Spektakularne zdjęcie gwiezdnego żłobka

​Kamera OmegaCAM na VLT Survey Telescope zarejestrowała lśniący obraz gwiezdnego żłobka o nazwie Sharpless 29. Na gigantycznej fotografii można dostrzec wiele astronomicznych zjawiska, w tym kosmiczny pył i obłoki gazu, które odbijają, absorbują i reemitują światło młodych, gorących gwiazd w mgławicy.

Sharpless 29 - gwiezdny żłobek - uchwycony przez OmegaCAM
Sharpless 29 - gwiezdny żłobek - uchwycony przez OmegaCAMmateriały prasowe

Sfotografowany fragment na niebie jest wymieniony w katalogu Sharplessa obszarów H II: międzygwiazdowych obłoków zjonizowanego gazu obfitujących w powstawanie gwiazd. Obszar ten znany jest też jako Sh 2-29, Sharpless 29 i znajduje się około 5500 lat świetlnych od nas w kierunku konstelacji Strzelca, po sąsiedzku z większą Mgławicą Laguna. Zawiera wiele astronomicznych cudów, w tym bardzo aktywny obszar gwiazdotwórczy NGC 6559, mgławicę w centrum zdjęcia.

Ta centralna mgławica jest najbardziej rzucającą siew oczy cechą Sharpless 29. Na przestrzeni o rozmiarach zaledwie kilku lat świetlnych prezentuje spustoszenie, jakie gwiazdy mogą siać, gdy formują się w obłoku międzygwiazdowym. Młode, gorące gwiazdy na zdjęciu nie mają więcej niż dwa miliony lat i wyrzucają strumienie wysokoenergetycznego promieniowania. Energia ta rozgrzewa otaczający gaz i pył, podczas gdy wiatry gwiazdowe powodują erozję i rzeźbienie swojego miejsca narodzin. Mgławica zawiera znaczną pustkę, która została "wykuta" przez energetyczny układ gwiazdy podwójnej. Pustka się rozszerza, powodują, że materia międzygwiazdowa spiętrza się i tworzy czerwone granice o łukowych kształtach.

Gdy międzygwiazdowy gaz i pył są bombardowane przez światło ultrafioletowe od młodych, gorących gwiazd, otrzymana energia powoduje, że zaczynają jasno świecić. Rozmyta czerwona poświata przenikająca przez zdjęcie pochodzi od emisji od gazu wodorowego, z kolei lśniące niebieskie światło jest spowodowane przez odbicie i rozproszenie na małych cząstkach pyłu. Oprócz emisji i odbicia, w obszarze tym zachodzi także absorpcja. Pasma pyłu blokują światło poruszające się w naszą stronę, uniemożliwiając zobaczenie gwiazd poza nimi, a mniejsze pyłowe wąsy tworzą ciemną strukturę włókien w obłokach.

Bogate i zróżnicowane środowisko Sharpless 29 oferuje astronomom feerię fizycznych własności do zbadania. Wzbudzone procesy gwiazdotwórcze, wpływ młodych gwiazd na pył i gaz, zaburzenia pól magnetycznych - wszystko to można obserwować i sprawdzać na tym pojedynczym skrawku nieba.

Ale masywne gwiazdy żyją szybko i umierają młodo. W końcu wybuchowo zakończą swoje życie jako supernowe, pozostawiając bogate resztki gazu i pyłu. Za dziesiątki milionów lat resztki te zostaną zmiecione, a pozostanie jedynie gromada otwarta gwiazd.

Obszar Sharpless 29 był obserwowany przez należącą do ESO kamerę OmegaCAM na VLT Survey Telescope (VST) na Cerro Paranal w Chile. OmegaCAM tworzy zdjęcia, które pokrywają obszar na niebie ponad 300 razy większy niż największe pole widzenia należącego do NASA/ESA Kosmicznego Teleskopu Hubble’a i może obserwować w szerokim zakresie długości fali od ultrafioletu do podczerwieni. Jej znakiem rozpoznawczym jest możliwości rejestrowania bardzo czerwonej linii widmowej H-alfa, tworzonej gdy elektron w atomie wodoru traci energię, co zachodzi w mgławicach takich jak Sharpless 29.