42 nowe genetyczne czynniki ryzyka choroby Alzheimera

Choroba Alzheimera to najczęstsza postać demencji - cierpi na nią ponad 26 milionów ludzi na całym świecie. Nie ma skutecznego leku, który mógłby poprawiać przebieg choroby. Postępy w analizie ludzkiego genomu oraz badania asocjacyjne pozwalają na osiąganie regularnych postępów.

Choroba Alzheimera zwykle rozwija się po 65. roku życia, chociaż cierpią na nią także osoby młodsze. Lekarze uważają, że większość przypadków jest wynikiem interakcji różnych czynników - zarówno środowiskowych, jak i genetycznych.

Teraz naukowcy z Inserm, Institut Pasteur de Lille, Szpitala Uniwersyteckiego w Lille i Université de Lille oraz badacze z Dementia Research Group, Bristol Medical School na Uniwersytecie w Bristolu, przeprowadzili badanie asocjacyjne obejmujace cały genom na największej dotychczasowej grupie pacjentów z chorobą Alzheimera. Badanie to polega na analizie całego genomu dziesiątek, a nawet setek tysięcy osób, zarówno zdrowych, jak i chorych, w celu zidentyfikowania genetycznych czynników ryzyka związanych z określonymi aspektami choroby. Koordynatorem naukowym projektu był prof. Jean-Charles Lambert z Inserm.
Uczeni zidentyfikowali 75 regionów (tzw. loci) genomu związanych z chorobą Alzheimera - 42 z nich nigdy wcześniej nie powiązano z tym schorzeniem.

- Po dokonaniu tego ważnego odkrycia scharakteryzowaliśmy te regiony, aby nadać im znaczenie w odniesieniu do naszej wiedzy klinicznej i biologicznej, a tym samym lepiej zrozumieć mechanizmy komórkowe i procesy patologiczne - powiedział prof. Lambert.

W chorobie Alzheimera dochodzi do gromadzenia się peptydów beta-amyloidu oraz zmiana funkcjonowania białka Tau, którego agregaty występują w neuronach. Teraz naukowcy potwierdzili znaczenie tych procesów patologicznych. Dokładne analizy regionów genomu potwierdziły, że niektóre z nich są zaangażowane w produkcję blaszek amyloidowych i zmian w białku Tau.

Wykazano także, że w chorobie Alzheimera pojawiają się zaburzenia funkcjonowania mikrogleju (komórek odpornościowych układu nerwowego), a także angażu tzw. czynnika martwicy nowotworów (TNF-alfa). Naukowcy opracowali genetyczny wskaźnik ryzyka, który pozwoli określić ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera u konkretnych osób. 

- Chociaż narzędzie to nie jest obecnie przeznaczone do stosowania w praktyce klinicznej, mogłoby być bardzo przydatne przy opracowywaniu badań terapeutycznych, aby sklasyfikować uczestników według ryzyka i poprawić ocenę testowanych leków - dodał prof. Lambert.