Osoby z demencją wciąż mogą zdobywać nową wiedzę i umiejętności
Osoby z demencją często traktowane są jak małe dzieci, które niewiele rozumieją, nie potrafią wyrażać swoich myśli i zdolne są do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Tymczasem okazuje się, iż pomimo choroby potrafią nauczyć się czegoś nowego i są w to zaangażowani.
Osoby cierpiące na demencję, pomimo swojej choroby mogą wciąż zdobywać nowe umiejętności. Udowodnił to Elias Ingebrand ze szwedzkiego uniwersytetu w Linköping w ramach swojej rozprawy doktorskiej.
Czy osoby z demencją mogą się czegoś nauczyć?
Szwedzki doktorant w ramach swoich badań pozwolił dziesięciu osobom chorym na demencję, z czego ośmiu przebywało w ośrodkach opiekuńczych, korzystać z tabletów. Mogli przy tym poprosić o pomoc opiekuna lub osobę bliską. Jednak warunkiem pomocy było korzystanie zgodnie z życzeniem chorych, osoby zdrowe nie mogły bez wyraźnej prośby nic podpowiedzieć. Młody naukowiec spodziewał się, że urządzenia będą leżały obok, ale okazało się, że urządzenie wzbudziło ciekawość. ― Byłem tym raczej zaskoczony. Mogłem się spodziewać, że to po prostu będzie leżeć i że będą rozmawiać o czymś innym, ale widzieliśmy, że skupili na tym swoją uwagę ― mówi Elias Ingebrand.
Co więcej, osoby w ośrodkach zaczęły uczyć się nie tylko od osób zdrowych, ale także od siebie nawzajem. Choć same badania dotyczące nauki osób z demencją były już przeprowadzane, to wiązały się z zapamiętywaniem nonsensownych słów lub imion przypadkowych osób. W tym przypadku postawiono na naukę praktycznej umiejętności i to bez instrukcji.
Badanie trwało od 4 do 6 tygodni. Pomimo widocznego pogorszenia pamięci, uczestnicy zaczęli korzystać z tabletu bardziej samodzielnie. Elias Ingebrand uważa, że ciało pamięta wymagane ruchy nawet jeśli utraciło zdolność mówienia o nich. Ważne jest jednak, aby wzbudzić zainteresowanie chorego.
W jakim celu osoby z demencją wykorzystywały tablety?
Ciekawe jest również to, jak uczestnicy zaczęli wykorzystywać tablety. Kobieta, która dawniej sama biegała, zaczęła spontanicznie sprawdzać wyniki zawodów. Inna osoba, która była niespokojna i agresywna nauczyła się oglądać dostępne programy szwedzkiej telewizji publicznej i potrafiła się uspokoić i skupić przez dłuższy czas.
― Moja praca dyplomowa ma wpływ na to, jak patrzymy na osoby z demencją. Nie należy ich traktować jak dzieci, ale jak ludzi, którzy wciąż mają wolę i motywację do działania. Ostatecznie chodzi o możliwość uczestniczenia w znaczących działaniach opartych na własnych zainteresowaniach i pragnieniach danej osoby ― uważa szwedzki naukowiec.
Źródło: Ingebrand, E. (2023). Dementia and learning : The use of tablet computers in joint activities (PhD dissertation, Linköping University Electronic Press). https://doi.org/10.3384/9789180750714
