W tej rzymskiej winnicy wino leciało prosto z kranu!

Podczas wykopalisk w Willi Quintilii, w starożytnej rzymskiej willi znaleziona została winnica, która służyła nie tylko produkcji wina. Stanowiła przybytek luksusu, w którym potężni rzymscy panowie mogli zażywać kąpieli i pić nieograniczone ilości trunków z fontann winnych. 

Niedawno odkryta winiarnia w ruinach starożytnej rzymskiej willi na Via Appia Antica, niedaleko Rzymu, stanowi dopiero drugi znany przykład ze świata grecko-rzymskiego bogatego kompleksu produkcji wina, zbudowanego w celu ułatwienia „spektaklu” winiarskiego.

Ruiny Willi Quintilli są niezwykle rozległe, zajmują tak duży obszar, że miejscowi nazwali je Roma Vecchia (Stary Rzym), ponieważ była zbyt duża, aby stanowić coś innego niż miasto. Z wytłoczonych na ołowianej rurze wodociągowej imion wiemy, że kompleks zajmujący 24 h ziemi należał do braci Quintilii, pełniących w 151 roku n.e. funkcję konsuli. Jednak zazdrosny o obiekt cesarz Kommodus kazał zabić braci na przełomie 182 i 183 roku n.e. i zawłaszczył go dla siebie, co zainicjowało długoterminową własność cesarską.

Miejsce to jest znane z wielu niezwykłych wykopalisk, takich jak dekoracyjna architektura czy ozdoby w postaci wysokiej jakości rzeźb oraz rozległego kompleksu kąpielowego. Na terenie Willi znajdowały się rozległe termy zasilane specjalnie w tym celu wybudowanym akweduktem oraz hipodrom, którego wiek szacuje się na IV. Ostatnio natomiast archeolodzy odkryli kolejną zaskakująca część willi, mianowicie luksusowe winnice służące również jako łaźnie.  

Budynek pochodzi z III wieku n.e. i mimo że pozostały po nim tylko ruiny, w dalszym ciągu prezentuje sobą dawne poczucie luksusu, bogactwa i wydajności, które są niecodzienne dla starożytnych miejsc produkcji. Rolnictwo, w tym uprawa winorośli, miało kluczowe znaczenie dla elitarnej tożsamości kulturowej nie tylko dla społeczności rzymskiej, ale dla wielu starożytnych społeczności śródziemnomorskich. Kompleks posiada charakterystyczne cechy dla starożytnych rzymskich winnic.

Znajdowały się tam wyznaczone obszary do ugniatania winogron, dwie prasy do tłoczenia wina, kadź, do której zbierano moszcz gronowy, a także wyposażona była w piwnicę, w której jeden obok drugiego poustawiane były wielkie, gliniane dzbany zakopane w ziemi, w których odbywała się fermentacja, a następnie przechowywano wino. 

Jednak tym, co wyróżnia tę winiarnię spośród wielu innych, jest to, że była ona niezwykle bogato zdobiona, a układ pomieszczeń nie zgadza się z tym przyjętym w tradycyjnych zakładach produkcyjnych. Niemalże cała powierzchnia winnicy wyłożona była płytkami z forniru marmurowego, nawet pomieszczenie przeznaczone do ugniatania owoców i narażone na największe zabrudzenia, było wyłożone luksusowym materiałem, który pod wpływem wilgoci staje się bardzo śliski i niepraktyczny. 

Jednak prawdziwy występ rozpoczynał się wraz z kolejnymi etapami produkcji wina. Sok uzyskany podczas deptania gron spływał do długiej, prostokątnej kadzi, aby następnie płynny moszcz mógł wytrysnąć z niej jak fontanna i wylewać się przez fasadę o wysokości jednego metra przypominającą monumentalną fontannę.  

Pierwotnie, fasada była pokryta dekoracyjnym fornirem z jaskrawo zabarwionego białego, czarnego, szarego i czerwonego marmuru. Niektóre z jej fragmentów dalej pozostają przyczepione, jednak większość znajdowana jest luźno podczas wykopalisk. Natomiast system cienkich, otwartych kanałów transportował dalej moszcz z fasady do piwnicy, gdzie był przechowywany w 16 glinianych słojach zakopanych w ziemi. Były na tyle duże, że w każdym z nich zmieściłby się dorosły człowiek.  Archeologom udało się odnaleźć szczątki ośmiu z nich. Natomiast wokół pomieszczenia rozmieszczone zostały trzy bogato zdobione pokoje, wyłożone marmurowymi płytkami w geometryczne wzory, takie jak w innych częściach willi. Służyły one prawdopodobnie rzymskim magnatom do odpoczynku, umożliwiając jednocześnie obserwacje spektakularnej produkcji wina.