Coraz więcej świątecznych elektroodpadów: co z nimi zrobić?

Święta Bożego Narodzenia to zwykle okres wzmożonych zakupów. Kupujemy nie tylko prezenty pod choinkę, ale coraz częściej także liczne ozdoby, które mają za zadanie wprowadzić nas w świąteczny nastrój. Niestety, wiele z tych przedmiotów - lampki, pozytywki, świecące renifery czy elektroniczne gadżety - to potencjalne elektroodpady. Gdy do naszych domów trafiają nowe urządzenia, te niedziałające powinniśmy oddać do prawidłowego punktu zbiórki, zamiast je chomikować. Dlaczego? Bo to cenne źródło surowców, które mogą być ponownie wykorzystane, jeśli trafią do recyklingu. Elektroodpadów nie można też wyrzucać do zwykłych koszy na 5 frakcji, bo mogą zawierać niebezpieczne substancje i stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi.

Elektroodpady to każdy niepotrzebny, zużyty lub zepsuty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Chodzi tu o wszystko, co wymaga prądu, aby działać, lub ten prąd przewodzi (np. ładowarka, słuchawki, świąteczne lampki czy inne świecące ozdoby, ale też mniej oczywiste: grająca zabawka czy książka). Elektrośmieci to także najszybciej rosnący strumień odpadów - w samym 2022 r. globalnie wygenerowaliśmy ich aż 62 mln ton.

Święta są szczególnym czasem „produkcji” elektroodpadów. Przyczyną takiego stanu rzeczy są w dużej mierze prezenty - jak wynika z zeszłorocznego badania PayPo, co czwarty Polak decyduje się na zakup sprzętu elektronicznego w ramach świątecznego upominku - ale nie tylko one. Dużym problemem są także świecące i grające ozdoby świąteczne oraz inne akcesoria, które w okresie świątecznym wręcz zalewają sklepowe półki. Często są to przedmioty kiepskiej jakości, przez co szybko się psują lub tracą na atrakcyjności. Zdarza się również, że wymiana baterii w takim sprzęcie jest niemożliwa, wtedy po jej wyczerpaniu ozdoba staje się elektroodpadem.

„Nasze badania pokazują, że Polacy mają wiele wątpliwości związanych z segregacją elektroodpadów, a trudność sprawia nie tylko ich prawidłowa utylizacja, ale także samo rozpoznanie, co jest elektroodpadem, a co nie. Dlatego to tak ważne, by jak najwięcej edukować w tym zakresie. Święta są do tego doskonałą okazją, bo to okres, w którym generujemy więcej nieoczywistych elektroodpadów, takich jak świecące ozdoby czy grające kartki. Z tego względu już kolejny rok z rzędu wystartowaliśmy ze świąteczną kampanią edukacyjną, której celem jest rozpowszechnienie wiedzy dotyczącej rozpoznawania i prawidłowej utylizacji elektrośmieci. W tym roku zaprosiliśmy do współpracy twórców internetowych z wielu różnych sektorów, takich jak np. organizacja przestrzeni, tak by dotrzeć z przekazem do szerokiego grona odbiorców” - mówi Monika Wyciechowska, Education Marketing Manager, RLG w Polsce.

Jak pokazuje raport UNITAR (z ang. United Nations Institute for Training and Research), światowa produkcja elektroodpadów rośnie pięć razy szybciej niż ich udokumentowany recykling. To duże marnotrawstwo, ponieważ elektroodpady mogą zawierać cenne surowce, takie jak miedź, aluminium czy nawet złoto, które po odpowiednim przetworzeniu mogą zostać ponownie wykorzystane w produkcji. Jednocześnie elektroodpady mogą też zawierać substancje szkodliwe, takie jak rtęć czy ołów, które, wyrzucone w nieodpowiednich warunkach, mogą przenikać do gleby i wody, wpływając negatywnie na środowisko naturalne. Z tego względu elektroodpadów nie wolno wyrzucać do zwykłych pojemników na śmieci. Co zatem z nimi zrobić?

Każdy niepotrzebny lub niedziałający sprzęt elektroniczny lub elektryczny można (a wręcz trzeba) bezpiecznie zutylizować. Jak to zrobić?

• Oddając elektroodpad w sklepie przy zakupie nowego tego samego rodzaju (sprzedawca ma obowiązek przyjęcia sprzętu 1:1).
• Oddając elektroodpad przy dostawie nowego produktu (wcześniej należy to zgłosić sprzedawcy),
• Oddając do PSZOKu, czyli Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (adres najbliższego takiego punktu można znaleźć na stronie gminy).
• Wrzucając do pojemników przeznaczonych do zbiórki elektroodpadów.
• Sprzęt małych rozmiarów (którego żaden wymiar nie przekracza 25 cm) można oddać w sklepie z elektroniką o powierzchni sprzedaży pow. 400 m2.

Świąteczne porządki to doskonała okazja, by przejrzeć szafki i szuflady w poszukiwaniu niepotrzebnego i zużytego sprzętu elektronicznego, i pozbyć się go. Warto przy tym pamiętać, że właściwa segregacja elektroodpadów to prosty krok, który może przynieść duże korzyści środowisku.

Więcej informacji znajduje się na stronie: https://elektro3000.pl/2024/11/27/swietuje-elektroodpady-segreguje/

Dominika Lenkowska-Piechocka

e-mail: dominika@whowillsavetheplanet.pl

Źródło informacji: RLG Systems Polska Sp. z o.o