, jak asfalt
Astronomowie zauważyli, że dobrze znana i często już badana planeta pozasłoneczna, gazowy olbrzym WASP-12b, jest praktycznie całkiem czarna i odbija bardzo niewielką ilość padającego na nią promieniowania widzialnego. Odkrycie jest sporym zaskoczeniem i pozostaje w sprzeczności z wynikami badań innych, porównywalnych planet. Być może teorie na temat budowy atmosfery gazowych olbrzymów trzeba będzie ponownie przemyśleć.
Odkrycia dokonano w trakcie badań składu atmosfery WASP-12b z pomocą zainstalowanego na Kosmicznym Teleskopie Hubble'a urządzenia STIS (Space Telescope Imaging Spectrograph). Astronomowie z McGill University w Kanadzie i University of Exeter w Wielkiej Brytanii przekonali się, że albedo planety, czyli stosunek odbijanego od jej powierzchni promieniowania do padającego wynosi nie więcej, niż 0,064. To dwukrotnie mniej, niż wynoszące 0,12 albedo Księżyca i sześciokrotnie mniej, niż albedo Ziemi.
"Zmierzone dla WASP-12b albedo jest niezmiernie małe" - podkreśla współautor pracy, Taylor Bell z McGill University. "Ta planeta wydaje się ciemniejsza, niż świeży asfalt. Jej przypadek pokazuje, że na temat podobnych planet pozasłonecznych wiele jeszcze musimy się nauczyć" - dodaje.
WASP-12b krąży wokół podobnej do Słońca gwiazdy WASP-12A, około 1400 lat świetlnych od nas. Prowadzone od czasu odkrycia jej w 2008 roku badania pokazały, że ma promień około dwa razy większy od Jowisza, a jej rok trwa zaledwie nieco powyżej... ziemskiej doby. Fakt, że krąży tak blisko swojej gwiazdy sprawia, że jej kształt jest mocno zdeformowany a temperatura powierzchni po oświetlonej stronie sięga 2600 stopni Celsjusza.
To właśnie wysoka temperatura może wyjaśniać, dlaczego WASP-12b tak właśnie wygląda. Jest tam tak gorąco, że cząsteczki wodoru rozpadają się tworząc wodór atomowy i sprawiając, że atmosfera planety przypomina nieco atmosferę małej gwiazdy. Są inne "ciemne" gazowe olbrzymy, ale temperatura ich powierzchni jest znacznie niższa i efekt odpowiadający za ich niskie albedo musi być inny. Choć WASP-12b praktycznie nie odbija żadnego światła widzialnego, ze względu na wysoką temperaturę sama emituje promieniowanie przypominające nieco czerwone światło rozżarzonego metalu.
