Paracetamol może wpływać na nasze zachowanie

Paracetamol, znany także jako acetaminofen, to hydroksylowa pochodna acetanilidu, w obiegu już blisko 70 lat. Lek ten wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, przy rzadkich efektach niepożądanych. Badania z 2020 r. wykazują, że częste przyjmowanie paracetamolu zwiększa podejmowanie ryzyka.

- Acetaminofen wydaje się sprawiać, że ludzie odczuwają mniej negatywnych emocji, gdy rozważają ryzykowne działania - po prostu nie czują się tak przerażeni. Przy prawie 25 procentach populacji w USA przyjmujących acetaminofen każdego tygodnia, zwiększone podejmowanie ryzyka może mieć ważne skutki dla społeczeństwa - powiedział Baldwin Way, neurobiolog z Ohio State University.

Najnowsze badania stanowią uzupełnienie wcześniejszych, które sugerują, że wpływ acetaminofenu na redukcję bólu obejmuje różne procesy psychologiczne, m.in. obniżoną wrażliwość na zranienie innych, zmniejszoną empatię, a nawet osłabienie funkcji poznawczych.Zespół uczonych prowadzonych przez Baldwina Waya odkrył, że afektywna zdolność ludzi do postrzegania i oceny ryzyka może być upośledzona po zażyciu paracetamolu. Efekty te są subtelne i nie przekładają się na popychanie ludzi do niebezpiecznych zachowań, ale warto je odnotować. Trzeba pamiętać, że acetaminofen znajduje się w ponad 600 różnych rodzajach leków dostępnych na receptę i bez recepty.W serii eksperymentów z ponad 500 osobami, zespół Waya zmierzył, jak pojedyncza dawka 1000 mg acetaminofenu (zalecana maksymalna dawka dla dorosłych) losowo przypisana uczestnikom wpłynęła na ich ryzykowne zachowania, w porównaniu z placebo.

Uczestnicy musieli napompować balon na ekranie komputera, za co zarabiali wirtualne pieniądze. Im więcej balonów napompowali, tym większe kwoty zarabiali, ale gdy jeden z nich pękał, konto było zerowane. Wyniki pokazały, że po zażyciu acetaminofenu, skłonność do podejmowania ryzyka była większa (w porównaniu z grupą kontrolną). Ogólnie rzecz ujmując: osoby, które zażyły paracetamol chętniej pompowały balony i częściej doprowadzały do ich pękania.

- Jeśli jesteś niechętny do ryzyka, możesz pompować kilka razy, a następnie zdecydować się na wypłatę gotówki, ponieważ nie chcesz, aby balon pękł i stracić swoje pieniądze. Ale osoby zażywające acetaminofen są mniej niespokojne i mają mniej negatywnych emocji o tym, jak duży balon się staje i jaka jest szansa jego pęknięcia - dodał Baldwin Way.Uczestnicy wypełniali również ankiety, oceniając poziom ryzyka, jaki dostrzegli w różnych hipotetycznych scenariuszach, np. postawienie całych zarobionych pieniędzy na wydarzenie sportowe, skok na bungee z wysokiego postu lub prowadzenie samochodu bez zapiętych pasów. W jednym z badań, paracetamol zmniejszał postrzeganie ryzyka.Trzeba pamiętać, że pozorny wpływ leku na podejmowanie ryzyka może być interpretowany również przez inne procesy psychologiczne, takie jak zmniejszenie lęku. Konieczne jest jednak przeprowadzenie kolejnych badań.