Odkryto starożytną broń, która powstała z materiału pozaziemskiego

Takie odkrycia zdarzają się niezwykle rzadko, dlatego też w świecie archeologicznym stało się to dużym wydarzeniem. Badacze pracujący w Szwajcarii odkryli, że jeden z analizowanych przez nich grotów strzał z epoki brązu wykonany jest z… żelaza meteorytowego. Jakie szczegóły ujawnili naukowcy?

Już w epoce brązu człowiek wykonywał broń z materiału pozaziemskiego. Niezwykłe odkrycie w Szwajcarii (zdjęcie ilustracyjne)
Już w epoce brązu człowiek wykonywał broń z materiału pozaziemskiego. Niezwykłe odkrycie w Szwajcarii (zdjęcie ilustracyjne)annadarcraft123RF/PICSEL

Już nieraz udokumentowano, że przed epoką brązu ludzie wykorzystywali żelazo meteorytowe do wytwarzania różnego rodzaju rzeczy. Artefakty wykonane z pozaziemskiego materiału odnajdywano na terenie dzisiejszej Grecji, Turcji, Iraku, Syrii, Egiptu, Libanu, Rosji, Iranu i w Chinach.

Jak wskazują naukowcy, liczba tych obiektów jest niezwykle mała. Do tej pory odkryto jedynie 54 artefakty meteorytowe sprzed epoki żelaza. Badacze podkreślają, że zabytki wykonane z żelaza meteorytowego w Europie Środkowej i Zachodniej są bardzo rzadkie i do tej pory były to jedynie dwie bransoletki oraz topór. Co ciekawe, trzy artefakty stworzone z meteorytów zostały odnalezione w Polsce. Dlatego też odnalezienie w Szwajcarii grotu wykonanego z meteorytu jest naprawdę dużym wydarzeniem.

Niezwykłe odkrycie w Szwajcarii. Grot strzały z pozaziemskiego materiału

Zespół naukowców, badał obiekty archeologiczne, które były wcześniej zebrane z obszaru jeziora Biel w Szwajcarii. Badacze chcieli odkryć, które artefakty wykonane zostały z kosmicznych skał. W trakcie analiz wykorzystano przenośne urządzenie do fluorescencji rentgenowskiej (pXRF). Archeolodzy mieli podstawy, by szukać tego typu elementów właśnie w tym konkretnym miejscu - stanowisko archeologiczne znajduje się niedaleko pola meteorytowego Twannberg, na którym odkryto do tej pory ponad 2000 fragmentów meteorytu o łącznej wadze około 150 kg.

Okazało się, że w zbiorach Muzeum Historycznego w Bernie nie odnaleziono żadnego artefaktu wykonanego z meteorytu Twannberg, jednakże udokumentowano za to obiekt powstały z innej kosmicznej skały. Artefakt ten został znaleziony w XIX wieku w Mörigen nad jeziorem Biel i datowany jest na 900-800 lat p.n.e.

Grot strzały wykonany z pozaziemskiego materiału waży około 2,9 g, jego długość wynosi 39,3 mm, z kolei szerokość wynosi 25 mm, a maksymalna grubość to 2,6 mm. Pokryty jest on rdzą (o grubości mniejszej niż 0,1 mm), zaś sam metal ma "bardzo wyraźną laminowaną strukturę". Jak wskazują naukowcy "powierzchnia w wielu miejscach wykazuje ślady szlifowania/zarysowań". Warto wspomnieć, że na artefakcie stwierdzono także obecność smoły drzewnej, być może brzozowej, którą wykorzystywano jako klej.

W jaki sposób stwierdzono, że grot wykonany jest z meteorytu? Kosmiczne skały zbudowane są ze szczególnego stopu żelaza i niklu, ponadto obecne są także izotopy aluminiom-26, które znajdują się tylko w obiektach pochodzących z kosmosu.

Udokumentowano tu występowanie typowych pierwiastków meteorytowych: żelaza, niklu, kobaltu, galu i germanu. Jednakże naukowcy zauważyli również stosunkowo wysokie stężenia arsenu i miedzi, co jest nietypowe dla meteorytów żelaznych. Co ciekawe, naukowcy stwierdzili, że wzory Widmanstättena są zdeformowane. Wzory tego typu widoczne są w przekroju poprzecznym meteorytów żelaznych i układają się w przecinające się linie.

Ponadto na podstawie otrzymanych wyników badań, naukowcy stwierdzili, że materiał, z którego został wykonany grot strzały, pochodził z wnętrza meteorytu (nie zaś np. z fragmentu powierzchniowego). Sam "oryginalny" meteoryt miał minimum 80 cm średnicy i mógł ważyć około 2 ton (przed wejściem w ziemską atmosferę).

Naukowcy piszą w swoim artykule naukowym: "Spośród dużych meteorytów IAB z Europy, trzy mają skład chemiczny zgodny z grotem strzały Mörigena: Bohumilitz (Czechy), Retuerte de Bullaque (Hiszpania) i Kaalijarv (Estonia)". Specjaliści wskazują, że jedynie meteoryt z Estonii spadł na Ziemię w epoce brązu, przez co właśnie on może być źródłem materiału, z którego ostał wykonany grot. Meteoryt rozbił się o Błękitną Planetę między 1870 a 1440 r. p.n.e.

Odległość między Kaalijarv w Estonii a Mörigen w Szwajcarii wynosi około 1600 km. Dlatego też naukowcy uważają, że znalezisko "pokazuje, że żelazne meteoryty były używane i sprzedawane do 800 r. p.n.e. (lub wcześniej) w Europie Środkowej" tymi samymi szlakami co bursztyn. Wyniki badań zostały opublikowane w The Journal of Archaeological Science.

Pożarowa prewencja. Ludziom pomaga „elektroniczny nos”AFP
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas