"Chodził jak człowiek, wspinał się jak małpa" - odkryto nowy gatunek hominida
Naukowcy odkryli hominida sprzed 6-7 mln lat, który "chodził jak człowiek", ale "wspinał się jak małpa". Może to zmienić postrzeganie ewolucji naszego gatunku.
Około 2 mln lat temu gatunek Homo sapiens stał się dwunożny, ale zanim do tego doszło, wydarzyło się wiele innych rzeczy. Niektóre z etapów ewolucji nadal są owiane tajemnicą, a analizy szczątek samicy australopiteka znanego jako Issa, rzucają nowe światło na mroki historii.
- Issa chodziła trochę jak człowiek, ale potrafiła wspinać się jak małpa - powiedział Lee Berger, paleoantropolog z Uniwersytetu Witwatersrand w RPA.
Aby osiągnąć wyprostowaną postawę, układ kostny naczelnych musiał ulec znacznej reorientacji - od stóp, przez stawy kolanowe, aż po kręgosłup. Trzeba pamiętać, że dolna część ludzkiego kręgosłupa jest zakrzywiona do wewnątrz, inaczej niż u małp i innych człekokształtnych. Ta wyraźna krzywizna (lordoza) pomaga nam dźwigać ciężar potężnej, górnej części ciała.
W 2008 r. w Malapa w RPA znaleziono liczące 2 mln lat skamieniałości dorosłej samicy Australopithecus sediba. Brakujące fragmenty sprawiły, że nie było jasne, czy jej kręgosłup był prosty, czy taki, jak u ludzi współczesnych.
- Powiązane serie kręgów lędźwiowych są niezwykle rzadkie w zapisie kopalnym homininów - tak naprawdę tylko trzy porównywalne dolne części kręgosłupu są znane z całego wczesnego zapisu Afryki - powiedział Scott Williams, morfolog ewolucyjny z New York University.
Struktura kości palców Issy sugeruje, że była ona dobrze przystosowana do życia na drzewach (jak współczesne orangutany), podobnie jak bardzo elastyczny staw stopy, przydatny do pionowej wspinaczki. Analiza uzębienia sugeruje, że dieta Issy była prawdopodobnie bogata w owoce i liście, podobnie jak dieta szympansów z sawanny, co ponownie sugeruje nadrzewny tryb życia. Jednakże kąt, pod jakim jej kość udowa łączy się ze stawem kolanowym, sugeruje, że była ona zdolna do stania w pozycji pionowej.
W 2015 r. znaleziono dwie skamieniałości dolnych kręgów kręgosłupa, które idealnie pasowały do szczątków Issy. Badania z użyciem mikrotomografii komputerowej potwierdziły, że gatunek ten rzeczywiście miał zakrzywiony dolny odcinek kręgosłupa. To ostateczny dowód na to, że istota ta była dwunożna (przynajmniej częściowo).
Naukowcy przekonują, że Issa "mogła i wspinała się używając kończyn górnych tak dobrze, jak wiele małp człekokształtnych, ale pokazuje również, że mogła chodzić na dwóch nogach wyjątkowo dobrze".
Niestety, na ten moment nie wiadomo, co oznacza to w kwestii pozycji Australopithecus sediba w naszym drzewie genealogicznym. Nie wiadomo, czy gatunek ten był ślepym zaułkiem ewolucji, czy naszym bezpośrednim przodkiem.
