Jak powstaje prąd elektryczny? Droga z elektrowni do gniazdka
Każdy z nas używa urządzeń, które wymagają prądu do działania. Czym jest prąd i jak trafia do naszych gniazdek?
- Prąd jest uporządkowanym ruchem elektronów
- Powstaje w elektrowniach, z których jest następnie przesyłany pod dużym napięciem liniami przesyłowymi
- Do gniazdek w domu dociera prąd zmienny o określonym napięciu
Prąd elektryczny jest uporządkowanym ruchem elektronów, które przepływają przez przewodnik lub półprzewodnik. Aby zmusić je do ruchu, potrzebna jest siła, którą w fizyce jest różnica potencjałów między dwoma punktami obwodu elektrycznego, czyli napięcie elektryczne. Jednostką jest wolt (V). Im większe napięcie, więcej energii będziemy mogli przesłać przewodem o takiej samej długości.
Aby poszczególne urządzenia mogły działać, przez przewód musi dopływać do nich różna ilość ładunków elektrycznych w tym samym czasie. Ilość ładunków, która przepływa przez przekrój przewodu w określonym czasie, nazywana jest natężeniem prądu elektrycznego. Jego jednostką jest amper (A).
Prąd powstaje w elektrowniach dzięki turbinom. Poszczególne rodzaje elektrowni różnią się źródłami energii, które będą te turbiny obracały. Elektrownia węglowa użyje ciepło ze spalania węgla do podgrzania wody, która wyparuje i wprowadzi turbiny w ruch. Elektrownia jądrowa to ciepło uzyska w reakcjach jądrowych. W przypadku elektrowni wiatrowych i wodnych turbiny będą obracały się dzięki ruchowi odpowiednio wiatru i wody. Nieco inaczej prąd będzie powstawał w ogniwach fotowoltaicznych, które opierają się na wybijaniu elektronów z ich miejsc dzięki energii ze Słońca.
Z elektrowni prąd trafia do transformatorów, gdzie podnoszone jest napięcie, a później do linii przesyłowych umieszczonych na wysokich metalowych słupach (linii wysokiego napięcia), które przesyłają prąd na duże odległości. Następnie prąd trafia do stacji transformatorowo-rozdzielczych, gdzie napięcie jest obniżane do poziomu potrzebnego odbiorcy i kolejnymi przewodami trafia do naszych domów.
W gniazdku płynie prąd zmienny o napięciu 230 V. Niższe napięcie powodowałoby większe straty, a większe byłoby z kolei zbyt niebezpieczne. Napięcie w gniazdkach w różnych krajach może się różnić.
Przeczytaj także:
Taki wiatrak da ogrzewanie elektryczne dla domu. Jak go postawić na podwórku?
Ile prądu zżera laptop, którego nie odłączamy od ładowania?
Sąsiad korzysta z twojego Wi-Fi. Jak wyrzucić intruza z domowej sieci?
