Mózg tworzy trzy kopie każdego wspomnienia. To dlatego pamięta tak długo

Czy korzystając z komputera, tworzycie kopie najważniejszych plików? Najnowsze wyniki badań naukowców z Biocentrum Uniwersytetu w Bazylei kolejny raz pokazały, jak niezwykłym i jednocześnie tajemniczym "urządzeniem" jest mózg, który wykorzystuje trzy zestawy neuronów do przechowywania jednego wspomnienia. Co istotne, to nie tylko medyczna ciekawostka, jeśli zostanie to odpowiednio wykorzystane, pewnego dnia może pomóc złagodzić traumatyczne doznania.

Badanie zostało przeprowadzone na mózgach myszy. Naukowcy odkryli, że mózgi gryzoni uruchamiają trzy zestawy neuronów, aby trwale zapisać wspomnienie. Pierwsze z nich rozwijają się najwcześniej, gdy płód rośnie, drugie pod koniec rozwoju embrionalnego. Trzecie z kolei powstają około środkowego etapu życia w łonie matki.

Jeszcze ciekawsze jest ich działanie. Gdy wspomnienia są zapisywane w naszej świadomości, w pierwszej kolejności wykorzystywane są neurony rozwijające się na wczesnym etapie. Początkowo są trudne do odzyskania, ale wraz z upływem czasu stają się silniejsze.

Druga kopia wspomnienia (w późno wykształconych neuronach) działa odwrotnie - na początku jest silna, by z czasem zanikać aż do momentu, gdy jest niedostępna dla mózgu. Te środkowe neurony są natomiast najbardziej stabilne spośród wszystkich trzech grup.

- Wyzwanie, przed którym stoi mózg w kwestii pamięci, jest imponujące — mówi Flavio Donato, szef grupy badawczej w Biocentrum. - Z jednej strony musi pamiętać, co wydarzyło się w przeszłości, aby pomóc nam zrozumieć świat, w którym żyjemy. Z drugiej strony musi dostosować się do zmian zachodzących wokół nas, a wraz z nimi nasze wspomnienia, aby pomóc nam podejmować właściwe decyzje dotyczące naszej przyszłości.

Każde nowe odkrycie, które poszerza naszą wiedzę na temat działania pamięci, jest niezwykle cenne i w przyszłości może pozwolić na zapobieganie i leczenie chorób takich jak Alzheimera lub radzenie sobie z traumatycznymi przeżyciami i wspomnieniami. Ten drugi przypadek odnosi się do wyżej opisanych badań.

Naukowcy uważają, jeśli wspomnienie jest świeże (co oznacza, że aktywowane są późno wykształcone neurony), to nadal może zostać zmienione, zanim zostanie przekazane do pozostałych neuronów. Tam bowiem pamięć zostanie zapisana i trudniejsza do zmodyfikowania.

Pozostaje jeszcze odpowiedzieć na jedno pytanie, które prawdopodobnie pojawiło się w waszych głowach. W jakim stopniu badania prowadzone na myszach mają przełożenie na mózg człowieka? W neuronauce często wykorzystuje się mózgi gryzoni jako odpowiednik naszego, ze względu na budowę kory mózgowej.

To, jak dynamicznie wspomnienia są przechowywane w mózgu, dowodzi jego plastyczności, która leży u podstaw jego ogromnej pojemności pamięci.

---

Wyniki badań zostały opisane w czasopiśmie Science.