Znaleziono najstarszy ser na świecie. Ma ponad 3,5 tys. lat
Chińscy naukowcy znaleźli najstarszy ser na świecie, datowany na 3,6 tys. lat. Dzięki badaniu DNA udało się określić, z mleka których zwierząt był wyprodukowany. Co więcej, zmieniają także założenia dotyczące pochodzenie kefiru. Dotychczas uważano, że pochodzi on z Rosji.
Na początku XXI wieku zespół archeologów odkrył tajemnicze białe substancje, rozmazane na głowach i szyjach kilku mumii znalezionych na cmentarzysku Xiaohe w Kotlinie Tarim w północno-zachodnich Chinach. Mumie datowane są na ok. 3,3 tys. - 3,6 tys. lat, czyli epokę brązu. Dwie dekady temu naukowcy podejrzewali, że te substancje mogą być rodzajem fermentowanego produktu mlecznego, ale nie potrafili określić, jakiego rodzaju. Po dziesięciu latach pracy i postępu w technologiach analizy DNA, w końcu udało się rozwikłać tajemnicę.
- To najstarsza znana próbka sera, jaką kiedykolwiek odkryto na świecie - mówi prof. Qiaomei Fu, autorka korespondencyjna artykułu w Instytucie Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii Chińskiej Akademii Nauk. - Produkty spożywcze, takie jak ser, są niezwykle trudne do zachowania przez tysiące lat, co sprawia, że jest to rzadka i cenna okazja. Badanie starożytnego sera w szczegółach może pomóc nam lepiej zrozumieć dietę i kulturę naszych przodków.
Naukowcy zidentyfikowali ser i to nie byle jaki
Badania pozwoliły zidentyfikować DNA krowy i kozy, a także bakterię Lactobacillus kefiranofaciens, co wskazuje, że grudki były serem kefirowym - podobnym do jogurtu, ale o bardziej cierpkim smaku i mlecznej konsystencji. Zidentyfikowali również mikroskopijny gatunek grzyba Pichia kudriavzevii, który jest rodzajem drożdży występujących obecnie w ziarnach kefirowych. Ziarna kefirowe to symbiotyczne kultury zawierające wiele gatunków probiotycznych bakterii i drożdży, które fermentują mleko w ser kefirowy, podobnie jak zaczyn na zakwas.
Nasze obserwacje wskazują, że kultura kefiru była pielęgnowana w regionie Xinjiang w północno-zachodnich Chinach od epoki brązu.
Obecnie istnieją dwie główne grupy bakterii Lactobacillus — jedna pochodzi z Rosji, a druga z Tybetu. Rosyjski typ jest najszerzej stosowany na świecie, w tym w USA, Japonii i krajach europejskich, do produkcji jogurtu i sera. Odkryty szczep L. kefiranofaciens był bliżej spokrewniony z grupą tybetańską. To podważa powszechnie panujące przekonanie, że kefir pochodzi wyłącznie z górzystego regionu Północnego Kaukazu, znajdującego się na terenie dzisiejszej Rosji.
Starożytny ser dał możliwość zbadania, jak bakteria L. kefiranofaciens ewoluowała przez ostatnie tysiąclecia, poprawiając swoją stabilność genetyczną i zdolność fermentacji mleka w czasie. W porównaniu ze starożytnym Lactobacillus współczesne bakterie rzadziej wywołują odpowiedź immunologiczną w jelicie człowieka. Sugeruje to, że wymiana genetyczna pomogła również lepiej przystosować się do ludzkich gospodarzy na przestrzeni tysięcy lat interakcji.
- To bezprecedensowe badanie, pozwalające nam obserwować, jak bakteria ewoluowała przez ostatnie 3000 lat. Ponadto, badając produkty mleczne, uzyskaliśmy wyraźniejszy obraz starożytnego życia ludzkiego i jego interakcji ze światem - przekazała chińska paleontolog.
Badanie opublikowano w czasopiśmie Cell.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!