Jak piją szefowie, czyli uzależnienia na wysokim szczeblu

Manager wyższego szczebla przypomina długodystansowego biegacza - pozostaje sam ze swoimi zadaniami i wyzwaniami. Alkohol, lekarstwa, cyberseks czy zakupy to dla niego forma ucieczki od świata rywalizacji. Na początku służą do rozładowania stresu i frustracji.

- Słabości to wśród kadry zarządzającej temat tabu - mówi Sylwia Dereń z Kliniki Terapii Uzależnień Nadzieja.

Osoby piastujące wysokie stanowiska nie mówią o przemęczeniu, stresie, wypaleniu zawodowym czy strachu przed tym, że nie spełnią oczekiwań. Nie przyznają się również, w jaki sposób radzą sobie z takim obciążeniem. Nie opowiedzą o alkoholu trzymanym w biurku czy tabletkach uspokajających, nasennych lub przeciwlękowych, bez których nie są w stanie funkcjonować. Wysoka pozycja zawodowa wyklucza przyznanie się do jakichkolwiek słabości, a tym bardziej do uzależnienia.

-  Od managerów wysokiego szczebla wymaga się przecież, żeby zawsze funkcjonowali sprawnie i umieli radzić sobie ze stresem - mówi Sylwia Dereń. - Takie osoby są w specyficznej sytuacji, ponieważ otoczenie nie wywiera na nich presji do podjęcia leczenia. Bliscy i współpracownicy często udają, że nic się nie dzieje. W ten sposób uzależnienie tylko się pogłębia.

Kiedy już takie osoby zdecydują się na leczenie, niezwykle ważna jest dla nich stuprocentowa dyskrecja. - Takim pacjentom trzeba zapewnić całkowitą anonimowość i pełen komfort leczenia - dodaje terapeutka.

Angielski termin "High-Functioning Alcoholic" oznacza osoby uzależnione od alkoholu, które wykonują prestiżowe zawody lub zajmują eksponowane stanowiska. Zwykle mają pracę, rodzinę, robią karierę, utrzymują relacje z innymi i cieszą się szacunkiem środowiska. Z zewnątrz trudno dostrzec, że są uzależnieni od alkoholu. 

- Takie osoby stale szukają okazji, żeby się napić, ale same przed sobą usprawiedliwiają się na przykład stresem - dodaje Sylwia Dereń. - Po alkoholu przestają kontrolować swoje zachowania, a z czasem tracą kontrolę nad całym swoim życiem. To równia pochyła. Sytuacja może ciągnąć się latami, dopóki alkohol nie doprowadzi do poważnego kryzysu. Konsekwencją mogą być zaburzenia emocjonalne i somatyczne, złamanie kariery i zniszczenie relacji z bliskimi.

Problem uzależnienia od pracy dotyka osób ambitnych, kreatywnych, lubiących rywalizację oraz perfekcjonistów. To ludzie, którzy traktują wyzwania jako okazję do sprawdzenia się. Dążą do uzyskania prestiżu społecznego, a sukcesy zawodowe są im potrzebne, by potwierdzić swoją wartość. Nieraz za wszelką cenę.

- Osobie uzależnionej praca nie daje satysfakcji, ale nie potrafi jej przerwać, ani o niej zapomnieć. Stawia sobie również nierealistyczne wymagania - wyjaśnia Sylwia Dereń. Uzależnionym obejmującym wysokie stanowiska zależy na tym, by prezentować się jako osoby silne - tak jak czynią to na co dzień w pracy. Rezygnują z tej maski dopiero w czasie terapii.

- W środku czują się bezradni, nieszczęśliwi, martwią się, że nie są wystarczająco silni czy kompetentni. Jednak jeśli ktoś jest gotów, żeby przyznać się do słabości, to znaczy, że ma w sobie jeszcze siłę - dodaje.