Historyczne centrum Odessy wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
Historyczne centrum Odessy wpisane zostało na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz Listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Zastosowano w tym przypadku "tryb awaryjny".
W środę Komitet Światowego Dziedzictwa podjął decyzję o wpisaniu Historycznego Centrum Portowego Miasta Odessy na Ukrainie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Decyzja ta podkreśla wartość miejsca, które powinno być chronione przez wszystkich, w tym Rosję.
Historyczne centrum miasta wpisane na dwie listy
Odessa, wolne miasto, miasto świata, legendarny port, który odcisnął swoje piętno na kinie, literaturze i sztuce, znajduje się zatem pod wzmocnioną ochroną społeczności międzynarodowej. Podczas gdy wojna trwa, ten napis ucieleśnia naszą zbiorową determinację, aby zapewnić, że to miasto, które zawsze przezwyciężyło globalne wstrząsy, zostanie zachowane przed dalszym zniszczeniem.
Zgodnie z zasadami, wszystkie 194 państwa, które są stronami Konwencji, zobowiązane są do niepodejmowania działań, które mogłyby doprowadzić do zniszczenia obiektu wpisanego na listę UNESCO, a w razie konieczności udzielenia pomocy w jego ochronie. Dotyczy to również Rosji, która należy do ONZ, a więc jest państwem-stroną Konwencji. Każdy atak, który mógłby doprowadzić do zniszczenia jakiegokolwiek elementu chronionego obszaru, będzie złamaniem zasad.
Historyczne Centrum Odessy wpisane zostało również na Listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Daje to Ukrainie możliwość zwrócenia się z prośbą o zwiększoną międzynarodową pomoc techniczną i finansową w celu ochrony wartościowego obszaru, a w razie zniszczeń, do odbudowy.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski złożył oficjalne zgłoszenie w październiku 2022 roku, ale już kilka miesięcy wcześniej, latem tego samego roku międzynarodowy zespół ekspertów z UNESCO wraz z ekspertami ukraińskimi przy wsparciu Włoch i Grecji rozpoczął przygotowania do nominacji. W tym przypadku Komitet Światowego Dziedzictwa świadomy sytuacji w atakowanym przez Rosję państwie zastosował tryb awaryjny w celu przyspieszenia procedury.
Pomoc UNESCO w ochronie i naprawie dotychczasowych zniszczeń
Odessa była kilkakrotnie bombardowana przez Rosję od czasu jej pierwszego ataku na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. W lipcu 2022 roku zniszczeniu uległa część dużego szklanego dachu i okien Muzeum Sztuk Pięknych w Odessie, zainaugurowanego w 1899 roku.
Organizacja dostarczyła również sprzęt do digitalizacji blisko 1000 dzieł sztuki i zbiorów dokumentacyjnych Odeskiego Archiwum Państwowego oraz sprzęt do ochrony budynków i dzieł sztuki na wolnym powietrzu.
Dotychczas UNESCO przeznaczyło 18 milionów dolarów, które przeznaczono na edukację, naukę, kulturę i informację.
