Obserwacje dynamicznych zmian dżetu galaktyki M87
Grupa astronomów na podstawie 13 lat obserwacji prowadzonych przez Teleskop Hubble złożyła sekwencję zdjęć przedstawiających proces wyrzucania składającego się z rozgrzanego gazu dżetu materii z supermasywnej czarnej dziury, znajdującej się wewnątrz galaktyki M87.
Uzyskane dane pozwolą naukowcom na lepsze zrozumienie wpływu czarnych dziur na ewolucję galaktyk. Od pewnego czasu wiemy już, że centralne, supermasywne czarne dziury stanowią kluczowe elementy dużych galaktyk. Większość z tych czarnych dziur prawdopodobnie przeszła przez aktywny okres, w którym wyrzucane dżety materii zasilały w materiał lokalne środowisko, odgrywając istotną rolę w ewolucji całej galaktyki. Poprzez obserwację pobliskiego dżetu materii, który dodatkowo jest dobrze widoczny w świetle widzialnym, zespół astronomów liczy na zrozumienie zasad rządzących formacją i ewolucją galaktyk.
Zespół naukowców poświęcił 8 miesięcy na przeanalizowanie wyników z 400 obserwacji przeprowadzonych przez Teleskop Hubble w latach 1995-2008. Celem tych kilkunastoletnich badań było centrum galaktyki M87.
W rezultacie odkryto dowody na to, że ruch spiralny dżetów powodowany jest przez unikalnie uformowane w postać helisy pole magnetyczne wokół czarnej dziury. Przykładowo w zewnętrznej części dżetu galaktyki M87 zaobserwowano jasną chmurę gazu, która w swoim ruchu wydaje się poruszać zygzakiem, w rzeczywistości poruszając się po spirali wzdłuż dżetu. Podobne zachowanie wykazują inne obłoki gazu w tym dżecie.
Galaktyka M87 zlokalizowana jest w centrum lokalnego skupiska galaktyk o nazwie Gromada w Pannie. Twór ten składa się z około 2000 składników, oddalonych od nas o około 50 milionów lat świetlnych.
W tej chwili jest za wcześnie aby mówić, że wszystkie zasilane z czarnych dziur dżety zachowują się jak ten istniejący w galaktyce M87. Stąd naukowcy planują obecnie zbadanie trzech dżetów innych galaktyk, dzięki czemu wysunięte hipotezy zostaną zweryfikowane.
