Młodzi programiści na fali - Waves Cup

Polscy matematycy i informatycy osiągają sukcesy na całym świecie. Wystarczy wymienić zeszłoroczny sukces młodych informatyków z Uniwersytetu Jagiellońskiego w XIV Akademickich Mistrzostwach Świata w Programowaniu Zespołowym, niedawne (20 -26 lipca 2006) zwycięstwo studentów UJ w 13. Międzynarodowych Zawodach Matematycznych dla studentów w Odessie czy najświeższy sukces "Orłów Warszawy" w tegorocznych Akademickich Mistrzostwach Świata w Programowaniu Zespołowym w Japonii.

W tym roku do Mistrzostw zgłoszono rekordową liczbę drużyn - aż 6099 (w tym 7 z Uniwersytetu Warszawskiego) - z 1756 szkół wyższych w 82 krajach. W finale "Orły Warszawy" musiały pokonać 88 drużyn z Europy, Azji, obu Ameryk, Afryki i Bliskiego Wschodu oraz Południowego Pacyfiku. Nawet przegląd tych kilku osiągnięć Polaków dokonanych w ciągu niespełna dwóch lat jasno dowodzi, jak dużym potencjałem dysponują umysły polskich studentów. Ażeby polska matematyka i informatyka stanowiły światową elitę, polskie uczelnie powinny szczególnie dbać stwarzając im szansę jak najlepszego rozwoju.

To między innymi kierując się tą myślą, Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz ze skandynawską firmą Making Waves, wyszły niedawno z inicjatywą skierowaną właśnie do młodych utalentowanych programistów: zorganizowali pierwszą edycję konkursu WavesCup, konkursu dla studentów informatyki, telekomunikacji i kierunków pokrewnych. Celem konkursu jest z jednej strony promocja technologii internetowych wśród młodych, zdolnych ludzi. Organizatorzy chcą zainteresować takimi technologiami i standardami jak ASP.NET, AJAX czy CMS, które zdaniem Making Waves są i nadal będą najważniejszymi technologiami w Internecie w ciągu najbliższych lat.

Głównym celem przedsięwzięcia jest jednak dotarcie do kreatywnych i twórczych studentów, którzy posiadają wiedzę programistyczną opartą o nowoczesne technologie webowe i wyłonienie tych najlepszych spośród rywalizujących. Organizatorzy chcą dać chłonnym wiedzy szansę nauki od elity programistów i project managerów skandynawskich - tłumaczy Joanna Dobrzyńska, Dyrektor Generalny Making Waves w Polsce. Główna nagroda w Konkursie - staż w Norwegii - ma umożliwić studentom zapoznanie się z metodologią pracy i procesem tworzenia nowoczesnych rozwiązań wyznaczających światowe trendy.

Już od dłuższego czasu można zaobserwować trend, w którym aplikacje systemowe dotąd instalowane i uruchamiane na domowych komputerach zastępowane są przez rozwiązania webowe, dostępne online. Zaletą aplikacji internetowych jest mobilność i niezależność od zainstalowanego oprogramowania. Z rozwiązań tego typu można korzystać za pomocą komputerów osobistych typu Personal Computer, notebooków czy takich urządzeń jak PDA (Personal Digital Assistant, komputer kieszonkowy) i telefonów komórkowych. Jedynym wymaganiem jest zainstalowana przeglądarka internetowa i oczywiście dostęp do internetu.

Tworzone niegdyś statyczne strony internetowe oparte jedynie o język HTML (HyperText Markup Language) dawały użytkownikowi możliwość skromnego przeglądania zawartości dokumentów bez wpływu na ich zawartość. Teraz jednak twórcy stron internetowych mogą puścić wodze fantazji i dostarczyć użytkownikom niezapomnianych wrażeń..

Z pomocą przyszły technologie, które umożliwiają dynamiczne generowanie zawartości serwisow internetowych. Do rozwiązań takich należą między innymi ASP (Active Server Pages, w wersji 2.0 nazwa ASP.Net) firmy Microsoft, JSP(Java Server Pages), mało znanego w Polsce WebObjects firmy Apple czy bardzo popularna technologia PHP (obecnie jednak coraz rzadziej stosowanej w wysokowydajnych aplikacjach webowych).

Firmy zajmujące się tworzeniem rozbudowanych projektów informatycznych coraz częściej opierają swoje rozwiązania o platformę .Net. Making Waves, tegoroczny współorganizator konkursu WavesCup, dostarcza klientom produkty oparte właśnie o tę technologię, podkreślając jej zalety. Należą do nich, szybkość i prostota tworzenia bezpiecznego oprogramowania oraz wysoka wydajność przy stosunkowo niskich kosztach tworzenia. Rozwiązanie takie pozwala na tworzenie serwisów, gdzie wielu użytkowników może dowolnie wypełniać strony treścią, redagować artykuły, tworzyć wirtualne galerie. Systemy, które służą do zarządzania zawartością takiego portalu to systemy zarządzania treścią CMS (Content Management System).

WavesCup ma na celu promowanie właśnie takich rozwiązań. Uczestnicy mogą się wykazać pomysłowością w stworzeniu strony www z możliwością łatwej edycji treści i zastosowaniem technologii ASP.Net. Biblioteka ASP.Net to składnik platformy Microsoft .NET Framework umożliwiający tworzenie, wdrażanie i uruchamianie aplikacji sieciowych i aplikacji rozproszonych. Dokumenty napisane przy użyciu tej technologii składają się m.in. z kodu programu oraz kodu HTML lub XHTML. Kod programu może być napisany w praktycznie dowolnym języku programowania kompatybilnym z platformą .Net. Kod ten wykonywany jest po stronie serwera aplikacji. Oznacza to, że aktywność użytkownika wyzwala zdarzenie, które jest obsługiwane po stronie serwera. Serwer przygotowuje następnie "nową" wersję wyświetlanego dokumentu, która wysyłana jest do użytkownika.

Użytkownik przegląda dokument w oknie przeglądarki internetowej jako HTML lub XHTML. Takie rozwiązanie staje się jednak coraz bardziej niewygodne, zwłaszcza z punktu widzenia użytkownika, który musi oczekiwać na ponowne załadowanie strony.

Coraz bardziej pożyteczne staje się korzystanie ze skryptów klienckich - np. JavaScript. Skrypty te są bardzo ważną częścią obecnych stron internetowych, ponieważ bez nich nie byłoby możliwe jednoczesne przeglądanie treści strony bez konieczności oczekiwania na załadowanie zawartości wywoływanej w tle. Skrypty te są obsługiwane przez większość nowoczesnych przeglądarek internetowych, i są uruchamiane na komputerze użytkownika.

- Javascript zdaje się być swoistym assemblerem współczesnych aplikacji webowych" - opowiada Jakub Krzych, który jest konsultantem-programistą pracującym m.in. przy stronie internetowej Rządu Królestwa Norwegii. - Wystarczy spojrzeć na takie aplikacje jak Google Maps lub webowego klienta poczty Gmail. Oba te rozwiązania wykorzystują JavaScript w sposób pozwalający na wzbogacenie wrażeń użytkownika bez konieczności oczekiwania na każdorazowe przeładowanie strony - dodał.

Popularnym ostatnio rozwiązaniem jest AJAX (Asynchronous JavaScript and XML - asynchroniczny JavaScript i XML). AJAX nie jest technologią samą w sobie, lecz standardem, opisującym wykorzystanie dotychczasowych technologii razem, włączając w to: HTML lub XHTML, kaskadowe arkusze stylów (pliki, w których opisany jest wygląd strony), JavaScript, XML oraz inne.

Technologia AJAX, o której zrobiło się ostatnio tak głośno jest czymś znanym tak naprawdę już od lat 90-tych. AJAX, czyli Asynchroniczny Javascript i XML polega on na dodawaniu do strony internetowej specjalnych skryptów, dzięki którym przeglądarka internetowa łączy się z serwerem w sposób niezauważalny dla użytkownika przesyłając dane potrzebne do wyświetlenia strony w tle. Każdy z nas zna strony, na których aby przeczytać dalszą część artykułu musi po kliknięciu nastąpić przeładowanie całej zawartości. Za pomocą AJAX przeglądarka przeładowuje tylko ten fragment strony, który się faktycznie zmienił. Dzięki temu użytkownik nie obserwuje irytującego mrugania stron oraz nie musi tracić czasu na kolejne przeładowania. Mówimy wówczas o wzbogaceniu wrażeń użytkownika.

- Strona internetowa powinna by podróżą do nieznanej krainy, pełnej informacji i wrażeń jakich współczesny użytkownik oczekuje - podsumowuje Kira Białczyńska, koordynator konkursu, wyjaśniając dlaczego Jury konkursu WavesCup będzie zwracać uwagę na rozwiązania oparte o AJAX.

To oczywiście tylko jeden z wielu przykładów jak za pomocą tej technologii można poprawić użyteczność stron internetowych. Tak naprawdę możliwości są nieograniczone od technik drag'n'drop (przeciągnij i upuść) po tzw. progress bar, czyli status postępu ładowania pliku z lub na stronę internetową.