Odkryto gigantyczne źródło kosmicznego ciepła
Naukowcy z Instytutu Badań Teoretycznych w Heidelbergu (HITS) wspólnie z badaczami ze Stanów i Kanady odkryli, że rozproszony w przestrzeni kosmicznej gaz może pochłaniać promieniowanie gamma emitowane przez czarne dziury. To zjawisko jest kluczowe dla rozumienia ewolucji wielu struktur we wszechświecie.
W centrum każdej galaktyki znajduje się potężna czarna dziura. Może ona emitować wysokoenergetyczne promieniowanie gamma. Widmo takiej galaktyki określane jest mianem blazara. Podczas gdy promieniowania innego typu, np. światło widzialne i fale radiowe, przecinają przestrzeń bez najmniejszego problemu, to wysokoenergetyczne promienie gamma mogą napotkać na swojej drodze pewne przeszkody. Oddziałują one ze światłem widzialnym emitowanym przez galaktyki, co przekształca je w cząstki elementarne - elektrony i pozytony (antyelektrony). Początkowo poruszają się one z prędkością bliską prędkości światła - do momentu napotkania rozproszonego gazu. Ten znacznie je spowalnia, a ich energia zamieniana jest na ciepło - dokładnie jak w przypadku hamowania. W efekcie zmienia się temperatura gazu i jego gęstość.
- Blazary przepisują termiczną historię wszechświata - podkreśla dr Christoph Pfrommer, jeden z naukowców z HITS. Jego grupa postanowiła zbadać widmo kwazarów. Na podstawie otrzymanych wyników i opisanego wyżej zjawiska, badacze są w stanie określić temperaturę panującą w młodym wszechświecie. Przypuszczenia potwierdziły symulacje przeprowadzone z pomocą superkomputerów.
Nie mniej ciekawie przedstawiają się konsekwencje zaobserwowanego procesu podgrzewania rozproszonego gazu. Mają one związek z prędkością powstawania galaktyk. Gorący gaz może spowolnić ten proces, a nawet całkowicie go zatrzymać. Grupa naukowców zamierza poprawić swoje modele symulacyjne aby jeszcze lepiej poznać zjawisko i konsekwencje podgrzewania blazarów.
