Wielka lawina na Japecie
Japet to jeden z mniej znanych księżyców Saturna. Ostatnio jednak na powierzchni tego lodowego satelity udało się odkryć astronomom coś zupełnie wyjątkowego - wielkie lawiny.
Japet to jeden z mniej znanych księżyców Saturna. Ostatnio jednak na powierzchni tego lodowego satelity udało się odkryć astronomom coś zupełnie wyjątkowego - wielkie lawiny.
Japet jest jednym z najdziwniejszych księżyców - jedna jego połowa ma bardzo jasne zabarwienie - a druga ciemne, a do tego posiada on góry o wysokości ponad 20 kilometrów (dwukrotnie wyższe od Mt. Everestu). Mimo tego lawiny na jego powierzchni są czymś zupełnie niespodziewanym.
Lawiny te przypominają nieco występujące w niektórych rejonach Ziemi lawiny ziemno-kamienne nazwane z niemiecka Sturzstrom - potrafią one przebyć dystans 20-30-krotnie większy niż wysokość z jakiej spadają (normalnie osunięcia są 10 razy krótsze).
Występujące na Japecie lawiny powodowane są najpewniej przez asteroidy uderzające w powierzchnię tego księżyca.
Lawiny typu sturzstrom potrafią przebyć dziesiątki kilometrów pokrywając dużą powierzchnię. Dokładny mechanizm ich działania nie jest znany, lecz naukowcy sądzą, że potrafią one pokonać tak duże dystansy dzięki temu, że pod kamieniami i ziemią znajduje się poduszka powietrzna, woda, błoto lub lód.
Na Japecie najprawdopodobniej jest to ten ostatni czynnik - lód, który podgrzewany jest przez tarcie.
Źródło:
