Teleroboty przyszłością misji kosmicznych?
NASA poważnie zastanawia się nad inwestycją w nową formę eksploracji kosmosu - z wykorzystaniem telerobotyki. Podstawą tego przedsięwzięcia ma być wysłanie astronautów na orbity obcych światów i ich eksploracja przy użyciu zmechanizowanych łazików.
Na Ziemi tzw. teleobecność (ang. telepresence) jest coraz popularniejsza, ale jeszcze większe korzyści może przynieść właściwie zastosowana w przestrzeni kosmicznej. Sterowane zdalnie konstrukcje w mniemaniu twórców mają być o wiele efektywniejsze od semiautomatycznych robotów, które niedawno wysłano na Marsa (Spirit i Oportunity).
Sporym problemem w wykorzystaniu telerobotyki w przestrzeni kosmicznej mogą być ogromne opóźnienia w transmisji sygnałów na lini ziemskie centrum sterowania misją-robot w kosmosie. W przypadku maszyn wykorzystywanych na powierzchni naszej planety opóźnienia zamykają się w kilku setnych milisekund, ale latencja na Księżycu wynosi aż 3 sekundy, co dramatycznie obniża skuteczność każdej misji.
- Można użyć teleobecności do zawiązania węzła na Ziemi w 30 sekund, ale to samo zadanie zajmie dobre 10 minut z 3-sekundowym opóźnieniem. W kosmosie to ułamki sekund decydują o powodzeniu lub niepowodzeniu misji - powiedział Daniel Lester z Uniwersytetu w Texasie, jeden z organizatorów konferencji Exploration Telerobotics Symposium, która odbyła się na początku maja.
Latencja sygnału na Marsie jest znacznie dłuższa - w zależności od pozycji planety względem Słońca wynosi od 8 do 40 minut. W takich warunkach sterowanie sondą z Ziemi w czasie rzeczywistym nie jest możliwe. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdyby umieścić astronautów na marsjańskiej orbicie i stamtąd sterować robotem po powierzchni planety.
Pierwszym krokiem do rozwoju kosmicznej teleobecności jest symulacja marsjańskich latencji na Ziemi. Dopiero wtedy możliwe będzie stwierdzenie czy wykorzystanie telerobotyki do eksploracji kosmosu jest czymś więcej niż tylko ambitną teorią.
