SARS-CoV-2 atakuje komórki jamy ustnej
Międzynarodowy zespół naukowców znalazł dowody na to, że SARS-CoV-2, infekuje komórki w jamie ustnej. Chociaż wiadomo, że górne drogi oddechowe i płuca są głównymi miejscami zakażenia SARS-CoV-2, istnieją wskazówki, że wirus może zakażać komórki w innych częściach ciała, takich jak układ pokarmowy, naczynia krwionośne, nerki i jama ustna.
Potencjał wirusa do infekowania wielu obszarów ciała może pomóc w wyjaśnieniu różnorodnych objawów doświadczanych przez pacjentów z wirusem COVID-19, w tym objawów ze strony jamy ustnej - takich jak utrata smaku czy suchość w ustach. Co więcej, wyniki badań wskazują na możliwość, że jama ustna odgrywa rolę w przenoszeniu wirusa SARS-CoV-2 do płuc lub układu pokarmowego za pośrednictwem śliny.
Lepsze zrozumienie udziału jamy ustnej może przyczynić się do opracowania strategii mających na celu ograniczenie przenoszenia wirusa w organizmie i poza nim. Zespołem kierowali naukowcy z National Institutes of Health (NIH) i Uniwersytetu Północnej Karoliny w Chapel Hill. Badaniem kierował dr Blake M. Warner i dr Kevin M. Byrd.
Skąd wirus w ślinie?
Naukowcy wiedzą już, że ślina osób z COVID-19 może zawierać wysoki poziom SARS-CoV-2. Liczne badania sugerują, że analiza śliny jest prawie tak samo wiarygodna jak głęboki wymaz z nosa w diagnozowaniu COVID-19. Naukowcy nie wiedzą jednak do końca, skąd pochodzi SARS-CoV-2 w ślinie. U osób z COVID-19, które mają objawy ze strony układu oddechowego, wirus w ślinie może pochodzić częściowo z wycieku z nosa lub plwociny wykrztuszanej z płuc. Ale według Warnera, to nie wyjaśnia, w jaki sposób wirus dostaje się do śliny ludzi, którzy nie mają tych objawów oddechowych.
- Na podstawie danych z naszych laboratoriów podejrzewaliśmy, że przynajmniej część wirusa w ślinie może pochodzić z zainfekowanych tkanek w jamie ustnej - powiedział dr Warner.
Aby potwierdzić tę tezę, naukowcy przebadali tkanki jamy ustnej zdrowych osób w celu zidentyfikowania regionów podatnych na zakażenie SARS-CoV-2. Wrażliwe komórki zawierają instrukcje RNA do tworzenia "białek wejścia", których wirus potrzebuje, aby dostać się do komórek. RNA dla dwóch kluczowych białek wejścia, znanych jako receptor ACE2 i enzym TMPRSS2, znaleziono w niektórych komórkach ślinianek i tkanek wyściełających jamę ustną. W niewielkiej części komórek ślinianek i dziąseł - RNA dla ACE2 i TMPRSS2 ulegało ekspresji w tych samych komórkach. Wskazuje to na zwiększoną podatność na zakażenie, ponieważ uważa się, że wirus potrzebuje obu białek wejścia, aby uzyskać dostęp do komórek.
Po potwierdzeniu, że części jamy ustnej są podatne na zakażenie SARS-CoV-2, badacze szukali dowodów zakażenia w próbkach tkanek jamy ustnej od osób z COVID-19. W próbkach pobranych w NIH od zmarłych pacjentów z COVID-19, RNA SARS-CoV-2 było obecne w nieco ponad połowie badanych ślinianek. W tkance ślinianek jednej z osób, które zmarły, jak również u osoby żyjącej z ostrą postacią COVID-19, naukowcy wykryli specyficzne sekwencje wirusowego RNA, które wskazywały na to, że komórki aktywnie tworzyły nowe kopie wirusa - co dodatkowo wzmocniło dowody na infekcję.
Kiedy zespół znalazł dowody na infekcję tkanek jamy ustnej, zastanawiał się, czy te tkanki mogą być źródłem wirusa w ślinie. Okazało się, że tak właśnie jest. U osób z łagodną lub bezobjawową postacią COVID-19 stwierdzono, że komórki wydalane z jamy ustnej do śliny zawierają RNA SARS-CoV-2, jak również RNA dla białek wejścia.
Aby ustalić, czy wirus w ślinie jest zakaźny, badacze wystawili ślinę ośmiu osób z bezobjawowym COVID-19 na działanie zdrowych komórek. Ślina dwóch ochotników doprowadziła do zakażenia zdrowych komórek, podnosząc możliwość, że nawet osoby bez objawów mogą przenosić zakaźny SARS-CoV-2 na innych poprzez ślinę.