Popularną dietę stosują miliony ludzi. Istniała już tysiące lat temu?
Nowe badanie wykazało, że starożytni Syryjczycy odżywiali się podobnie do tego, co obecnie nazywamy dietą śródziemnomorską i powszechnie polecamy ze względu na liczne korzyści zdrowotne. Czy już wtedy zdawali sobie sprawę z jej zalet, czy może była jedyną dostępną opcją?
Jak wyjaśnia Benjamin Fuller, chemik archeologiczny z Uniwersytetu w Leuven, stare powiedzenie "jesteś tym, co jesz", nie mogłoby być prawdziwsze w kontekście badań sposobu żywienia naszych przodków. Technika analizy stosunku stabilnych izotopów pozwala bowiem naukowcom na bezpośrednie określenie rodzaju grup żywności, które faktycznie skonsumowali ludzie, których szczątki badamy.
Tym razem badacze wykorzystali ją na dużych zbiorach danych zawierających archeologiczne pomiary izotopów, aby zbadać historię osadnictwa Tell Tweini w Syrii, czyli głównym porcie Królestwa Ugaryckiego w epoce brązu i żelaza. Zbiór danych obejmował pomiary izotopów z 410 nasion roślin, a także 16 kości ludzkich i 210 innych zwierząt z okresu od 2600 do 333 p.n.e.
Nie wiedzieli tego, ale zdrowiej się nie dało
Stosunkowo niski poziom izotopów azotu zmierzony w szczątkach ludzi sugerował okazjonalne spożywanie przez nich mięsa, więc polegali oni na udomowionych zwierzętach głównie jako źródle pracy, mleka i wełny. Wydaje się, że szczególnie między 2000 a 1600 rokiem p.n.e. ich dieta składała się głównie z pełnych ziaren, owoców i warzyw, w tym dużej ilości oliwek i winogron.
Dieta ludzka była stosunkowo uboga w białko zwierzęce i wydawała się porównywalna z tą, która jest dziś uważana za typową dietę śródziemnomorską, składającą się z chleba (pszennego/jęczmiennego), oliwek, winogron, roślin strączkowych, produktów mlecznych i niewielkich ilości mięsa
I chociaż uzależnienie od spożycia roślin mogło wynikać w ich przypadku z konieczności, uwalniając zwierzęta do innych celów, ten stosunek mięsa do owoców, zbóż i warzyw nadal okazuje się najzdrowszą opcją, zarówno dla naszego dobrego samopoczucia, jak i środowiska.
Teraz to wybór, a nie konieczność
To, czym dieta populacji Tell Tweini różni się od dzisiejszej diety mieszkańców Morza Śródziemnego, jest fakt, że pomimo położenia niecałe dwa kilometry od wybrzeża i lokalnego odławiania dużej różnorodności ryb, ludzie nie sięgali po nie zbyt często.
Członkowie starożytnego społeczeństwa musieli być więc w stanie wyprodukować wystarczającą ilość żywności ze swoich upraw, co wskazywało, że ich ziemia była żyzna, co jest skorelowane ze znaną produkcją oliwy z oliwek w regionie.
Wykopaliska na tym miejscu wskazują, że produkcja oliwy z oliwek stała się główną działalnością gospodarczą Tell Tweini, a instalacje związane z tą działalnością można było znaleźć w każdym domu w epoce żelaza
Krótko po 1200 roku p.n.e. Ugarit upadł, co przypisano nieurodzajom, niepokojom społecznym i głodowi w całym regionie, jednak wkrótce potem ponownie pojawiły się oznaki produkcji ropy naftowej w Tell Tweini, bez oznak stresu w izotopach roślin. Zdaniem naukowców sugeruje to, że mieszkańcy regionu bardzo dobrze poradzili sobie ze zwiększoną suchością występującą w tym okresie. Odkrycia te pokazują jednocześnie, że dieta przypominająca śródziemnomorską pomagała ludzkości przetrwać tysiąclecia.
***
Co myślisz o pracy redakcji Geekweeka? Oceń nas! Twoje zdanie ma dla nas znaczenie.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
